Patrimonio Digital

fX.'ü

tz

jE

SOPI,

A 3

E T A LIO R V M
F A B V L A LAT1NIVS
qvam

hac,

ante

B X P R E S S AE.

& R IC
•

^ T

Anno

ì
S VP E R 1 Ò R V M

PIR.JMISSV.

H I S P A L I,
Apud I annem Gomez
a Blas.

I ACOBT G I R O N I I
H V M A N I O R V M IITERARVM
quondam apad Hifpalenfes D o lo ri*
carmcn ad pucros.
Q V AE ^ llcros abfens terreret, vìfafugareri
. creditl,r AEfopi forma foiffe Phrygls.
Prifca fides fufca hunc facie , labroquc tumcnti
dcformem,& fimi narc Ruffe canic.
Qucmqtìebreves oculi.peslongus.vétcr obcfuS
turparint,tarc1o,blcfaqucvcrba fono.
Eli animo integro, Pueri , vanumquc timoretn
pellite iam veftri caufatimorisabeil.
Phrix ohm informis Romana, en , vcrfus in ora
pulchrior exfurgit,& redivibus adeft.
Innovajnecmirumcffmutari corpora forma?,'
accipit ecce novam fabula prifca fidem.
f ronte redir,cultuque nités hnguaque diferrus,
frons,lingua,& ciiltuscui pcregrinuserat.
Virtutis vcftr*cu!ìos,p!acidufquefatelles,
(ic ent,& latirjduxque.comefque v i*.
Inftrmt hic mente, linguam hic fermone figurati
ofcenoque aures torquet ab eloquio.
Escipire hunc igitnr plandentes, cnius ab ore
effluet in vcftroidiìi Suadaanimos.
FABY-

\

»

F A B V L AE
M S O P I C M.
A Q jy i l a

et

v v lpes

^

N 11 T quodam tempore fo-'
cietatem Aquilacum Vulpe:
qua? vt vfu famiharitatis contìrmaretur.eriam nidos lilis
vici nos habcre viffi Et Aqui­
la quidem fuum in arbore fixit procera; at Vu'pes propinquas arbufculas occupavit. Accidie forte,
ve parvulis fnis reliáis domi Vulpes ad qua:«
rendumpafinm exitet; Aquilaautem, quia co
die nonfuiffee proda oblara, efuricns vna cuna
pul is fuis, arreptos Catulos neccfiario Vulpis in fuum nidum d e p o rta r^ ibis fe fe, ac fuos
cxfaturat. Revería paulopoft Vulpes,vbi rem
getdam cognovit , incredibile dolore affe&a
fuit j cumque fuorum inceritura ferret imquifiìme, tam hoc illam excruciabat, & ira defpeà a m (e ab Aquila, & vindicando tanto ìmurionullam fibi viam apertamene: Facilè emm
iotehi^cba^csleritate illam, acque virib5 long®

f
F A B V L AE
\
prsfhre. Fecic igitur,quòd concedebatur, ut ob
fequeretur animo f u o & prope arborem afsiftcns,maledidis,& convicijs, non magis iam ne»
ceifariam fuam, Ted holtem capitalem infestata,
Deos ad tam indigni facinoris nltioncm advoca
vit. Aquila defuperha:cridereJ& illamcnntcmaere. Non diiautem peti; ha;c,curn forte co in
loco fcn> eiìent rufticani3& exta nudati peco*
rìsadoìerentur,advolavit Aquila, utcófucvcrat
ad exta;qiii dii rapit,adhifit de favilla,& carbombus aliqmd ; quo in nidum vna cimi illis dela*
to,&forte vento exorto, materia.qua nidns con
geihis fuerat, fiamma concepta exarfit : ctimque
ìlla incendio dilsiparetur, deiapfifunt, & Pulii
Aquila: in rerram iemiufti,quos tum Vu'.pes infpectante Aquila in fua dumetaaufercns, in mag
na letitia vindida: devoravit.
iabulabtc docet.'Terfìdos&fceleratds,tju.ìvis
iniurias, & vim potentiafua aliqndti[per defenddtt i
Zvuminis tamen animadvertene,& vinone evadere
nonfolerc.
j
b C A R A B A E V S , ET A Q^V I L A .
J^ E P V S.qucm Aquila infeqHeTetur,ad Scarab ìi lamulà confugit,& illius auxilium iinpio
ravit. Searabi us petit ab Aquila, ut parcat (cip­
pi ci.perq, fummutn Iovem obceftetut,ne deipiciat temutati fuam. At illa prodigato Scarabeo,
raptum Leporeni devorar.Quam avoiàtem aflec
tatur Scarabi us, uc eognoiceict,quoillalo>-o
nidifi-

1

t A 'E S 0 1> T C A E .
5
nidifìcaret : ac mo* occafionem nadns, de nido
Aquila;omnia ova,qui inerant.devolu.t perpe­
trarmi! pr^cipicia. Aquila re co nperta, authori
doloris fui ^alde irara, mdum escruic in multo
magisarduisrupibus, & in ilio pane o^a 1c Ali miii eventu.Tum inops confili) ad loven ad. olatjCiiius propria avis e!Ìe perhibeair, & lerciam
fecurà in illiusgretnio dcponit.orans.atque obfecrans.utriitàpraitarec. Aticarabg is giob fi
fterqnilinij eodédeijcit. Qi-iempkcuIÌu iu s lupiter.la'cata verte,ova Aquila: effundir.quse infli­
tta pavimento, fecundmn Homerum areo,facile
commimmntur. Cum autem de Scarabso intellexiifet.quod ab Aquila fadam iniuriam fibi bac
voluilfetrarione vindicare,quod ftarueret, non
foltìm Scarabamm , fed etiam fuum Numen ab
Aquila lffnm,3tque violatum effe, rever.am illS
graviter obiurgavic.Sc indicavic ei authorem ma
lorum.qux palìaetTer. Cùm tamen genus Aqmlarnm funditiìs incerire nollet,Scarab?um ad gra
riam cum Aquila reconciliandam adducerc tea»
tatquo vebementerrefragaiìte, Aquila: tum par­
timi tranrtuìic eie eo tempore inaliud, quo i>carabsi non apparent.
Menemstf iutefàbula: Nequemfacilè coutsmn*■»viscogitemits nemnemeffeturn abicclum CE
bum lem, quinoaftte iaiuriA viitùcan.i£ aliquam
eccoloae.ii invertire pofsit.

L V S C I N I A , ET A C C I P I T E R .
A3
Can*

F A B F L AE
Antantem.vt confueverar.ab arbore procera
Lufciniam ,rapuit cfuriens Accipicer. Qua:
cimi inceliigeret fibi morrem impendere, ad pie
ces converta, orat Accipiteni, nefe perdac fine
caufia. Noncnim fuam exilitacem avidifsimum
ventrem illius polle euplere; icaq; fuadere.vt gii
dioresalias votucres vcnecur.Cui Accipiter;infanirem,inquit,fi partam pr.rdamamitrerc,& féqui vellem ea,qua: nufquam apparent.
Iutelligendn'n, Similiter (fP bomines incogicantesqnofdam reperiti, qui fpe inaiarum prxfcniem
copi.iti defpicÌMt, atque aegligant*
VVLPES,. ET HIRCVS.
£IT I correpci Hircu$& Vulpesin profondimi
pnteum defilicrunt ;cumq; illam fedauiifent,
Hircusccepic circumlpicere dcquarerc, qua de
aquis euadere in rerram poifetiCui Vu'pes. Bonun.inquit, animimi habe ; nam mihi coaiilium
ftibijc, quo vii fervati pofsimus ambo. Si cnitn
teinpolìeriores pedes erigens, priorcs parieti
iftiapplicueris,& caput alte,cornua,vt oblique
reclinentur, extu' ens ; rum ego de tergo tuom
h*cafcendere, atquedeinde cxfiìire de porco,
di te mo ; eciam atirahete facile pote-ro. Ad fise
cum fe Hircus paratimi effe diceret,& obfcquen
temprabmffet, evade de parco Vulpes ,atq<; ibi
letacircum fauces esultare,ik derriderc H:rcuin
ccrp.t rileverò hanc gravi reraccufare, & perfi­
dia-mfitnuiare Cui Vulpes iiludens : Ac tu, in*
quii,
'6

t x / r s o t re a e :

?

quìt, Hirce, fi tam cordatas effes.quambatbatfi
dTcfcinaus.minquam in itium telocum,non ex­
plorato redini, immififles.

Signifìcatur btc fabttl* : riros prudentes priusr
qusm qmdquam aggredì antur tatque meipi ¿ut pre­
vedere & considerare,quon.imilhtd e»a¡jurii7n,\y*
quemfnem babiturnm effe vi deatur,
W L P E S , ET LEO.

mwquam Lconem Vulpes vidcrat, cìir»
V"*huicforteoccucriilcc ita fertitrexterrita.vt
penemorerccurformidmc. tandem confpicaca
ittfrnnijCxdrmiicquidcm, fed nequáquam vtdudu n. Tercio diiobviam facU, tam firmo animo
fuic.vr accedereproprius se compelíate ìUimx
auderec.
Q Vz

Oficndit fabula : Edam grani f sim a,& diffidilimanegotia vfu e*r confuetudine traiìabilia reddì.
1temquehoc: Inopinata omnia ychsmentius ánimos
perturbare confueviffe.

VVLPECVLAE.
A P $ A Vulpesde laqueo, fed mutila, narra

caudam aini(erar,non vivendum in tanta deformitacefibi cTeexiftimans ,ccepic incómune
fuadere omnibus, vt & :pfr precidi caudas libi
patcrcntur: cupicbateni min turba & focieute
turpi cudinis fimm vitiumquafi occultare.fallici
enun,inqiuc,has& indecotas.&tupervacaneum
omis getUmus, ve', poems accrahentcs defatiga«

g
F A 'B V L A E
tnur ? Aat cuinam, obfecro, rci útiles fuat, ni fi
forte verrendum folurn conduximus? Parameña
diccre plHra, una de multitudine iuvencula ferturmterpcUaffehis verbis : Heustu,mca matercula,num fueras hoc fuafura, etiamfi non tibí
emolumento futurum effe fperares?

Significat fabula: Ñeque a'iorum commeda deliberatioHibus tnxlorum propofita ef]e:neque libentet
bominrs ect confilia Admitiere,qm non eorum quibut
daatur ¿ o n m i a fpe¿i*re,atque procurarevidean-

tur.
V V L P E S , ET S E N T E S .
jN filierat forte in ipinofos vepres Vulpécula,
cumqiie laberetur .Sentes apprehendit/in qnibas inniteretur: ab his fauciata ,cum crucntis pe
dibus,& magno dolorc.Siccine,inquit,ícelerati
Sentes,accipitis fupplicem veftram^Qm Sentes
refpondernnt: Vatde eam deceptam fuitTe, qux
vcUct fefeapprehendere,cúm ipiiapprehendetCí
Se retiñere aiiaomma coníheviífent.
Ojlendit fabuUflulté faceréeos,qui opem & au»
xilium ab illis fperant quipus infita lií malef'acicndi,
iniuriarum volunta s,

C R O C O D I L V S , ET V V L P E S .
(^R ocodilus AEgyptiacum eft animal, laitrum
afpeftu, arquemonitrofum, fpecie Lacerta;,
cute rugís,& fquamis hórrida,vafhirn, arque in­
forme. Inter hunc, & V'uipemquodam temporc
certa m e n de generis aabiiitate extttiííe narran t.
C urti

tyfE S O T T C AE.
9
Cum atitem Crocodilus, Se maiorum fuorum
multa preclara facinora, & à fe fortitcr res geitas pridicacìone fua e ctolleret, refpondit Vnipes:Nihil opus cife verbis,nam de pedeapparercomnia.
Hocfabulainauic: Mendaces ipfarefolerc ceareui, & refacari.

GALLINAE, ET PE R D IX .
O Vi deleftabatur alendis Gallinis, aliata (ibi
forte perdicelo addidit ad cohorrem illarum.Qui cmn tnileram moriìbus irapeterent,&
ab efea repelletene, fingtilari illa dolore animi
afficiebatur.quodfibi hoc,qui aliena eiTet.eoq;
illis nomine invifa,uccidere putarec. Paulopoft
videe ìpfas quoq; illas fe mutuo confcindere: tu
fe confolata: Si interfe, inquisirti inimicitias
gerunt.neq.-parcuncfibi, ferendafcilicec,3£ milu equo animo fortuna mea.

Hoc fabula ¡ibi vuk: Prude ut¿bus magno effe fo­
lade confiderationem cìmunìs forcìs &coadidoais,
quamanima.Ivertuni newiftenefje,cuinoamala,&
advcrf.i plurima o'ui)àa<itwr.

VVLPES, ET STATVA.
] N Statuari] officinali! irtepferar Vulpecula,
ac contemplando divtrfi generis,& vari^ for­
me efhg.es,magnani volupeatem capiebat.Inter
omnes carnea viiatuuiiebus corporis Statua in
primis ìi'.am delccUbat,ad quan^à accedere, &
Aj
Ire-

10
F A B y L AE
fermons iniYituere>& blandifsiméaltudere. Sec!
Statua imnobiüperfiftcnte.Vuîpes indignata
Qu am formofa.inquit.facies, cerebro caret!
Notant ur bac fabula fplendidt CT“confpicû, cunt
colore tumfort unis,fedflolidit& v e cordes.
CA RB O N A R I VS, ET FVI.LO,
Ç O n d a v e ra t per qtum fpaciofas ardes Carbonariusjitaque invitât Endonem habita ntem
an7uftins,a<.ife vticommigret. Ntgavit Fullo
iibi hoc faciendum .neque fieri omnino oppsrtere. Quidenim uobis commercij,inqwic,inter
nos eiie pofsit, cû^qux ego forte tluendo niticia
reddidilfem, catutulginc & maculis repleres?
‘Docetfabula■Difamilia no re }e coaiungi I ta<j;
didttir & proverbio veteri.Targs cutn panbusfact'.è conpregaù.
PISCATORES:
1 3 V M extrahunt nalïamdcaquis Pifcatores
gravifsiinii ponduselfeilUusfentiunt.Qua»
re lartitia exultare, & fœlici eventu itnmodice
giodere, quod opera prsclarè po ica viderctur.
t>cd nafafubducia in terrain , confpicantur in­
gens faxntn quod illadepreifa fuerat. Ergo mutans anifnis.cencriftari,arque mœrere, ncq; minusdoloris capere obfaliîtatem opimonis,& lu
dibrium Forcunæ,quam incômoduin finira. Turn
vnus inter cos fenior obiurgare eo s, Se dicere:
Non nunis indigné ierédtim cafum illura ,quod
coo.anguine^ru habere gaudiiun viderecurriif-

titiam.

I A E S O T T C AE.

it

ti ti am. Ttaq'uevixaliter potniífet fieri, quam vt
illitis tanto complexa etiam hanc aflfwnerenr.

Verunique fabula monetinoti priits Ut.indù,q i tgxplorata for;una,neque tameatrijlior.es exitiis uoa
etu/n moderate ferendo effe.

G L O R I A T O R.
Everfus in patrian quidam fuam,vnde ali­
quot anaos abfucrar, in omnibus ccctibus
glonabatur, & iadabat fermonc preclara facinota fua.atq; fe in ínfula Rhodo faltando fignum
fixilfe,quod nemo ommum,qin adeflent.afiequi
poctulTec. Huius fe habere tcites vniverfos Rhodienfes.aiebac- Turn vnusde circulo: Heustu,
in qu isii vera predicas , hoc effe loco Rhodurn
pitta,3t hic falcumiftum edito.
Fabula hoc fu'xj chiFatwn c[ie orationem orniti,
<¡hjCrebus dsjiciatur.

P A VP E R

V OVE NS .

2L'Gtotabac Pauper, SGn morbi gravifsimo
periculo cuma M edias defperaffec, ad opemDeorum confugit.qu bus fe,lt convaltufier,
centumlauros unmouunruinelic protmfit.HvC
Vxor illius,vt prone a.tabac, c un auddfet. Vnde, mi vir,tantum,inqu.t,numetum Taurorum
pararepoisis/i voti convictas (is? A ullé; Quid
tu, ceníes ne. inqu t, fluita, ocelo defeenfurnm,
qui illud faenhe nun fi e:i polrulet, fi ego tanicarem recuperavero?

F A B F L AE
Narratur fabula,& bunc ad madum.
/r~' Vm multi vna in navi veherencur, orcatépe^ date horribili, vnnscatens formido olior,
qmfi defpetato omni ausilio domano, Deos in­
vocate,& nlis vota pto fallite ina nuncnpare,in­
tere], aHa promettere, fc confectatnvum de cera
lampade n tantam, & tan ponderofam, vt malo
nivisjequaretnr. Eo fotte, qui insta illuni afsidebat.andito,cu feiret,mediocres cife, veletia
infra mediocritatesn,facuttates bominis, admonere voci m ignicudinis.quód non videretur e<iolvere tlie po'le. Qui hic relponderit : Si navis
mod i fervata.&inportumde ataeifet, fefaedè
Dijs fatisfaftutum,quosconfi3etec,poldeavno
nu nnloempto cereo,contentosfntnros.
Signifisatur-.E f]c wultos in polliccnd) facile* qui
e:i i n promttsre eafoleaat u.e noaveliat ,n;^ut
co£i;cntfa:ere.
apol l i mi s t e n t a t o r .
rJ"Encaturns Apollinem Deórum quidam con­
terò pcoc, & callidus, per Sacerdote fati dica
i lius,in templum venie Dei, vbi omnia prò ntu
fu periti ci on ,s illius apparata eifene, occultatimi
mantifiiapaiferculum connnens, cumque ante
cortinam.qnem Graci vo arunt tripoda, atlinifetjfcifcitacus elb Viveret ne.anmortuuin cifet
qnidquidin manuteneret ,ratus fe facile in utramque partem datura refponfum refutaturum
elle. 1nm Vates ds Nu.tfinis mttin&u ine fertuc
cecinifl’e.
j j

,^

s /íE S O T3 I C A E .
i?
Q u iifá d ide[i,teClil tua quod nunc dexter a celatJ
Vtl vivit,vel iam rnoñtur3nofirique videbunt
jilterutrum inprolatu ocu lift’d te panes bums
Arbitriüfacli ejl,(y ad hoc mes n ojja recurrís.
Difcendum boc ejl: Tn rebus divinis máxime, fed
& <rZa f ¿picotes non fere quidqu ara valere fraudes
¿¡rajtutias improborum,
PISCATORES.
£ VM Pifcatores diú,multumq; defatigati, ni­
hil capere potniffent, ta?dio tandem atfeéli,
perdita opera,trillesdomumredireparant. Tú
de improvifo TJÍfnnus áreliquis pücibns agitatus,faltu in navigium íl orum le dedit:quo po
titi cmn prscda,& laetitiaabiere.
Indicat fabula: Sape numero forte fortunaobveñire ea,qux mulla arte ac ratioae parar i potutrintFR AV D V L E N T V S .
p Ericulofe argrotans Pauper, vovit centum le
Bobus rem divinam Dij¿ fadturum efie.h tonvaluiffet- Dij ilium,fide habita, fanitati prill ma:
rethtuerunc.At ipleconhtmatuspannuceos Lo­
ves centum finxic,& Di js immolavit. Quam rem
cumindignétuliífent Uij.exacturi peenas per­
fidia: : imimferc lili lomnium, quo iubcretiu in
cerco loco littons teitam cílodere, quod ip e
inventurusefiet mille Atcicas minas. Quo turn
expergefaéhis cupidc penexifler, & aiuuu. qnxrcier,

j4
V A H V L AE
rerec, C3ptus •) Piratis fuit. Atille fimilitcr, vt

Deos antei,& hos filiere cenraris.pollicetur pro
fuocofporc talenta mille,im nane pecunia Turn«
mirri Sed cum illi huic minimi credereat,abdii¿tus,& mille demrijs venundarns fair.
Fabula docci: ; M endacia, mendacefque homines
Vijs etjcinvifos.

RANAE.
I Ncolebanc Ranunculi duo paludem, qua fidc•* ris calore, vt citate fieri folet.exficcaca, relic-

tis fedibus illis pergebacquafitumalias. Cumq;
veuitfenr ad profundum putcum. Hic,inquit,
vnus commode uunebimus, neque facile aluiin
locum mcliorem mvenire poterimus. Cui refpondit alter : Piacere & fibi locum, fed arbitrari
fc, priùs quàm illodefilirent, confiderandiun, ii
quo cam & ilia aqua- recefsilìent,quaratione de
pinco redituri eiTent.
7) ocercar hac fabula ; Nihil effe omnium renane
iwprudsnter aggredicudum:fed%
vt dici foletJ in pria
cipij capite/quaa pedesfuis contemplaci vnumqupq-,
debere.

S E NE X , ET M O R S .
(^Ecideratlìgnaiufilva Senese, quorum fafcè
iublato,dormirti redire ccepit.Progretfus autem multum fané via, cum defarigatus eiTer, &
■onere, & itinere, depofito lignatu acquicfcens
confiderare i pfe fecum a ta tis, inopia, foiitudin.!s m;ferias,&data voce invocare Mottetti,cunis auxiho facile l^bcfariic aboaipibus malis

kA L S

O T> T C J E .

poffe dicere t. Tu Mors exauditisprecibus illius
coram afsiftens, quid velir,perconcatur. Ar Senexterritus>& qucm ism Moitis pigerer •. Nihil
eninijinquit/edrçquiroaliquem .qui onuspaululum allevet, dura ego rurfus Tub eo.

rDocetfahulû\tsîd pr£fentiam M onis onines Tcfugere, ncque quid itam efle tanti dolorisj aut trwciatus }qttod vitadulcedwem diluei'c popit,

A N VS , E T M E D 1 C VS.
J^A boran s Anus ex o m lis . aecefir Medicum,'
merccdemque paâii, vt fanitace recepca demum perTolverec, convenit. Mcdicusorfus curationem.quotidie collyriooculos pçlluebar,&
Aniculara in lecitilo cum initnxiffec, intcnebtis
iaccntem relinqucbat, afponans ipfe fecfiquidquid forte reperiifet fuppei‘eûilis,i5ve vafculû,
feu vclHmentum tr.ulieii s Q ua cum animadvct
teretfefpoliari,& iam recuperato vifucernttec
vacom r e liâ a m d c rc n m f.b i, pofîquamaccefsit
Medicus mcrcedeni portulans promiffam (nam
& effe Ulani fanatn.St fe iudicium nullorum,qui­
t u s noms fuiffet moib* ipfms, defugereaicbat.)
N o n e ft itajnquit.Medice.Nam pnus,quamtua:
artisfortunam iubirem, confpicabar pafsitn copiofam domi m c i fuppelleâiicmjNunc vcroiaj
ca,vt ais.mhil protfus video.

Signipcatur bacfabula. I mprobos, & reter at oret ipfos mnquamfuis
nndicari. & ludi.
K V S.

F A S T L AE

16

R V S T I C V S , ET F I L I I .
"D ViVicus vicinus morti dim rehnquere fili)*
fuisdivitiasnonpoffet, voluit cxcitareanimos illorumad ftndiutn diligentis cultura:, & in
operefadendo afsiduitaré. Accerfit igttur illos
ad fé, atq; ita loquitur : Mei fili),quo in loco res
mes fine, videtis. Vobisautemqmdquidpoiui
in mea vita comparii, idq- rotum in vinea noftra
quserere poterins. HitccùmdixiiTet.p^ulopoifc
moritur fenex. AtFilij.quod evederentìn vinea
illutn thefaurum alicubi abfcondilTe,arreptisligonibus (oUim vmverfum effodiunc.ac tliclauru
qaidem invenere nullum, terra tamenfodiendo
perculta vites vbetrimum fru&um tulerc.
‘Docet fabula.) Laborts<& opcras ,furnmas divitias

eIJe'

HI R C V S , ET C A N E S .
] N predio fubvrbe quidam temperate inclufus, primum Ovibusma&atis vitam fuftenta»
vi t, inox durante illa, ne àBobnsquidem arato*
ribus abftmuit. Qua: cùm Canes fieri viderent,
cólìiium inter fe aufugiendi,illuse inierut.quod
non fperare polfe viderentur, ibi locorum iecurosfuturos,vbiBobusaratoiibns non parceretur.
tsWQrtet fabili*'. Illos fnglendos in primis, ¿¡pud.
<jiios ne dowejlici ‘¡ u id m , Q? nece[farij incuto e(]e

vidttntur,

MV-

S O P I C AE.

aluna;
V /l Vlicr ^diiaGallinam naBcoac, qua: fingulis
J i dicbus ovum vnum parieb.ac, qu* fi curarec
dili«cntiiis,& faginaret Gallinam.fperandum ef­
fe exiitioiabatjvc bina, aut terna illa quotidic
ova pareret. Cum antem cibofuperfluoop ma
G allin a, & pinguis facta eilet, plane tum parere
ova defi jt.
Ollen tit fabula: Q^^iàitatemjST auariti ampepe
Iktrmentofkm effe.
V V L N E R A T V S A CANE.
Vem Canis momorderat, circmnicns Medicumqu^rebat. Cut notnsquidam obviam
facìus, cognita re , fnafit vt in panerei reccntem
expr.meret cruorem, & fanicm vulneris.atquc
comedcndumhuncabijceretCani,a quo U’fus
clfet:Idenim falurare ipfi futurum eile.Tum faucius cum rifu : Hoc remedio,inquit, egofeilieet
in me omnium, qui in vrbefunt, Canum morlus
irritavero.
TDocetfibula: Nullo beneficio pfauos abiniurip
deduci, atqueplerumyue reddi benigaitatealiorum
deteriores.
A D O L E S C E N T E S , ET C O C V S .
n forte pro.ptetCocum Adoleicentesdir©
verfuti;atqne furaces alledifierii, occupa­
to Coco rebus luis , vnus horuin rapuit fruitum
carms^Si alteri tradir, qui demifit infintini. C o-

,g

FAB^LAE

cus poflquá ad carnes refpexit, & abefTc aliquid
fen(ir,qut f : iret affuilfe,prater duos

ncnij repetereO&^ÍVaiíflíTifSWRu:« coepit.
At is, qui de altero acceperat, deierare fe nou
abftulifle; qtii vero ipfe íuihiletat, penes fe non
elTe:Cocus intelligerc improboseife, & veteratores- Et milii qiiidein,inquit,quid fa&iunfit ig ­
noro verba dare potcllis.,L>euni aucein profefto
non falletis.
Vs:erret fabula á fallida , & fraude fer meáis,
Crpermrio: nihil eaim boram non manijefnm De»
ejl,qaamvis force bomimm animadverjionent ejj'aF E L T S , ET M V R E S .
i N domo quadam magna copia Murium diver-* faba ur. Hoc Felis cumcomperiífer.codcm fe
c ontulit, & veaatione atque captura Mfdculorij
benealiquantilpet vidttavic-1 ii.iü 'antena Mures
anrmadvertcrent.íuum numerum quotidie fieri
tnmoreua,& qu oi á Feie confnmcrencur, llatucrunt fe mera fivas c aver nulas, & ijs inlocis contiñere, ¡n qmr pervenire illa non potfet. I eiiscú
Mures non magis , vt íoliti ftremar, procurrere
videtec, liarme fraude eltcere, fequgquafi mor­
ena elite, de'clavo quodani íufpeudic. Qqiairi
confpicatns fortedcíuper MtiícmQSi Heus cu,
inquijt: lite itafacculum conveiíam elie fciam,
nunquam tatúen comtuiüurus fina, vt ad te propriiis acceda#!.
jjocit fuinLifdrtiúmtíS non patifefe iterara m pro-

lA E S O T I C A E .
T¿
prohorun iohs felli , v 'ji Worumfraudes fennelfee rin'exp erti.
T H V N N V S , ET D E L P H I N V S .
^HunnusDelphinumpcrrequentemfugienscu
* incitatifsimoferretur Ímpetu, fluâiby ad in.fiilam appulfus,iniUam vnacum Uçiphino eijcitur. Ibi Thunnus coaverfu$.,S£ Delphioum coufpicatus vira defici,ncm (ibi iam magis fuatn m oo
tem criticai futurarn efle aiebat, qui cernerec authorem illius yna feem» inccricmuiii.
Hoc fabula demonßrat, A equi ore animo fias miferias ferre ¡Tominesfeiere,fi Warum authores ijfdê
irr etir i mt d ii? aut.
M E D I C V S, E t

AE G R Ó T V S.

Vcebaftir ftm^isRoc Medicas, euiusopera in
morbo vfus fnprap, niojruus, comirabatur.
Atq, ¡biciun ali¡s,qui Emiisprofequebácur,mul­
ta verba faceré,& íi vino abiimuilfet iilçdnômr,
ac celcriter alviis fuilfec humidior fada.vt purga
recur.poteratconvalefcerç.Tune deamicis vnús
hxc inquir.qua lingua n^ncdicis.cumxjcçalionc
amida fruitra metnoran^ut?. Q uo teii}porevér|>
teáe.ac veil iter fuiffent d ifla.co reticu jli,
çjüonet febuia:Hecef¡<trio tempore luüur ridurti

laboraatibus.

20

F A B r L JE

J-, Xiitadaucupium cuna vifco quidam, &arntidin;bus,ac lurdum forte in alta arbore fedérem conlpicatus intendere, atqueconrtruere calamos,& vrfeumadinereccepit,defixis in Tardo
ocal is,atque fpe fuá. Inter ha-c tnifer Angucm latentem in herba caicat.à quo irritato itìus,& le­
tali accepto vulnere, iam moriens : Me miferum,
inquit.qnidom alteri infidiasitrno.,egocircimventos,& captus pereo.
Docet fabula: Eos,qui alijs male cofulereJludeSt‘
f ibi interiniti primis malum accerfert,
C A N IS, ET CO C VS.
(^ A n isin cuUnam introgreifus, occupato Co*
co ñeque anintadvertente.cotcuUwi pecadisrapuìt,&aufugit. Qiiéhis verbis Cocas fer­
me elíe profecutus: Age,mine hoc abftuleris im­
pune. Sic ramen habeto, te pofthac.v&icuntque
cdnfpMiiS fìSjCautmis á me obfet v’atum trií’Non
emai cor àbftulifti á me, fed cof itnhi attribuirti.
fd fàbula docet'. Rebus ,idv crfìs hit elhgcntian e.t-

enariP '

fimi t u»

-

C A N IS, ET LV.TVS.
•t Acebar forte adftabufáÚT dorrniésCanis,que:ii
■» ópjS’teiriim dllaniàtufus Lupus,mitigai urcóin
n oditate orationis, & blanditi j$: prom ¡fiorumi
Videdsenim, ìnquitCanìis, f^uarn hoc tempo­
re estabuerit macie corpus meum. Nam noti d ii
eft.cum graviisimo morbo liberati crepi Et prope e|Uemp\is didura ntipnjs hcarri is fiiij : rum

S O P T C AE.
2t
egofaginanitorem priftinum facile recaperavero, ve poitea laute de me epulacurus effe v ideareHis vecbis Lupo perfuafir.vc in prefentia fe amie
reree. Poftdiesaliquocreverfus ad ìdemltabùium Lupus, videe Canem fub cedo doinus iacentem placide acquiefcere, quem ad fe defeendere
iubcc,& tacere promiffa. AtCanisillumderidens.- Ego cibi, inquic.Lupe^confilinm dare vo­
lo: Ne lì poft hac vnquam meanteffabulum (opitum deprehendecis, vltas magis nupeias expedes.
Indicai fabula : H ornines fapieates ,fi quaforte in
reofenderiot, gat pcriculuw aiierint, non comnittere^tfeeidemiterumd fr im a i cotnmtant.
C A N IS, ET G A LLVS.
(^ A n is Se Galius,foderate inira, vna iter faeiebanc. Noctuinagrodeprehenfi,cù i tene­
bra viam obfcurarent, fic acquiefcenbom itacuere, ve Gallus in-arborisrannis infideret; infe­
ri us aurem m cavum cruiicum irreperec Cams.
Cantante aucem (no more Gallo, exGtara Vuipecu.aaccurric, acque ilium horcacuf, vedefeendar : cupere enim fe fe completi avena taus gra­
ta, ik biavi voccpradtda n- Cui refpondit Gallus : Uaicorein,quiforespandir,pnusfufarandum effe , qudm ìpfe def-endere pofsic. bruirà
V uipecula.noa provi fa frauda, ad arbotemàccedic pioprms, ir lanicorern quantopoteft aitifsim o g u i cu crei, ergo Cauri expeicedus, fubiB3
co

sì
F A 'B r L iS Ì E
roin Vulpeculan in(ìlit,&cocreptam dilaniar.
Vócet fabula:
imurias iuimicorum, ulti*
busipfipares effenonv.ilemus, ai alios potentiores
callditats confilij aaertenias e[Je.

L E O , ET R A N A . '
J ^ E O aaditii Ransdamoribus.quos illatoto
rida edeb ar quam maxinios,pnmum percelli animo vaidé cap ir, quod crederec ingentem
animateti! effe autiiorem ranci damons. Animo
tamen confirmato>circumfpicere.& contra illn n
c!amatorem,quifqnis cffet.feic’parere, & ad pug
nani accingere. Cam videt prorepentem Ranam
de propinquo lacu, ibi Leo, fi inn i indignatione»
(intuì enarri pudore affetìits, pede illam conculcatain attrivit.
T>ocet fabula: Non effe ad quemlibet Jlrcpituni
expxvtfcendum neq; nos inex plorata re teneri oportere.
LEO, ASINVS, VVLPES.
^ M ic itia m quodam tempore iunxcre inter Te
Leo, Afinus, Vulpes ;atqneitaccmmuniter
venatuui edere. Copiqfaautempnsdapartadubet AGnuin Leo Ulani dividere : Qui fniipliater
in tres aiquaies parres diftribuens, lotte putaba:
decerli oportere, quatti quifquedebcret fu me­
re. Ob hsc I co ira commotuS, in Afiqum iruiir,
& dilacetat.atquedevoratimfctuin. Tum Vuipem dividereiubet- Arida in vnuma;ervncoagettis v niverfis, Cibi exemitpaìviiltuxi poitiuncu
laoi.

¿A'E S O T T C AE.
23
lam, acque hanciuiìamdivifionem effedixir, vt
Leoni,cuius non folùm atipie is, fedetiam labo
ribus omnia eirentqux-fica, plurima extra quidé
fortena cederent. dui Leo : Quiste,inquit.qptiina Vulpécula tam fette paran docim?Aiìni,relpondit Vilipesami Leo fortifsime, Alìni, foci)
noftricafus.
D icci fabula: dolere aliorum c*U r*itate& *»-*
lis yrudentlores reddi b omines.
LEO, E T V R S V S .
r 'V m in Hinnuleum lotte fortuna vihih eodem tepore Leo. & Vrfus incidiffent, ucerq:
ilio potiti voieos,accrrimé lecum confluyan cce
perunt: acque ita vnus afflixit alterino,vt oborta
verdiane, ambo in terra politati iucerent. Vul­
pécula antem, qui’ eventum pugn* expeflalfet,
cùm videret illos elle viribusdefectos, Ginulefi
reiitìutn m medio,ipfam i lì is (emiapertis oeulis
intuentibusaUitrat.it. OuodcùtniUi proinbere
non poifeot-Infelices nos ìgitur, intercedentibusverbis, inqmuut, Vulpécula: caufa dm icandoperruns.

Sxpe de dioriti laborilus fruFium dij percipiut.
DI VI NATOR.
J^ lvin ator in foro reipondebac (.onfu'entibus,
cum iubiró nuucius idi ad.’.eait,patere lo ­
res don.is ipfms, ncque inais qiidqium re iquum, ied omnemìcpcilcctilicmelfe direpta«.

E}

* Alno

24

F A H F L ÀE

Olitoperculfusanimoille exfili), & curricuload
sedesfuas contendit.Huncconfpicatm feftinantem quidam : Heus tu, inquinerai! alienatimi te­
nari pn-difliones prodiere, cur tuas negligebas?

Notanti» bac fabula i j ,qui cuoi ipfi perperam vi­
vant, aliena omnia curare, & corriere orationefua
»On dubttaat-

F O R M I C A , ET C O L V M B A .
TTOrmicafiticns.iafonticulum federa iferatjed
vndis abiata, vcniebat iam inpericuUim ne
fuffocaretur,cura non elfet vbi confiderei. Hoc
Colurabacernens de arbore imita fontem enata
defraituniraraum inaquas abiecit.cui adharefcens Formica, mortem evafit. Paulopoli adhiit
Auceps, & arutidinibus di fpofitis v ifz C olurab^
iniidiariccepit. Cuimetuens Formica, ad Aucu
pera inter opus arteplic, & ita veheraenter illuni
pupuait, vr aruodines prasiolore abijceter, atq;
harnra rtrepitti tecrita Colu liba avolavic, ac periculura vitavit.
Docce fabula: Erga benemerhosc{]c nosgratos

VESPERTINO, RVBVS,
& Hirundo.
\ T Efpertilio , Rubus , & Hirundo confo :iatis
rebus fms,meiCatutainfacete decreyerant.
Tu n Veipetriiio aiicnnde pecunia mutuò uimptaài prò iua poi'tione ad negotia cororaunia con
1
tnlit,

o4 E S o P I C AE .
2IJ
Rubu» aucem veilem; ad Hirundo*s. Atq;
itaotnnibuscornpoíjcis, navem confceadenmt.
Provedis vero in alcum.tempellacefrangitur n ivis & vix fuacorpora.&vitatn, rebus omnibus
armfsis, fervare potuenint. Sed ex eo teiftpore.
Hirundolitrora frequentat,fperansfore,vt expulfum*s{1ud¡bus recuperet. Ad Vefpertibo,
metucreittorum, niterdu'i latitat,& nottu voli­
tar. Verúm R ubus non cellar prartereuntium veftesarripere, fiforterecipere fuam pofsir.

Oßendit fábula : Earum rerun, quibtis operan
dederimus,cur.i nosf'emper cenen.

L I G N A T O R , ET ME R C V R t V S .
^A E d ebat quídam ligna urna fluvium , cui
cum ínter opas excidifTet forte (ecurts.in
flumen delata,& demería fuir. Tiun ule inops
confilij, in ripaafsidens.defiere fortunas íuas,
& lamentan rmfere. Mercarais vero, qui forte
prjTtenens querelas illius cognovtrtct, mibrtus
honunis aquas fubijt , & attuuc feam , non ea
qiudem.qae aunifa faerat.fed aureani; & a i h¿c
eiler.quim pcrdidiíi'et intettogavit. Quicuin
fuam uiameíie negarer, extulic alteran argentcam: fed neeamqunlem agnolceme Lignatore, poñrcmóferreainattunt .qiu.n irecus no no
fuam etfed.xit. Hacprobicatedeiedatus Deus,
vuiverfas lili íce rites donar, lea vt acc.ierac,
ciunpofteá uatraiec pbacams , viius m íi.nms
15 5
even-

=*
F A 8 F L AE
eventnsfpcm rocatus,& ipfe in prsterfliientetri
lecanm uum abijcit, & propter eum mo* a'siuensplorirearq; lamentari. Huic,icavtdudiitn
a!ten , Mercuriiisfeobtulit, & caufa 1icrimarum
an iita.aiireamprotulit fecunm, interrogans,ei
ne eiiet, quam delapfam in aquas qiisretetur.
Quam cum magnogaudio ihtim agnofcere fe,
& earn eii'e dixit. At Mercurius.neadaccnn.irnpij
denrem hominem averfatus, & feaconfpeaiut11us,& auream fecuri m vna fecuna abitulit,neque
proiecUm in flnvium retulit.
F ibula docut: Non minus ntalis Dcos,aivcrfari,

qua n prodefie bonis folere.
AEG ROTVS, ET M E D I CVS.
Grotns quidam a Medico fuo interrogatus,
qno pafto pm eritam noctem peregiffet,
refpondit.fe admodmn fndaiTe. Hoc,inquit,Mediciis,bonum eft. Poitridie reverfus.St iimilitee
percontatus tgrotutn.audivit, horrore fuiffe ipfum vehement! cqncnfum. Hoe,Medicus;booij,
inquit, & ipfum ett.Tercio fcifcitarus.quo modo
haberet.cognovicaquitn intec ctuem edufam affligere hormnem. Sed&hocboiu'n efle dixit.
J^igreifo Medico,accefsitexamicis vntis ad ae*
geotum, & qm dfit, inquit, & quo in loco hint
ies tur? Optnnojinquit igrotus. Nam multu udinebonorum extin?uor.
t abulct indicas; Nonelijs bomass wiris finceit.

fer

F A 3 r L AE.
_ _ ¿7
ijs, qnos infuam gf ¿tinnì mentir! f iy~ ti
quibus efjentetioaibusfì falli animadverterint.
A S I N V S , ET O I . l T O R .
J^Ervietis apud Olitorem'AfinnSjCutn perpetui?
laborib'’ fedo, pabulum CKÌguum priberctur,
prsecibus fiiis Iovemexoravit, vt ilio domino tiberatus, ad alterimi perveniret. Jta venundatus,
naduselt herum Fieu um. Qnp in ferm io, cura
&luti,& vaforum onet;biis gravare tur, minus li­
bi vivendum putabat,& multo qivàtn'ptir.s, ma*
ioribus precibus.vtlibcratetur dovè flagitabat.
love igitur volente, renio venie,addi&tdqjfHtt
< erdoiv. Apud quem ci: qua? geierétur.videret:
Heumihi,cum gemitìi,inquit quatopnotesietvitutesto'.crabiltores crauti Namabhoc inteiligoetiam pelli max pericutum nnminere.
F a b * a ojìendit : Tum mixmè'oomiues yct'-rc:>i
forim am requirere, cunnov.tynexperiri experint*

AVcc

A V C E P S , ET C A S H A.
difponebat, ¿cldruebat infìdiasavibus : cùius opera coutemplans CafÌìra,quid rei gererecur adrmrans , acceisit propriìis,& fcifcuatut de nomine, quid fttuat, Kefpondit illese vrbem cèdere. Atq; omnibus petfe
a is , occnltat le intra ramos aiborum.Caisitaad
rovaai vrbéaipiciendam ceÌenterudvoiat,iclaqneo implicita capi tur Cnmqueaccuriiliet Auceps/riitis h*ciila.si caies-vcDescondis^inquit
<•"
non
p s iaqueos

28
^
V A 3 r L AE
non facile muiros mcoias reperies.
Fabula, moneti Male coli, attjue babitxñ cum op'
pila, tu n domite incrudelitati & rapinis princi­
pian.
VIATOR.
] Tiñere quidam longo fitigatus.votum fecit diniiduim eius.quocireperiiiet.fcMercurioconfecraiimim :.cúm antena ìncidiifet in facculum
tefertnmpahnis, & amvgdads, ilio fublato, ftudus qnidem comedie,mídeos autem palmarum,
& a nygdalorum tedas m aram impofuic, quod^
fe folverc votnm diceret, atq; inventa cinti Mer
curio partiri,de quibus extuna, Si intima lili oí*
ferret.
CaiJigantur hue fabula avari, qui etiam Veornm
ipforn ti refpe him pojìponunt cupiditutibusfuis.

,

PVE R, ET MATER.
, Tabat in ludum litterarium Puet párvulos,
* acque illic condifcipulis fuas tabellas n eg ioencuis aifetvantibiis.ftifFiitart cas,& aierre i ia
i n folebat. Ea pueti furris deledabatuf. ran-, uni
abetar vtobdelidafiliumfuiiincaibgaret. Iraq.
il e , qqod in puetitia facere alfueverat inpa vis, gtandior m magms etiam exercere C^ P ‘ *
Deptenenfus autem quodam tempore 10 1 ‘
fedo furto, Se capite damnatus, ad 1UPP cam duceretur, vaidé obfeciamt carni. • !
vt libi Macris.quamiequi cuín lachijm» .
n
ia.u animadvetcewtj compeuciv--* P *

*AT, S O T T C A F , f

ig

facere : Qnarefacile impetraca.os ilfe, tanquam
arcanamqiiâdam oracionemhabifuràscum Matre,adaurem ip(ïusappltcatJ& mordicus liane ac
ripit. Quodfadum nonfolum Matre, led rota
ctïam multicudine indigné ferente : neq>foiurn
vtftiri faciente corivuia.fedeciarrqvt impio.do'
cuinlle Matrèmfe vltum , vtpo’fè , :caidam fibi
exitij.& ignominiofa môftïs.îs'i èfoif?§çiini quon
dam, inquic.adeam puéril i s aiFercbam cabellaf,
mecaftigafferpion procefsiH'em eo eftpandaci*,
qoanuncadcrucemadigor.
‘
Fabula moue: : Neglccïn deliTioram fupp'icia in
caufa effefolere ,v t ilia maftrâfuinp, Z5T cumulât ta­
ra.

'

•

1

’ r

'

•'

*

P A S T O R , E l ’ MA U F.
pA florcm , qui gregem fmim forte appui flTét ad
M are.cum cernerct ÜVaddlarr placidnm 9c
quier«m,cupiditas incefsitrtaHgàn'dr’,&îmercarurasfaciendi. Venditisi'gitnf 6^ibiiSÎais,nieccacurpalmasJ.&. innayem impbnit;àtique ira io
altnt prb^ëiiitiit1. Orraaufeni teViipcftatc cùm
periculnm e!îet,n? n avs fl liét ib usd epb m ci er nr,
m ercibus.eieâis in '-ndas, jegré vaaurtfâ vis Fuît
confervata. Poil dies pauculo^cjim ad Maie Paftor Critm*i¥d1rtet, prateretirite quo.cum , & fccnra trauqniHlratem maris,nani re'mpertas abieratjadîlliiïanfe : hgo îuquié'Î’ailor, fcio.qu d iibi
veric het maris traQqüiititasr aliaspaimas proieéf o qnæfitjquas'devorcr.

F A S T L AF
qy ocet fa b a la : Aíalis acccptis bomines cautitres
iupojierum rcddi feíere.
_. . ,
M A L V S , ET P I R V S .
/T^Ercamine de form-e prsrftaoua. ínter Pírnm,
^ & Maíum orto,cuna lU^mtjlcis ínter fe ver­
t í s diieeptarepe, Rubqsde propmq-.ufepe: Einein tan^q^, exclamar, obfecro rixatnai facía-

n, tabula ojlcfidjrJndifleationibus poteattmetíaia
ifijitrios priHcipdtMft ^HrZVcYC»
Y,Y ' s
T A L P A. .
'TA ipaV 'iim aieftoculis captuin; Hoc ad Ma* trem aliquando fuarn, morum video, dixic.
A qíic itenmi.ruris odor compleyit nares meas.
TerciOj fomtusáeris áttigit auces.inqüit, meas-.
Cni Matee teípQndit, fe vncclligere de diclis:, nó
.mq4o ipfom lncpinejfedodoraui ctiam arque au

,

. . s.

¡

itmoiaq

fabul&nptat %loriofos
* a
tul
di¿nfe.m$s£°Jls*d»i#>&' Í4CÍi(4M.,Mmiéws
psfapnhetfa rH .fg * m r.

f ñ
V .v £ % t M O N E
.
jT^Vm h abete nt comida Voiuctes regierp^ndo pee i je regnumPavo, quod feob foirnaoa
e tiro ¡api lUodignupr* cundís efle diceret. Qni
cum ómninm furfragialatufus v_ideretnr:Hic ta-

nunlRex,inquic Monédala, fifoitétitfattús, fie
1

Aq«*"

i

e^£ S O T I C AE.
Aqnilam hoden liabucrimus.quidnamonis^aiixihjve poterie aiferre?
tJiloaet fabu \i In prinàpibns legeadis non f j e ­
d e n modo,fed etiam vircutem, CT"f.ipientiam,fpectarioportere.
A PE R, ET V V 1 .P E S ,,

,

^7 Idens Vulpecala ad mine um coborisacuentem dentés AprnmjinteirqgatiBuavquo co
filio faciaï jCÙin naila vrgeat neccfsitas,neq, bel*
latn inftec. Cui apet refponditî fibipçriçuimn (i
forte adeundumùt, non otjirn tumfuturumad
acucndos dcntesj^rsq ^,iq<ie,duiii,conçedatur
tempus.adevequim pugnje pr?pârare.£;, y ' p
lAfoncr fabula: A i pcricula v i nostpr£pare;nus,
■ C A->, S l T A. -, fjfc . . . . ‘ *

£^Vjn efeam appétit,!; retira laqnep CâTsita.deL p'<ora,ns fqri;aaaiiafq^na;^ic,»i.deçim -fypffo»
liccmf,knqnicrvolucrera,hcn>
egoalqs.aiitqnifubj
duxi,.aoa argentum rapui, xiiiâl inyif} f^vffius
, ted p4iv-;uiu.n;,tr:ti!ci gean^pm.qio.rre^
mihififerc.
:: -t
•o '-¿¡n'iUiptl
/¿lisfnbjUrursabir.
xima-fqpediferhuinqno/i-dubitantadiré. ... ;r..
H

N V L E V.S. ;o> , ’7 2

JJ^Tnnuteum cmn Cervo jic iocnturn.aliquaa-l
■ d0 *erunt:d>ii.paterJcn,jumì!tof'Sm»iorcanibùs, & pedmn his celericare pradlcs : proteica
ctiai cibi fmtardu»cornta^ quibusàce vira propuiiacefacilepoisis, qui ftt, vt canea tanf&père
’“me-

32
VABVLAE
memas? Ibi Cervus ridens: Mi nate.vera inqufr,
memoras: Mihi tamcnneícioqnopaao femper
accidit, v t audita Canum voce,in fngatn [tatim

co nvettat.

Fábula docet: Eos, t¡ui natura formidohfi futr.
nidia cobortatione confirman pofie.
L E P O R E S , E T R A N AE.
|

Epores quodaiii in converrtude miferia^gt
fortuna infoelid- vita- fui conquefti ,qtiód,
& a beftijsílla ,& a b hominibusimpugnareturj
nam & canibus & Aquilis, & ómnibus propefn'odum feris carrtivoris fe fe d¡reptioni,& prædje
efle;ruca fibi mortem vdtroconíeifcere velledsccevenmt.'Síatuebanteoim.rmiIt® eífefatíírs femel interire, quám fenípitetna formidíñe agita»
f 1vlta?|tje reçrobata vniverfis.ád proKimam paln
dé cmráí ímpetu maximaferebinnir.vtinaquis
demerffírtffucare rit urv Kan r autem ,qu z forte in
herbis iiuta palndem eqatis incubabant/inctKñórieleporbitirerrittéjfubitobmhes in paiudem
fe fugicntesdcmlfere. Tiitft vous inter Lepofes
re! iquos fapientior : State, jnquic, focij, ñeque
in vos ipfos graviiis quidquairt'confuiite. Nam
iíos qiioque, vt videtis , quídam animantes me»
tmmt;q\Va'sfcilicet efle mifériores nobis opon­
te t.

' F abu1a ojleadit : e^ffiilTis afiorim núferiasfilatio effe.

A Si­

ufE S 0 7 t CAE.

n

A S I N V S , ET E O y V S .
■^ídebacur Afino beams effe Equiis ,qui tam
- accuraté, Se copiofé pafcerctur, dim fibi ne
pale* quidem poli maximam defacigacionein
abundé prseberentur.Forteautem bello exorto*
ciuninptsclium ab armato Equiis ageretuc, Se
circumvétus ab hoftibus,poftniultiplices laborespugnx tandem faucius coUaberetunHarc igi
tur omnia confpicatus Afmus, quanapauloante
fortuaatum eie Equiim cenfuerat,tammiferum
Sí infaelicem turn effe iudicabat.
‘Docet fabula:Non effe prmcipatut,dropes prop
ter fplendorem appezcnites,fed in c ¡fideratioue/u tunidi ¿ /S ' difcriìninum, in quibus principes d r opu­
lenti verfant u rlo n i confulendam tetmentfortuna»*
& mediocntatem vita-

AVARVS.
^ V a r u s Si pecunia; tnagnus anaator quidam
agrisaiomoq; fua,& fuppellcCtili ac veftimé
tisvenundacis.àurum.quod de precioillorum
coegerat, liquefadum in vnam madam refuudic
atque rcdigitjbac obruit terra. Quo autcmloco
aurum,eodem,3t aaimum, accorinola lepelijc.
Itaq;illo quotidte venire,& c a u te la d divida*
iuas, & magnani capere intuitu voluptaté. Hoc
animadverlo quidata.qui propc pperisoefcio
quid faccrc confueverat.ratus, id quod erat, auruui defedili« lUic hbibir^m, cimi Avaria faciaC
tus

j

34
P A H V L A E ?,
tus afpc&u tcrrx,qua tegeretur aummjdifcersiffet,accurrit,& eruca tetra auruni reperir, acque
aufert.Mox Avanistvtfolebat,revemcur,cùmq;
vidiffet, quod interea fatìum fnerar, lamentare
carpir milerabilem in modum, & ccnucm velie­
re càpidcmi,& Dcos >atqiie homines inculare.
($ucm pfarteriens quidam cum cerncrcc in m a ­
lore effe maxirno, quid accident inrerrogat Se
re audita:Hcus tu.inquit.ne plora.nevé tantope
re afBigeanimtt n tivtun.Niml enim,vt videtur,
damnifec'ifti.qui rum enam, cimi haberes auro,
cani1fti auro. Quarc nuncrepoue illuni in locù
fa-rum quod piani, nbique perfnadc ibi condiuì
effeaurum. Nani nihil prorfus interi neri t.ncq;
alterò alteromaioricibi vfui effepoterit. Neq;
en un cum adirne aurum defoffum iltic effet, a te
vii'.rpabarur.
Sanifica? fabula: t'raftra pofsideric.t,qiiwus r i
vtaW. A’cyaceffeffùclumdivic’.afuw, mj inbarti
yfu.
A N S E R E S , ET G R V E S .

vno quodam prato pafeebantur Aaferes, &
INGrues.
AdvementeAiicUpe.Grues levitate

Aia adititi facile avotàtiat Anleres'impediu gravitatèjdufnWoiititur fiigam, ab A «cupe prarhea

dn,.icur.;wt2£i‘'"
u )a is . ■■ ■ >
OjWitftbHU:Fr[>« capUxfaìfM peresplerttf,
■pitti bojitlem ejjugiant, dìvitcs in fotejhtem bojtiu
■pmrCj&Mjerì'tcucem riduci,
j

K

ì «

i * E S O P 1 C AE.

3?

T E S T V D O , ET A CAVILA.
V I Agnopereorabat Aquilani Teiludo, volare
1 fefevtdocecet Aquilaollendebat Tcftuditu.rem illam peterc contrariati» naturi ipirns.
Sed tithilo ttla ntinns inibire,& obfccrarcAquilam,vtfe vòlucrem faccrc vcllct. Itaque vngulis
arrepeam Aquila furtulit in fublirr.c. Se laxatis
iUisTcliicudinédcuMÌìt.vrper aereo» fcrretnr,
qur dclatainrupesco.nminuta intcrijt.
Fabula àocetMultos cupiditatibus [nix obcxcatos, confili* prnientiorum nfpucrc, & in exitium
raerejìultitiaftta. •
GERVVS.
£ 'E rvus altero oculo captus ¡uxtanaarepafci
. confueverar, ita ve,integrimi oculum intcrram haberet verfuminilulenim pcricnlividcba
tur à mari impendei^ Cura aucem forte navis,
priterveherctur.qui in illa erant,diretta in Cef
vum fagitta. incauttiap cpnfixcre. A t illc iòlus,
me miferum. inquit, quancopere falfus fui,quia
terrametui,irecus vndis, c quibus mihi «ioti
itnmittitur-;,
. -^v -,
....
*
Sspc, ait fabula, qua nocitura homincs pHtavtriut ta Udite nati [oltre-. cantra qut pr ¿futura [¡¡c*
ratini ab ijs maximis iuterdum damms. affici. ( ,

CE11VV5>;ET LEO,
£ E rv u s fugicns venatorem fubijEj antrù, quò4
forte in fuga coufpcxcrat. Ibi ^ocjdit in Leo
noni a quo cimi diUniarctur; Hcutnihi,inquit,
Ca
ìi$

TAWLAfr-i
curnonpotiùs inhouiinum,quàm fzvifsimsebc
{lite porelfatèovveni*
. i '
Signifìcatp&àU: tìomines intetdum parvdpkrieguijcete.
•

chl adeclinantes in m txiruaf-

C E R V A , ET V IT -ÌS.u
(^ V m fugerec Cerva iniequentes verwtòteSjod
cui it le fub vite. Venatoribtis atitem paululum prctergrefsis.quod putaret Je t er varani ef>
fc in tuco fecura,animi carpirte pampinos, & m i
dere coepit. Quorum mocusa&^ufrltrepiros venatorescónvertit.acqtie illi quodreserar,arbi­
trari fub vite beftiant aliquam lacere ac-emrunt,
& vifam Ccrvain iaculi* coufvgiuu.Qu-e moriés:
Meritó.inquit, hocimhi eventC/qui violarenó
dubitarunfervatricetiiitièamv
7> j cetfabu la-Vltim e:n mmiais non effbgerè essi
<jhi pro bentjìiùjs malef&t'a rependMp.-

h

• A S 1 N V Sf E T « O f
~
tri ...
itror- • • .. -t i
^^Vfybàrirur in eodern ’loco Arfirttas, & GaVItis
gallináceas. IrruenteautemLeone, exctàmaf Gal fifis, de Leo ( dici tur' emiri Vocetn Gal­
li non fer^ìtifugic.Afirius fe meriti putans.cùr'
fu fugiènteuiiVonem peifequitur. Progrediti au
rem longuis'/pùrn non magis' tafm eiaudirctuC
Galli vo't ,* Leo fubifitir, & Afinum arreptuui
rìevoravft.Qb còniinternccrctub.Meinfamili*
& demtnu:n jinquit., qui nequáquam bellaiore
patte

vf& so^ prcA E .
n
nacrcprocreatus.adpugna1« me ìncitaveritn.
Fabula figaipcat : Stpe imbecille* per occafoafidorfri territos inimicos , fod eofdemgerente* fetot■
providé, GT elatt.àconfirmatis ftcilè.Órceleriter
opprimi.

h o l i i o r , ET C A NI S .
r^Elapfuminputeum Canem, Holitor fetyare
&.retraheteciipiens,demì{ìc,& eodem ie tp
fe.Canis veritùsnedekendifiet fibi nocenmgra
tia & vtfuiiocarecdemerfiun dencibus ulti po­
tere & morfu lacerare. Tutti faucius Holitor cu
dolore. Iure m’hi.inquit,hoc accidule tateor.
Cure nini auchocem iplum Cibi intentili ego ter
vare volili?
' . .
. . . r
Hxc ntrr¿tur fabula centra flultitta'n, Cv imu[tkiam,Narraturt& talisfabula.
. _
A Gicafle quendam aifeilum iu^a precipitili
^ quodam, & aiiVlum femttam aogulVà afq-,
lubncam, quantamcumq;die,qui agebat,còni re; ur retrahere, voi ni Ile ingredi. Tnm irarum
himccandein derrufuTe Afinun in rupes,cum a!
ceret,tft Horacuis d^Kic:
Q hìs cnm invìi uni ferrare laboret?

A N G V l S , et c a n c e r .
A MicitiUin umccrur Anguis,&tanrec, & vtia
vivere ni domeftico quodam familiaruatts
-vfu itacueran'. Sed Canee?,animai fnrip ex, &
prò ui il c.im focij,& neceflanj fui fraudulencu, tic caludiCare adaiodftm offenderecur, ù’pc
C3
hor

F AH V L AF
hortatusfuit Aglietti,ve moresillosfuos v«eratorios oaxeret. Anguis non modo non obtenl
perarc tede moneti iocio, fed fieri et ¡'am indics
dererioratq; verfarior. Qupdamigitur Tempo­
re Canccrfopimm invadit,& forcipe fua captò
ftrahgulat. Qui ctìm mortuus iaceretdirechis:
Itate.inqutt Caoccc, vi venterò, redum, & fimplicem effe oportebat, li fem tuam confuetudinetn ànobis polhilabas.
Indicaifabula. Eos,quiU a'nicitìa fra:idulentcr
vcrfa/itur,ipfas fe fevebemeatifsimt ledere.

3*

P A S T O R , ET L V P V S .
P Epertnm Catulnm Lupi pattuì ima fufttdie
Paftor,& ablatum iecuìn intct Canes edutic
Qui corroborami, fi force Lupus ovetti rapaif*
fet.infcqnebat ar curii Catvbus,& ìpfe.Cum autetn C aies interdilli adequi Lupn n non vale­
tene,ac fe tecipercnt, hic petiequens duna ad illurti pervenirec, nontmgis fe fugientemfui ge­
neris animancem, parciceps cife pr*de foiebar.
Poftea à fagina tevercehaturJ& ipfe Q_nod lì for­
te Lupus esternili oves rapere celiare:, ipfe c,àcu’u n iugulabat,& devorabac cuna Cauibus do*
nccbisco npertis <?ado: e un fuipenfam de ar­
bore necavit.
Fabaia di citi Nat'ite sfavi totem btnos fHoret
*0/1 p/ùducc?;.

l.E o , g l L V P V S .
Decani-

sop

r e yizr.

jT^Ecumbebac in antro fuo feniocofethisleo,
& infuper morbo correprus.Ad quem vtfendum omnes an 'man tes conveneraur;pr.eter Vut
pem.Hac occafioneoaputa, Lupus Vulpem gra
vifsimèaccurarc,qu*ca n fnperbé defpiceretregem fuum,ncque ìllum ¡rgrotantem viferet.Hcc
illodcclamstanteadvenit Vulpes.&declaufula
oracioms, quam venemenrer accu ata elTet, inte'iligens.&cernensLconcm fremere ira,confi*
lium cepit calidum t & le defendendi, & vicifcendt inimici-.ac dicendi copia impetrata : Qua:
nam igitur de cunei sanimancibus.inquietanti
cura, folicitiidmcqucafficiturde fallite, & vita
regts.quanta egoì’Qn.T omnia loca peragro veftigans medicina'.^ qua fanari polle vidcans, ac.
nupcr cadcm invetri, qui remedium demonftta*
rectpr?fens quidem,acque efacacifsinrmm.vtvidetur. Quodnanirlxtus niinciojnquit Leo.Lu­
pi,inquitVulpcsi.pc'.lim mododetraélam,& ad­
irne calcntem oportebit re circùdare ventri, Se
coiìis. Hoc andito,ita Leone imperante, Lupo
miferopeliisderipitur.&Leoni ap.plicatnr.Cui
iace.nti.infultansverbiS Vijlpecnla : Non irrita­
re, inquic, reprmcipis animum, iedmoiliteporius, A. (ledere oporrebac.
Fabula io est ■O ji alteri \ruat rutilivi, eun.bi
Itjitc«*, qmb'is capi.uur,nc:l ere.

M V L I E E , LT M A R I T Y S
ebtiofiis.
C4

Vixe ’

4o

F A B F L AE
fo, & illiiis molediasarque tradationémalam perrulerat.Tandem vero datait c^perirpan
vlla ratione tanto maio vie fuirs Uberari police.
Ergo eum tnmulentutn, & obrutntn vino accuraté coniopir, ac mox oppreifumprofiindifsimofomno nequemagisfentientem,quammortui folent.hnmcris fuis fublatum,déportât in fe*
pulcrfi vetus,& in illodepomr.atq; abit.Paulopo tdepm erititem pons notationc cüconijceret.crapulam, & ebrieraté edonnilfe hominé
reverritur, & monumentopulfato, ii quis mtus
fit.progredi eutn iubet.Vitquiadhuciané eiïet
•fournie ulofus.quid veiitititerrogat.At îllacibû
a it, fe mortuis circumferre. Ttira ebriofus vir:
Netu inihi.quifquises, cibum.fedpotum aflrr"
to.Eitenim hocmihi contrarmirqte cibiac non
etiam potus mentione n facere.Hic Millier trdtitia arfeda, & mambus pedtis plan^ens ilium.
Nul la, înquit, artemelioré te ficri polie vir intelligoùraconfuetudinecoufirmacum, & in naturam abijffe morbum video.
F¿.halo. menet'.N9ti e/Je &(JuefcSft vitio’ls ac~
tionibus,ejUodea, qu. çf, eps ranltumquefiant, etiam
nolentes profeqiiantur.
~'\j Itérât aliquotannis Mulicr cnm Viro ebr'o

.

n

.

o r. o

r

.

J Eciimoftisquidam,qui Anferes haberet do, mi>erait, & Oiorera, î5cintenUosalu:t. Auc,‘eue e lira liuvifsimum eife câtum oloriniim.
Cuni

SOI* r C AE.
qt
Cómauté vellet ad eputas iugulare nodlequa.
dain Anfercm. ideeemm alcbantur, forrecepic
Olorem, quod tenebradifcrimen ¡nter hunc,&
iUos fieri u'.iUum fineient: Ac OlorcarmenduU
cifsitnum.quod aitine illos facere (olcre vbi inftare morte:« fenciant, accinit, atque iracognitus fervutile
jPomnead.it fabula do~irinam,& in primis mugi­
ca¡India, quibus edam mors ipfafape ave:'tatur.
M V L IE R , ET ANC 1LLAE.
M Vlier Vidua ,qu£ temendo viram fiittentabac,folebar ad opus e-rcitare denoétuAncil
las fuas,cum quidem gaHorum cantus anditi effeuc. At illa? diuturno labore defatigata:,(tatue­
rò c gallum dometticum inrcrficere ,quod htiins
catu de fonino do ninam fufcitan dicerét. Q jq
fatto,deteriore conditione,quam pruis, elle cce
petunr. Nam de hora,& retop'ore incerta domi­
na,& dubicans,prima fi-pe no ci e famulas poitea
c\citabat.
Iiidicat fabala:S£penumei'ò bonsfpei confili.! ha
bere e ut ut» iafm'iccn.
SAGA.
A G A quidam, & nnilic-r divinarti«, averte­
re ie Deorum iras, & p.acare infetta Rumina
polle,profitebacur. Quarti team quidam iecete,
poltuianres ìmptecatts.caufaque itidicibus pro­
bità, cùm ad fupplicm n ma dam uca aducecetur, de curoa quidam ìrridens : Heus tu, inquit,
qua: polhtebareaìijs divina: ìriprocnracionen
C5 ,

4*
F A B V L 'A E
non potuifti humanara fenrentiam mitigate»
Fabula mrratur ia magnarun TentitiprofeJorss
qui mnimarumfm imperiti.
F E l i s:
jRrepfcrat in oíñcinam Evcufotis Felis, ibi que
reperenti limam Ungere coepit.cumq; fauciAta
lingua crúor manaret ,giudens illaeventu,
quod crederet fermiti à fe iacecari.non fecit lira
gendi finem.donec coca lingua abfumeretur.
F abuLadicìtur contraeos, qui c»pi lita ¿bus, &_
pertinaciafiufcipfos ¿aman afficiuiìt.
AGRICOLA.
{") Vi cerram colebac^ctiaiagrnin foderet,au'u
force reperir. Memor igitur beneheii, vt à
terra ir» fe collari,& grams, hanc quocidic fercis
redi nere folebar.Ergo fortunaaiiquaado acce
densad ilhim-, Curacceptuna refers, m quit,Itire, ouod cibi ego tribù-,, cura ftannbem ce divirijsaugere?Nainforte,fi itacadar,muiata,&au­
ro ¿ciato ad alios, fat is feio, te non ferrati;,fed
Pomsnum accufatHturn effe.
Fabula woHst'.isfutbores bciVUM'nma"iofc-’i
dos, & ; Hi ? memoñatni
s ?e.

V 1 A T O R fc S.

*AE S O T T O AE.

4?

Vo vna irer faciebanr.Horum vnus repertam
bipenne«« fiiihilic. Tutn alter hortari, ne fio
loqueretur.vtdiceretjEgobipénetn tnvcni.Sed
fioN os ¡nvenimus. Hoc cinqui fuitulerat bipcn
nem,num perfuadebatur. Mox viiìs quibufdam,
quifc infequercnturcum clamore & concitato
curfn, elle eos, qui amiiiifent bipcnnem contjctens, perinius, ìnquit. At Alter : Peri , inqnit,
dices; nane qtioq; non perimas, quippe cum invenimus noi aerisdicere.fed inveiti.
indicai fabula: Eos qui nonfumt p.trcicipes co,nmodorim, neque ni rna.isfdelcs ej]cfoaos.

R A N AE.
An.e dus vicina loca meoiebant, altera pali
den profandam,altera lacunulam iuxta via
in qua inodicum aqua: fubditerat. Tum illa pa
lndtsinbabicatr xhorrsnalceram.ad fé vtcoiti
migratec et multo tuttorem virar« degere lice
ree. H?c vero negare fe polle avelli a confnccc
dom icilio.atquetoro. Paulopoft^ihUnaetaet
tem platuhi i o t i , quod illaducebactir,contri
verune.
Si*arjìcat fa'jiiU: Ho niaes in i»f.i rerum futili
priii fireftbver-A qui n ad meUord, vii afva a 't
>tliutvel pefpiuire pofsm:.

,

M E L L A R I V S.
Vm forre abe.ì'et A pi«« dominus, ingref
f«s Aputiu.a l;ur, c.ecui t lavos, & alveari«
'

C O I»

44
FAB^LAE
compilavit reverías Meliarius.&a'vearijs inambus rcpertis,aiñUcon¡1:irit,& dolensdamno
fuo, & qiuecens fecura quid ageret. IntereareddeimtApicu's depaltu,& in iilum infeita: invo­
lane, pimgcncefq; aculéis fuis pefsimè accipuint
hominem. Qui iratuSiSceieratj; inquit,animan
tes. Furemdtmi ticis mcaclum.m.e veto curatorem vednunaffligitis.
indicai fabula : Qjiod-qaidam per ignorantinoi,
arti ecia nvccordiamiiùmicos non caveant, añicos
vero aver fem ar, aat repellane, tanqaam adverfarios fuos.
ALCEDO.
Lcedoavised amans folitudinis, & in alto
degit-.ac ietunt.inhdias hominum vitantem
in rupibus marmis nidificare, dcexclodere pul­
los. H*c quodam tempore ova paritnra,mdum
ani Kit fcopii'0,& feetum in eo reliquie,ac evola
vitad pathun: interea ventocommotum mare,
£¿ procelliselatum,flu£libus nidum obruit.atq-,
cvadil'sipavit. Revería mater,& cognito dam­
ilo tuo. Infueltceir» me,inquit,qui tertam.vt mli
dtofam fugienSjContnli me in mare multo mteiiiùs mini atque nocentiùs.
A cc fabula dùcei : Qgipinonnalli ¡noriales ’•ne­
nien: es ab mimica, non viie ut [epe coniar fum -vm
corno2 opinionefua, à qiiibus maiorib'.a deirim^ ts
afriaaasur, qnim que dari ab invniùs potuH\CllC‘

A

PI S C A T O R* C5

In-

s o p r c 'A E .
4?
J N fltiwio quidam recibus c^poficis captabati
Pifces. Turn adfuftem lapide alligatoaquas
feries, & limum turbans,quod pellttcidumerac
itlisadimebac, ve temere fügtentes Pifces redbus implicarentur. Hocalius, quipropter ctttn
flimum habitabar,fieri, & puras aquas inquina­
ti,moleilè ferebat. Tunc Pifcacor: Nifi.inquic,
aqur commocx turbid as reddautur, mihi fame
pereunduin fit.
Fabaia oßeadit : Principe* fape ch it Mum, fuis
comodi* ßu denee* ; erettale fetiitiOnesconfuemffc.
E ( turbolento* bo nines,cùn in pace nihil bon e fpeiinueniant, ad commoven.losjlatus , iraaquiliiiatem public am incombere.
S I M I V S, ET D E L PH IN V S.
^Olebant quondam mercatores in longinquis
na iganonibus aflumere earellasM elittas,
ant Siimolos, quorumlufibus radium navigadt
levaretntr. Quodam igitur Articamcu m Sàmo­
lo preterveäo.non 'ongèà Sunto promontorio
regionis ilhus,vettementtfiima oritur tepeitas,
& mhorrefcitmareratquefltitSus tanta vi concitantur^vt navis evercererür. Difiedis tq:tur ac­
que flutiacibus omnibus, &rebus,& hontimbus
naratin vndis,& Simius.Hunc confpicatus Del-'
phinus.rnifertus dims, quod elle hominem arbi
trarecur ( nngularis autem amor eft croaoeaus
humanum T)elphinorum)adriaVat adsmuHm,
« lulctptum cvehere ad terrain incipit- la nq-

m

-4 Í

F A B rL

AE

Í i cófpechieracPir«EUSJ ibidemq; na'/ale Arhenicnfiuna, ciun interrogat De'phinus Mmuur s
An eflet, Sccivis Achenienfis? Quicoiii refpondilfecde & elle civem Athenicnfcm, Se ¡n ea ur­
be nobiiibus paren ti bus procrearan»: amplias
ille.an nofeitarepoííct Pirrum, rogar: Tmn Similis : Optimum neilUimamicu<n,&fummutn
ac in primis familiarem, inqnit,raenm,ratus de
ho-ame Delphinmn loqir. ( > 1 0 cam impudéce
mendacio offe ibis Ddphinus.in m arefedener
f i e v a m u n Suniotwn m aquis lu-Tocanium
reliquir.

£oatra vanit!tten,& rnenlac'n b ce fíbula n.-ir­
ritar,qu c fe pe numero gloriofa is non folím daré,
meato,atque probro,fed etiam cxitiofm[]e compertu mclí.
MVSCAE.
mcl profufum in celia q-uadamadvo!ares
Mufca:, i1lilis dulcifsimo Tueco iucundifsinié pafccbantur.Scd iam fatiirs.cútn 3volare vel
lenc.pedibus in tenace liquore harcntibiis,nité
tes cria n alas implicucrunt quafi vifco quodam
mellis.ltaquc inorácniaiOmifci\r,mquic)qiUii
rúlusnobi.scibusincerirum uttulité
Fíbula reprcbeniitvoluptanos, & liguritorerr
qui eno.fM'O dulceJbtis in magna fppe mata ¡acarrere, fe pe cú.vn ínter¡re jilean :,

M E R C V RI Vsj ET S T A T V A R Í V S .
AvebíC

S O P r e AE .

47

A Vebat cognofcere Mercurius quatopere ab
* ' hoiniaibuscolcrctuc. Venie igitur inofficixatn$catuatij,ipccieemptoris,& prirmimlovis
fimulacro conipcdo, quanti indicarer, interro«at.Cumq; audtffec antimari denario.fubridens:
Àc lunoais hocquantih'nquit.Aliquantulo piu
ns.inquic Statuarms,hocvendo. Quam magno
igicari inquic Mercuriusfaciamus enim prccifi.Nammis lederti js, itiqutt iilc , habeto novem.
Contemplansvecòreliqxu, vidir & Mercuriale
figiuun quod& ipfum licicacur.Spcrabat aliterai
cariusmnicóaitima'irm illud iri,qtiippeMcrcu
rijquodelice minti jinterpretis Dcetmn,cnius
munen in fpe lucri oinnes morta es invocatene.
Tu S-ratuanus-.M tibidnquit.emptis iìgnis opus
cftjdabtintur ¡ila duo, de quorum preciopercon
tatù* es,!eiquideiuuo,&hocin c umulum acce­
derCo'itr.'ig'vrit cupido!fabula duitur, qui tamen
ab jlijs no fi magni fieri confatv crini.
M E R C V 1 U V S , ET T I R E S 1 A S ,
Ere un us penculum facturus divinationis
T îrehx, formam hominis fibi accémodat,
&. ab aâis bob us tUius, qui in agto pafeesentur
fub vrbe,adTitcfiatnvenir,quaiiiuaaliqua de
te ilium confuirurus înterea ¿fcdeamifsis bobushuic niutciusafferme. Quodamnomotus
Tire has adumpto Mercutio inlocum cdmim.Sc
patentem prohciicmir,de avilira indicio furem»

T A B VL

43

vt cognorceret.Iubcc igitnrdicere Mercurian»»
nuinaveniatiqiiam cernât. I le , Aquilam fe videre a it,q u * volata á If va ad de^tcram ferretnr.
Nüiilhaecad n o s.in q u it Tire ias : obfervenius
joitur aliam. Paulopoft M ercarías, cornicem
cofpicatusiu prorim æ arborisrauio infidente,
que nuncroftrutn incœltun atcolleret,mine ter»
ïam verfusdem itteret.id ipfnm (ignincar vari.
Oui gettu-Cûtnicis in te lle c t : B s c , inquit,cœUim Í terrain cornix teftàrur, receptwura me
boves rtieoSjfiquidem tu volueris. -

Hac fabula adverfus fares vti pofinmns.

CANES.
V I erant Canes duo , is horum alterum ad
■f venaciones afliiefecit altetnm ad cnftódiá*
dom us. Si quid autem prædæ partum laboré venarici aUatum forte eifet,part.ccpsfiebat îilui»
&dofnethcus. te re b a tid m o ’eltevenaticus K
conviciais n a v i*, &defidiæ facicbat dometri*
co querebatutquedc fuis ilium defatigationibus% fudote bene viâave. Cm dom eibcus r é ­
pondit, non fe accufanduui effe/eddom innnM
qiio non labores,fed abonni) labore qusfita adiuinere, cdoclus eifet.
t„m,iere

fndic.itfabula: fm pvit* adolefaentu fafai
parentes c d p a m ^ non c»ram t rede Utos
a 0 S '

Pa TER,

et mater

familias.

F

F AIS r L A E .
t

R A T nupta cum qtiodam Mulier iracunda,
& moroíitare intolerabilis toti familia:. Hic
tognofcendi c upidus¿ vtrutii fuanc tantfunodo,
anetiam paterna domiis ferre illam nequiret.bo
na cum gracia, quäfi magna res 'agauir, ad pacté
eam remitnt. Port dies non muiros revocatam
intetrogat, quám re&é fibi curri familia paterna
fcóveniilent?Bubulci,inquit illa,& paftores mi­
hi vififuntoffendimeaprx-featia Ibi vir, Mulier,exclamans inquic, fi gravis,& inviTa i js fuifti, qui prima luce domoegrediunrur, & eadem
poihemarevertuntur, qmd de alijs fufpicandú
cum qnibus toros dies verfatacic?
hiCelligeridum:S£pcnumers mag» t de parvis ref
ci{ci,& incena de cents explorarifolére.
H O H D V S , ET

LVPVS.

HOEdus á giege aberraverat: huncLupus vi-

fnminfequi ccepitV^^uiciim intelligeret fe
Viribus luis malum eíFugerenon poife,callidum
coniilium init,öcad I.upumconveduS:Mi lupé,
inquit, video me futurum efi'e cibumtuum: Tu
tarnen ne grávete parva in re benigne mihi facete,& queiucundiusfiniamvitam, priuscarmeu
aliquod accinito ad quod falcando exhilarer.Ita
etiam carnnnculameafuaviorerit. Statöitmorem gerere Lupus H ad o , & alca voce edir viulatum, quoaumro Canes accurrunt: rum relic­
to Lupus Hadó fugam facete, sed enim iure,
inquit,hoc mihi evenir; MeenimJquicoc*eife
L>
debuc-

T A B V L AB
aebueram, cantorcm agere non oportuit.
Fabula docef. Fhinquam fx-lieiter a.iturani
■priaexui, & indili dienam.

C A N C E R , ET V V L P E S ;
| 7 Gretfns quondam de aquis C5cer in ripa pab
cebatur : hiinc famelica Vulpes compiile
cutnq; illuni devorarevelet. Cur igicnr.mquic,
égoquifluviatiliscileni terreftris h'eri volili?
Ilidicat fabula: Su i¡ìndia d;ferentes
incanì.
Isates in aliena, meritòfortuna experiri adverfam,
F ì D ! C E N.
^ O ìe b a t quidam Hdibus canendo esercere fe
. fubtefliidine, cui indnduni paolo ante rectorium fuerat.vbi còni vo< refonaret.valde hùie
il la canora videri : itaque ejacus animo decrevjt, & in cercameli publicuintheam procedete.
Ybictimdecerriuié.cancarec,libili* exadus,&
plagia infuper affedus, pcetias dedit itolidse au­
daci!.
Fabula hoc hi 1icat. Qji of la m in febolis , & ap id
fnos, qitaativis pretij libi vid eri , Cv* opinione pre­
clara cjjerri, vi ad rempublicam ctiam accedere aùcì-.ani in qua gerendo,f epe turpifurne jc dare confueve'rint.

F V R É S.
JpVEES,qui feperrmnofum parietem in ades
quaidam ìniìnuaiien^cùm^quod auférrepof*
iene, mini reperitene, Gallimi iorte ihcpcniem,

sA

ESOPTCAE.
51
&'cantantem compreliendunt ,& fecumafportant.Qucm iugulatori oranturabeofibi,vtparcanc: fuuuienim cantum vtilem hominibusefle
quos exciter de fomnoad opera,&laborem.Tu
Fares: Eolibentiiis, inquilini, tcocciderimus,
quieosfufcitesjquorurn vigilau'ciaobdetconatibus nortris.
E abuLt fignijìcat : Alalise a maxime adverfari;
qu.t bonis projitit. Monet & hoc : t mprudentes ea
fxpe defezione vn , qua rnagis adverf.trieru n aim vetur cau[4,qu*m[u.i.
.
C O R N I X , ET CAN1 S .
c VM rem divinata faceret Corni* pectide Mi
nervse m adata,ad coenam invitarCanejn»
Quid tu vero Deam, Canis inquit, fruftra iolicttas,& finecaufa iuinptusfacis?Itaenimillate
vehementer odir,vt e* omnibus tui generis ani
rnantib* vni tibi fidem augurij.detraxerit. Idèo
igitur,Corni* huic,inquit, iacea fere, vtmeciun
placata in gratiam redeat.
Docet fabula : E (fé multos tqni lucri fpeinimhos
(olerc,&mnnerarinonitnbiteiit.
C O R V V S , ET f S E R P E N S ,
^ 2 ^ ^ fame Corvus perirec, nequeefcatn vf*
piam iaveniret,forteconfpcduH),A.Rgueaii
cotivolutu«i,& apricantem tapir: quo replicato
& faucianteCorvum, iàusille ;ótne.mi fermo,
inquic, cui eiufmodi oblatum fuem cocpodtun

Pa

a quo

r A 'B V t ^ E

>2

aquo mihi interims immittereruti _
Caßigat fabula avaros ,quibùs lucri cupidità!,
fepeexitiof* effe comperiatur.

monedvla , et colvmbae .

*K j Onednla animadvertens virtits abundante
1 Columbarum, ceruffa oblinit nigroré íuú,
8c adiungit fe CpUunbis.Hi fecum il atncibntn
canere donee tacuit facilé paffa-, poftqüam crocitanrem alidi vere,immoti» earn âbigunt de
Colombari.Tum tevertitur ad Monedólas, qua:
albatam haute,ve al enâuvcm,& ipfa escludane.
Ita.,qu* non contenta ina forte meiiorem feciita
fiieiatjVtruifque vita- commoda ami fit.
Manet nos fabula-.rt fortunamquifq: ftiam ampleciutur,vtque cogitemus, cuplditates prêt erqui
éj!i0.1}uìul uàUtatis afférant ,f#pc ctiam damnofas

MONEDVLA.
c Aptam
quidam Monedulam alligatam, fi'ö
devinfload pedeni illius,dönat filioio fuo,
eße.

cum qua luderet, lila impatiens Humana: confuetudims, occafionem nacta in iilvas avolat: mip'ueito autetn filo arbons ratnis, cü iam fame li­
bi moriendüintelligeret : Mémiíerá,inqiut, Sc
fto.idamavem,que homiinim fervituteni fugics
in morte,& exitmm meconitcefim.
Fabula indieat. Qjidd homines decimates mediocria malaga maxima interdum incurrmt*
OPI-

i A'E

S O 7» / C A E .

OPIFICES.
l-ypitcrMerciiriiim iufsit Opificibus omnibus
» darepotionem medicatati}vanitare.il eob'.itusvniiis generis nefcio cums, nr Tcuir arqualitermendacium vniverfis : cum aurem recordaretar poitea horutn.quidq iid relietùm furrac»
jdrotumebibenlumpr us praere^icis prabuit.
Ideoq d u n o nnesOpirtces imiltim mentiantur.al qui tarne n puranrur effe vanissimi.
Narrutur fabula meadaäbus Opißcibus.

I V P I T E R.
p V e r a t Inpiter creatis homimbusobHrus verectmd.am quoqueaettibuere,cdm reliquos
o ones aiieSus attribuì iter. Ergo dubius animi
non mveniens viam, qua Se hanc illis infereret,
iubet vr ip'ain turba,& mnltirudincm fiife inferac. Quodcùm facereadniortumgrayàretiirjtipiter,autem, vtfaceret, valdè imtarec, comen(ìifecande n hac conditìo ie dicitijr, ne libido
eodemquo ipfa accederci:. Htmisenim connine
tio iein, vel potjus conipedinn le t@'erare non
pò ile. Eteotìt, vtoim es impuri, & libid.nofi.
etiam fint inverecondi.
N i f a b u l a cantra inpudScos, 0?*fìrvicates
turpidmi cupidnatum.
1 V" P 1 T E R.
Q VM Jupiter duxiifet lunonem, ineicarte
ad nupciaie eoo vivi uni vnivcrfas anmianDJ
ccs

L

•.

54 # F A B V L
tes traditili. Qui ciìm tcmpeltivé adveiiiiient,'
fola ceflavit Te.tudo, de qua cuori caulam mo­
r i fcifcitarecur, refpondic illa inani cinque do­
rmirti granisi marne (Te. Itaqiiratus Iupiterhac
eam pccnaarFecic.vc affìxaui perpetuo fìbi do­
rmirci Puam geliate cogeretur: vnde& hoc cft m
obfeura,& vereri illadefcriptione huiusanimatis.Terrigenajtatdigrada, damiporta, iangmne
calia.
Fdb’iU deijs narrjtur,qui f'tortini rerum tenui*,
totempreferunt aliarwn fpUttdorit& copte. Mo­
lici etiantt/tferiarei, printum v,t cctveant ne od ir.-un
provocete potentiores cunelattone fzxiTXsiudc ojjeti
fos clementer rejpoadendo placarepotius, qui verborum inf>lentia cantraf ?irritari velini.
LVPVS, ET O V IS.
VI
evafcrac
iaucius Lupus,còro iaceQree in tetra fineCanesviribus,
àpraitereuuce Ove
pecijc, de priterfluente ,inbi potuto vtarferrec:
nam ego facile, inquietino cibò invencto.Ovis
fraude ìnrellecta : (ì ego potum a£tulero,i«qHic,
me fcilicet prò cibo vlurus fis.
Fabula diaturin veterattira frauduli'tos. ify
fìdìxtores.
I E P O R E S.
I EporesfufceptobelloadvetfusAquilastri-«
xilifi Vulpiu imploraritnr.Qu^relpóderunc,
non ie fuiffe illisdefuturas.miì icirét,& qui ipii
effenc.& qmbus cìnti bellumgcrerent.
^

S a-

*AE S O T T C AE ]
fj
T ò : et Fabula: Eos negligere falutempiani filli ciì
poteri,ioribus hümickias exercerait.

FORMICA.
Q V A M AnimantemFormicam nominarmi»,’
^ eam fnifl'c quondam morralem hutnani ge­
neris accephmis.ExerçuiiTeaurçin agncultnrarrt
in cuiusafsiduo itud o,3c fnmmaciipidicate, vi»
cinis, & res, & frumenta fubdrahere clancnlmn
folerct.Qui cùm,vtfit,furi multa quotidiemala
imprecarermn, mm us tandem Inpiter commu­
ni exfeeratione.in animante m qua:,vtdisimus.
Formicanominacur,convertit furapem Agri olam. Non tamen vnacum fpecie mores quoque
mutati fuerc: nam formica nunc quoque rura
fréquentât, & alienos labores ipfa peteipitatq;
rccondit.

Fabula oJlendit:Nattiras prava s immutata; ma*
nere in ommformx varistate.
V E S P E R T I L I O , ET FEUS.
"^ E fp e rtih o ilelapfa in folum, comprehenia
fuit à Feie. Q ua- ciim hancdilamarttraeiTe
videretur, petije ilia (uppliciter,vitam (ibi vc
concederec. Ar enim Leiis hoc farerepofie negabat,qus eilet capiralis tioius omniumavium.
Tum Veipertiliofe non avenu , tcd mincir eiTe
dixit. Iraq; di mi lia fuit. Paulopoti capta ab alia,
Feie, fieniiiter perijt fibi muera- vitaoi reiiuqui.
Ibi Felisüb; hoc fletti perdifficile elfe a i t , -jux
i> $
cuna

56

F A B F L AE

cuti? omnibus in il ribus bellum gereret. Vefpirr
cilio v e r o , fe rqutemnequáquam eile afhrmare,
fedvoluccenv Quateiterum periculumevalit,

6 nomine mutato bis fervatafuir.

hflituit bowiies fabula, iti prudentiam,vt pro
tempore,& loco mutare conflliadifcant.
A S I N VS S I L V E S T R E .
Cllveftcis Afinus pqftratum in fole manfuetum
^ Afinum cerneos, beaturn illusi iudicabacani
mo fuo,qui & cute nitida,& bene habito corpo­
re eifet. MoKvidenseundem,& eneraferrc.Si
ab agitatore Fortibus cxd i : Non ego te, inquit,
magis beatumcffeduco-.intelligoemmciiquan
ta calamitate tua bona confufa fine-

Fabula docet: C°mmoditatescoma,idas cmnuferiamoti eßeappetendas.
A S I N VS, E T VVL P E S .
_
A Sinus indutus Leonis pelle, foperoe oDam^bulaba\&rcliqua$belbasrerntabat. H'.

obviam fada Vulpecu'a, qua force illiuSV° cfie‘
audierat;etiam teego,mquit,mctuere®,
rudere folerefcitem.
■■ CroeeF

Fa'ju'.a docet: Qjofdam mdoßos a te» t P
fe admrubila pmfquam ipfl fluititi™ ve
dicent.
c
A S IN V S, E T V V L P E S .
! N I I T amicitiam cutn Afino Vu> P ^ lltqe,n

I itacoinmuniterexietevcnatuin*

‘ j^c0.

*_AE S O T> I C A E .

57
eva­

Leonera confpexiflet Vulpécula, verità ve
dere curiti pallet,caliditate periculum virare ré
tac, & ad Leouem accedens pacifcicur vitam ("irà
pro Aíiai prodicione: Lea tumquidern Vulpt
viram p ro uittit; illa vero in laquemn induci?
Afiniuu, in quo capáis cimi ligeree, neq; a ufage re poder.capir priìis Vuipem Lea,acq; itaa4
devorand.-imociO'é A numaccedic.
Fabula indicai-. Q uid [odornm fuoru-n prodito­
res libi etiam ipp plen a ¡ne coitimi accerftnt..

C A MELVS.
£)V M homines primum Camekim appesirtene
renici gcandirarebelTerefugereabhacperfnlfisanirqis.Mox ¡nteUedamáíuecudine illius
accedere proprms.incuinq; fuere con udenti qs.
Tandem cum cq ripen dent felle carece, eo vfq;
derpexerunt.vc & frenos mijcerent UU , & pueris agitandum traderent.
Fabula docet : Terribiles cafas cmfnetttiiits ita
mitigati pt: fepe emani contemnaotur

.

COLVMBA,
enefla Courrpa cùmvidiffet in tabula
pidtum crarera, rara aquà inelfe.concitatoq;
impera ad ilium lara.infl.dáaiam in aderes f¡egic.itaq; deiapia m tecram á pueris capra fmt.
Fabalamonet-.Vt caveaotusneimptud 'ter a??te
diamurvli is res, obfe.pcates cupiditmibus nopiris,
q:iodos maltotin maxima danna irapníct mt.

D> ‘ .

DI-

53

T A- B VL AE

D I V E S.
£ V M effent Diviticuidam filia? dur,deque
his altera mortem obij{íer,coodusitiUe ma
líeres, qn* in funeris pompa deflerciit momia,
qnas Latini prjeficas dijere. Qjanim miferabiles piaafttis confpicata fnpctftes íoror : Quanta
cit hzc, inquit, inldelicitas, id facere pofic alie­
nas, vttarn veheimnter plorent, atqne eiu.ent,
cum id nos.quarum ¡udus cft proprnis.nequeamus?Cui Macer.E>efine,inquit,mirari filia mea,
tantopere i lias mcerere- Hoc enun pecuniaaccepta faciunt.
Fábula o^lcndjt: Invertiré rjnofdam tara avarost
(jui non vergaatur quejlui bahtere alienas calamite*

tes.

PASTOR.
£ GeratPafior oves in querceru n ; ibi ílrat»
fub arbore vedimento fuo.conrcendit diana,
& decutere caepit glandes, a i qnasaccurrentes
oves dum illastnandunt,etÍ4m vellcm Padoris
diía^eranc.Quicúm de arbore podeadeícendirfet, cognovi det damnam, quod interea fecerat: Improbifsimíe, inqait, animantes,vosalijs
ad veihtum lanasn fuppeditac s, mihi vero, qni
vos palco,meara vede-m diripniftis.
üjleaiitfabuU'Multas mortales alienis infciah
tes bcue;úrfuis malefacere.

P I S C A T O R , ET S M A R I S .
Sima,

ístB s 0 7» r e AE.
5?
CMaridem aitine eflepifciculumparuuminci“
bo grattim. Hnius generis captatn vnam pee
pu'illam oraíie pi fcatorem, qui cepcrac, fenmt;
vt ilio fe tempore am itteret.ac fineret grandefeere ;uim enitn lilmn fe maiore cum commado
fuo fucilé elle recepeurum. At ego.inquit.Vifcator.defipiam.fi fpefuturiboni.vel ma'timt.pr*fens è minibus dimittam.quamvismodicuin.
D oce!fíbula: Insognante* e ffe t t i m alintm igtiafperare bona potáis quám mediocnbus fruí.

EC^yvS, ET ASI NVS.
y^Gitabacquidam Equum, &Afinum ormilo?
faremis. Uefìcien.eaucein in itinere Afino,
& petenreab Equo, vt aliquaparreonerisfe le­
vare:, fi fevivmnafpicere veder, repudiavi Eqmis preces illins . Paulo igiturpoilfatigarione, Sí labore confijinptus Afinos in via corride,
& efflavit animam. Turn agitator omnesfarcinas,quas Afinusportaverat,arq; infuper etian
detraída pellem Afino, in Equum impofuit. Ibi
ille deplorans fortunam fuain.cum tero iam faffidij popniteret:Memiferuai,inquit,qui párvula
onus iu me fulcipere gravaras fuerim.cùm nunc
cogar tantum terre .accedente etia n pelle co­
rn us mei, cuius preces tarn fuperbé concernie­
ran!.
Doce! fabula: Sì pip criar es cu n iaferiorib'is oper as fu as cUrnu/ùcèt,bo cfalere vtnufq faiutare e!]e~

/

E>E

F A B jr L A E
D E F A V N O , ET V I A T O R E ,
Arvros,& Silenos vocant Grsci ruris,& filva^
rii numina.qui Lannis(V.nt Fauni,& Silvani.
Ex'v.s’.mus quondam Vhatorem hiem sfngore
afflittimi deducile perla bemr in fpecum fiumi
rnifercusiiòn n s. Cuuique viderct crebro cmn
manus ori adinovere , & illis infialare , regat,
quid »jbi eares vehr.refponditViator^calcfteri,
ira ipir’tu imnuscoatradasgelu.Tum Satyrus,
ne quid.iùmTnitacis erga hoipitein pretermine
ret,affare in phiaia vino n calidum,& adirne fervens,iilucq, fuqmfovcreguttar.& itomachurn
iuber.lu hoc & ìpfum mfpirare Vlator.quod di
ceree adamanti,& caufam requirentiSatvro,re*
funerari potuto anhelitu. Ibi hatyrus,eum averfarus : At tu, inquit. cito te aufer d me, & egrederedefpecu; mhil enim camma perversare
commerci j habere volo, qui codem ex ore efilas
calidum,& frigidaiti.
Fabula ¡¡gni\icat'Fugienias ameitias dnbias,&
Trattabile borriiriumlaceajUittium, & levwm.

*

V V L P E S , ET L I G N A T O R .
f\ Citata Vulpecula a Canibuslongo ipacio fu
ga conicelo, devenit tademad cafulam, anrequa n Lignator fìndebat Ihpuem querciumad
eu,n fuppiec confugicoraas, vt libi iatebras alitI!Us demondrarec, in quibus, dutn Venatorcs
pt£J

s o T r C AE.

6i

pfi’terircnr,octilraretur. lite mifericordià motus iuatn catalani inbet lubire, bi fpcarefe illa
in tato taturam. Polka recordutns aiumantcm
illamefle aocentetn , & tamen mantfeik prodere fuppltccm nonaatas, infecttrii Venator,bus,
& num Vn'.pcin vidiiret.percontantibnSjVidili'e
quidem iile verois negabat,fed manti,ocu ifque
catalani fuam ndicabat, vbi volebat intei ligi la*
tere Vulpetulam. Sed Venatores, non annmdvetfo indìcio, & attendeutes orariont celeritcr
difccdtmt. Vtdpes.quE & aud :erar,& vi derat
omnia,pfogtefl'amox de caCula,ab;re infahi aro
Lignatorc- Qnod còni die ¿Qtefcrret,,?«: latuma
cmn ingrataexpoliùlaret. fctenun faluté rutnihi debes,inquit, tuam ,& meobeneficio vicairt
Tetines. TutnValpes: Agetem, mquit,gtanas
ego t i b i , fi cirn oratione tua man is & ocn i
confenrirent.Qopd fi dicendinn aliquid efi.ego
quidem Ungili bene precor, fed mauus pcacifas & oculrts taos etfoios vclim.
t abiti d concr.1 sos nxrratar. qui ver bis bene poilicenttir>yCrg ¿iute n malcfaciaift.

H O M O , ET S T A T V A.
Q V i d a m domi fui confccrata Divi ntfeio cunn> lignea Mattia, colere hanc, & feitis or­
nare aisidue :oiebat,& petereab hacdivjnas, x
opes. Sed hoc entri fr ultra longo tempoieVecitiet (non modo enfili nonangcbartirics ipfius
fed etiam dirnmuebactir) iratus tandem appiè-

6ì
F A B r i AE
henfnm pedibusfimulacrum tetri inflixit. Illifo antera forte in faxum capite .cft'radoq, mag­
na visauneffunditut, quod r.ieo faerat inclufnm. Hoc colligens ilie : Magnacd.inquit, pervcrfitas tua, Dive, quia venerantem ce,negUxeris, & affligentem ditaveris.
Significaifabula: Provai non calta,feivi & ad»
verfait ia piacari.

C A N I S , ET C O C VS.
I N Domo quadam ingensconviviumapparabatnr. Invitât igiturCanis domefticusexterptim,fecmn vt cpulttur. DednfUisexternusinJiiiinam, videt nmniumrerura ad vietimi necefariarum fun-.matn adeife copiam, magnas etiam
vbiq;lauticiasanimadvertit. Iraq;gaudio pienus : Papi, quam opiparc inquit, hic nunc conv.vabor? tanto fcilicet me cibo ingurgitare po­
terò , vt fatar iras poilri di e etiam duratura elfe
videarut. Hjccillefccum litus mutmurans,catida;n quali adula isC'oco quaifac.illc vcab ester­
no mecuens,arcepcumde feneitraemn proijcit
inviam. Qui cura clamore matimo anfugiens,
habu.t obvui ib i notti alterimi cane. His iguur*
qui tarife eù invi tatù foras fciret, quomodo aiccptuseliet, interi ogat. Cui alter: Ica.inquic»
multti potavi, vtebrtusvndecsierim ignorera.

Fabaia docci: F idem non babeudà ijs,(¡vide alio»
rifa tti itanbas beneficai fe futuro? effe poUiceatuf.

^ 4 E S O T I C AE.
63
PISC ATOR.
pifeatoraftis no admoda n peritus venitcum
1 tibijs ad aquas,& carmen accincre ccep;c,fpetansfiitnrunn, vrad vocis fuav.tatem Pifcesexiilirenc. Sed falfus fpefui.atripu it re.ee ,& proijc ic in aquas,magnaqjcopiani I-iicuim ectrani;-.
Quibus n npaespoiicis.Sc lafciviencibus: Nuc
falcatisimprobi.inquit, dudumaucem m enbii
influotequiefcebatts.?
F alula dieit nr de ijs.qiie tewere p e l non[no loco
atqutte »pore [unit.

,

BYBVLCVS.

; .

i.

jgV bulcas amiferac Viculum dcanneato.quoi
cu.co lire debebac. Tarmile fi vas.Sc ioli.rudinesonrmesobire^&tequitcre Vi.cuJ.uni. S e j
tnuita opera,oc labore maguo aequidqua abiuna
to votura k m fede,fa- indù illi cxfurum,(ir(fec
lib, fur oitenfus, qpi victil.nm rapili (fot. Ibi forte
detarus in fai cum, videt Leonem ,iquo maiidebaciir Yitulus. Atcuius corifpedum ingenti for
midioe perciuis Bitb;ileus:Magne,inqiHt,Iupic e c ,reperto Victtli fare hxidum me cibi cxyotp
debere confiteor, fed nunc o pianini bove im e
accipe, 3c exillius vi atq;,vnguibus me eripe.

Falula monct:E ffc quofJam lev is animi- homines,
optante* teneri,qx#for:e conci*piverint, eaq-con[catti cù n.m'if.i n am «is augi, OT q u itte quo mo
AÓamUtsre pofsiht.
COX-

F AB V L AÈ'

£4

C O R V V S .
^ O r v u s gravi morbo laborans. Water,inquit,
Deosinterpella pto fa Iute mea, & à lacrvmis tempera. Cui tefportdit Water : Vereorvc
me3S preces villini numen exauditurum (it-.Nul
liuscnim tu victimis vnquam peperciili.
■
Fabula dO cetQ jiibus f ?cundís rebus plurimi fue
r'rnp mimici ¿ o s non fa cile amico > in adverfis reperì-

're.

■ '

C I C A D A, ET F O II W í C AE.
p O r m i c i humeèiatas in hieme iìccabant frugcs:ad hasaditCicada ei'uriens.ik oratapullnUimcibi vtfibi impertíante Cui ili* : amate*
irrqiu t, quàrere te oportuit. Non vacabat, mquitCicadà?Qiiid fat i eb as 1gi t ut? niqu i unt i ì lac¿
Cantàtiòiubùs operam dabarn, inquie. Tú illa::
M cècinifli aflate,inquilini Jtieme fallato.
onet fa b u L r 'N e flla in nécéf]ariate ceffe.mus
rie póf cà urentes frujìra prstcrnum tem p u sn q u ìramui ,dut -ihorum opem implorcmus,

G A L L I N A AV R IPARA.
p-| AbebatGallinam quidam, qua: ovum qnòtidic pariebac aureum.Hic fpcransauri maffam intraillam elle abiconditain,occidit Gallitiara, & jn diflecfanihil ali nel re per 11, qua quod
in reliquis elTe Galhniscònftievit.lraqueingen
tibus iile divitijs inhiaiUjetiana mediocres perú.dlC.

Aionct

*A E S O P / C A E .

6f

onet fabula : Vt immodicas cupidirates, &
avidos diyiciarum animos compefcatnmt & ytfaa
quifque fortuna content us vivat.
L E O , ET W L P E S .
£^EO fenio confe&us, cum vires non fuppecerencadviflum parandoti), callidum capic
confilium fuftentandt vitam. Itaque in antro,
quad periculofo morbo corrcptus, decumbens,
quodadipfum vifcndum paisimanimantcs reli
quiadvenirent, prehenfas illasdevorabat. Ac­
que ita magna beftiarum muluruduie ¿Leone
abfnmpta.accedit tandem, & Vulpecula ad an­
trum , & ante iliud fubihtic, hseiitans atque circumfpedans.Tu Leo.quid ceifet.curiton adeac
a d ferogar. A tnla,id quod Horatius veriibus
rctu\it,tefpondiUe fertur Qina me veltigia terrent. Omnia teadveriiun fpectantia, nulla retrorfum.
Fabula d$cet:P endues ante perioda cav ere [ibi,
<37* ea ftgna, quibus malaportetìdanturt notare

b t c effimere.

iY?V$,F-T M-VLIER.

^ Suciens Lupus omnia loca circumiés cibati)
' “ ■quzrebat, tadem audit intracafam radicai»,
nlorantem Puerum ,& inrerminantem Matron,
ni defmat, Lupiseùle velie proijtete. Lupus co
dictoin ipemvocatus, habiturum le cibimi, to ­
tani diem aititicopperiens,dura Puerum Mates
proiieiat ; fedvtipen hac reconciliata Puero,
f
E
eidetn

f AB r t J Z
,
, . ,
9bb\andiens,& aiTentans : Mi ptìpute.m..
C‘ d h Ì o nÌno fisi Lupirni fi vencnt,obtran^
.TumTupus trvitis.se deceptus abienss

dichur in cos, quorum dicìis nonréfpondent

HOEDVS, e t l v p v s .
QVPR A teftum domiis ftansH«du\us uPut™
^ prstcteuntein inclamabac , &_illi l^ a*e lC, bat. CuiLupus^ontu.inquit.fedtcaununib
loCHS, & tempus fòrte! facit bomines timidos,vt Mfultarc cu i piantifsim i* non vere*uc.

MVl-VS.
QPimuspafhihordei fi'&us Muliis incitare Te
^ ad cutfum, & gloriaci de materna origine,
ciuam celer catereferret.Matrem,inquu,equa.n
habeo.pteftanti celeritate,quaegoRon<um inferior. Moxqnodam tempore currendi neccitirate fili impoiita defarigarus.ccepic patemi gè
ncr;Sj Si fe etfe Afino procreatnro ,tfcCorààf i.
Fabula monet;Noa ¡’upsrbiendum,'! quemfortir.
?;.i c.vtulerìt a t'.ìts, ncque priora condicionis oblijìifccndum, n.vni.'ijlabilcui e[}e vii am bominwm-

A N G V I S , ET A G R I C O L A ,
IN “

<lA E s O T t C AE.

e

7

|N vcRibulo Agricoli caverna erat, quam in'* colebat Anguis : hic pnerum iilms parvum,à
qaononprovilus calcatus cfVec.idum vencno
fuihilir,atq-conicientiafacinoris in cavernam
rtatim ferpédo fc recepir. Pater dolore magano
ob mortein filli aflfedns, bipénem arripit,& an­
te fances caverna; alsiflit oberuncaturus proferpenrem Anguem. Hic vero cui inmemoria: h ireret perpetratimi factnus.egredi caute,& priùs
circmnfpicere omnia. Sed Agricola vindict* cu
piditatefeftinans, piagato, in Anguem vixdura
apparente capite lumma vi infert. Ac hic celeriter illud reducit.Sc mortesi fub. eringi r,& b pénis infa\um impacia flamini imprtfs.c ira; , Se
indignanonis Agricola. tendopoli hortante
v.'tore ìlliuscnm Angue,vereconcilietur, appo­
rta n te cavernam panem,2.: falerni evocar An
guemad coinponendam pacem. Cui Anguis:
Nulla, iaquit, firma pax fieri poterit, donec&
battimi tilij tui, iftud tignimi cam violenti pia
g ì in fa>:o apparuerit.
Significai fabula'. Non obliaifcihominesjneq-, deponere odia ac cupiditatem vindici a qnamdiu vali­

gia extent tnalorum,qtiibus affetti feriate
TVBICEN.
'jPVbiccn cantu fuo conciratis aciebus, di pre:
lioconirmiiocapcus : Ne me,ne, inquiriros
ìntetficue: neaio emmvetirum a me eitoc.iius,qui meiffiis aihil,miì turba hanc,vt videos,
1

1

ha-

<58

FA'BV’L A E

babeam. Athoftes:ldeote,inquiuntjcvipidiìiS
interimernus,quodpugnadi imperitus.aliosad
puun3s,& dimicationes incitare foleas.
Fabula docce : Noceatitres effe eos,qui potente:
indigene, & irritent ai malefacieudum alijs, quànt
privatos vllos,qm ipfi malefìci (ine.
ARVNDO, ET OLE A.
£ ) Ifceptabant de fortitudine, roborc, & conftanna Olea.feu Quercus, nihilenìtn referc.
Si Arundo.Cùm autem Olea.fiveQuercus.Arun
dini exprobraret molitatem, & quod adquavis
il\a exiguam auram tremerei, tacuit Arundo.
Non itadiupotijingruentibus v en tisi refiftétc tìatibus ipforum.vel Olea.vel Qjiercu,ab bo­
rimi ilia vi eruta,& difsipatafuit. Arando autesa
fubmifsione fua integtitatemeonfervavit.
Fabulaofleridit-.Laudandos eos magis efjetquitS
pori fervire fri ant,& fe non opponantvalentiorib9t
quànrieos, qui cutn prxjìantioribus fc, ¿7* potentioribus nxenturtatque coiitcudant.
LVPVS, ET GRVS.
| Nhi ferat os in faucibus Lupi ; mercede igitnr
conduci:Gruem,qui in fertorobro in ridtun
fuum,os de faucibus extrahat. Hoc longitudine
colli facile Gtuseffecit Clini autein mercedeni
poihilaret.iubridésLupus, & detibus infredés;
An ubi, inquit, merccs parva videtur, quòd ca­
put incollimeli retulerisde Lupi faucibus?

ts f E S O P 1 C A E .
60
Fabula in eos dicitur,qui fervati de malis,ergafx
Intis pie autbores ingrati reperiuntur.

CVLEX, ET LEO .
^Grefifus Culexad LeonemiNonege,inquit,
te tanca befkiam formido,neq;tupr*ftatior
cs.Vcl die ipfe.qua maxima laude excellas ? Nti
quia vngiubus laceras &dentibusdifcerpis mifetas beftioiasf At idem facie fornirli, lì quando
cum viro pugnat.Me veto te et a n robust ¡orem
elle vt inteUigas>agecómittaimi'> prseliu. Acque
ita feM artioilio canore: frados fomeus imi­
tante tubarum, inLeonem incitans,intranares
illius inhaefit- Leo vero infaniens ira fiumi ìple
os propri is vngutbus dilanians.fefe milerc affligebat. Tirai Cnlexcumexultationeavolans, &:
canto, tamquam vidor.aranea: tela irreritur, i
qua cimi comprebenderetiir^am moriens: Qua:
h *c eit.inquir infee!iciras, ine Leonis Vidorem
ab araneola incerimi?
F abula naXtatur conxa eos, qui in eximixp*
tia/ levi aliquo capi evertuutiir

.

VVLPES, ET S I M I V S.
JN magna quondam brutarum animantiuca co­
rona cùm faltarer Simius. coafentieocibus
omnium iudictjs laudJtus.otab ìpfisquadrupe
doni Rex cteatuseft. Vu'pes vero tanta ci dig­
nitatem invidens, occaiìonem quaerebat ilium
dcregali faftigiodetmbandi. Forte accidit.vt
E3
iux»

yo
T A 'E V L eAE
iuxracaCTes, qui beiti js erant prsten íi, Vulpes
fub¡eílascarnes cófpicata, Simuliti ilincfecum
honorispritcítuduceret.qiiodcantám à fe inve itilín thefaurum dicerer no'uitfe fupptimere,
quippe qiiem iute Regi deberi farcretur. Traque
Simium [toreara, vt prxda principi debita potirerur.non i’gréilli perfuafit. Sintuis autem in.
cauce progrelfusin predarti , fraudem vitare tió
potuir, cafsibusq; irretitus Vulpetn lsefa: ntaiefta tisaccufare ccepit. Q u i ad illum converfa, 6
R e s,inquinanti tanta íis prarditusincogitátia,
quo ore tenere te unperium in animaba pode
arbitiare?
Fabalaecsnotati Qui impclumin alias tejeré
capeantes teweritatisjut, oblato ahquo dlfcnmh
ns,daritpxuas.

W<^CT E N r s BE r i s f a b f l t s ,
que Greca ling iaedkt on úu-n manibas fiib
esfEfopinomine ter ;wtur Hiñe itm ilUfequentur,
qittpartimverfiitpart'mfolata, or.itionc abalijs
confc?ipt£¡ è va'i'ijs variarti n linciar un geriti'
bus naper in E^arnanvn civitatem
adfcript£fint.

D E H O M I N E , ET L E O N E
_ n
.
lapídeoü
‘nter ho:ninem,&Leonemconteiitionede robore ,cá n (e iiinc me aocefertsc, Se ommbus macLs veLet probare ctfe yali' dio-

aAE S O ? I C A E .
7j
diotetn, deduxit Leonem a d cfhgiemHominis
defaxo expreliam ,àqua Lem item faxeus pedibus calcabarur.Tarn Leo: Si nodru n,inqmt,ge»
nus fìngere ctiam didiciifec,egoquoq;t.bi, ve
opmor»ia'ceosho'nines.qiuàLeomÌ3HS premereatur,poiTe;n odendere.
Coercetfab ma oflevutionemvirtuiii propri*.
LEO, APER, VVLTVRES.
(jAudebanc Vulture* tùmccmerentLeonem
pugnante«! cuna Apro,& fe vitìum,atq; occifum de pi.hit os effe fperabant.Cùmaiiten vi­
di iìent iìlos oaiìffocertam ine,pacem , 6c feedus
Lacere,fa»fi {pedepiorabaatvanam expedacionem inani.
Fabala inone!;:NoricffsÌ£tàdumob nula ¿¡iena.

D E C A P R E A, ET E V R I O S O
Leone.
^"^Qafpe&o Leone furente; O miferam,S: infa;
licem condi ciò lem beftiarum, inquit.Car
prea ! Siqu.dem ctiam fnnoioshabiuui lutruis
Leones.quoru n mentis ,& ranonis componi,n
fa:vinam mtoUerabiieni elfe esperi nur.
F abula deterrei eos.qahn priva pani fdnt,& reru n pouuarar, ne huran facile dolalo za: ur3 nere è
poteflite exeant.

DE A S I N O GESTANTE]
lìmiuaccum.
E4
G é|J)i

72
F A B V L AE
Q Eitabat impofitum fibi Afinus \ nefcio cuiiiS
Dei,fimulacrum:hoc cùm adoraretur à practereuntibus, ille animo elatus,quód feadorari
putaret.querere deaftantibus: Q^ifnam elTcc?
neque emm fe Afinum clic arbitrari. Tum vnus
de illis:Tu quidem, inquit, Afinus idem es, qui
femper fmftì, fed nunc Dei (imulacrum geris.
/ njlituit priiicipes , & potente* fabula ad r/.oderationcm& vt f'efimilher ac reliquos bomiaes effe
mortala meminerint.
DE P V E R O C^VI V I S C E R A
confederar.
^Ngurgirarat fe Puervifceribus fedo diequo*
dam.Qua: cùm nonpoflecconcoquerc alvus,
fruttaliorum ille evomebat. Tum;OmeaMa^r.territus esclamati Vifceraevomo. Cui illa:
Refté, inquilini fili, non enim tua, fed aliena
iitabubtila vomis.
Non oporteret, ait fabula, gravari nos> (ì aliena
reddendifaìt.
D E C V L IC E , ET TAVRO.

CvLE x >n cornu Tauri retìdens, illum in-

terrogabat, nunquid avolare fe vellet. C ui
refpondit Taurus:NihilintereiTefua, vmim maneret, an avolaret. Vtenim nonfenfi acceis'onem, inquit, tuam, ita ne decefsionein quidem
cerifero.
Con-

S O T I C AE.
73
Contra eosfabulanarratur, qiufibi vi ientur eñe
fapientes, aut honoraU iajlultitia fu a , & a.iamw.
derifione.

D E P V E R O , ET S C O R P I O .
^O cuftasPuer captaos, in Scorpium incidirHuic ille. Ne,inquir,artigeris me : Nam tufi
abftinucris manum,lociiifas etiam ,quas ve
natus es.cnm do!ore,& gemitìi proiicies.
Fabula monetwitandos efecongreffes impr >boTura.
D E H I R C O , ET V I T E .
^Rrodencem pampinos Hircum increpar Vitis; Curenim tu mea, ioquit, folia carpís,
quaíi nihil prtererea fie frondiumí Còni autem
jìonfacerecdepafcendi ili os finem H'rcus-.Quá
tum potes, inquir, noceto mini,ego rameo vini
tantum ttiiero, quantum ce maékco ad Ubandú
Dij s fatis fuerit.
fndicat fabula ; Sape pradeffe altari eu n, qui le ­
der? voluerit.

à me

C A P R E A.
fonticulum conihteratforceCaprea.qtue
in aquiscoatemplans imagiuem [uam , gta^
cilia,& exiliacruta iua vitnpeiabat.commcnuabac autem cornua. Mos audita voce venations,
& canum, aufngiens, & inter dumeta cormbns
adharefeens,cumcclcruate pedumpencuUun
cvaderepotuilTec: O mcdeiip;entem,duinm,

Ej

inqui«,

74
f A B V’ L A E
inquic cui placèrent falliti contraria cornili,
erma vero difplicerent, quorum beneficio retineri iUa potier.
DocetfabuU. Bçpèperverfoitidicio hommes noceatibus leledari, O' vtiliafpernere.

DE VVI.PE, ET W A .
Y Vlpes fnblicnem vuam dependentem de vite
V confpicaca.ad illamfubfilijt iterimi atq-.irerùm, omiiis vires corporisadhibens, fi forcé at­
tingere poifet. Tan lem defatigata inani labore
difeedens, ipfu fe (e quali confolans ; Ar enim
acerba mine eriam , mquit, vuæ funt, & itla m
primis aiuterà, neq; firn via re periati«:, videtnC
roilendaetie.
' De ijs fabula licitar.qui necessitati oLfequuntiir,
&libsater abstinent abijs>qil£ «btinereaj pofsiiit.
D E C O R V O , ET VVLPE.
^Vihilerac C orvus alicunde cafcum, & cu il'®
in alcam arbore fubvolarat. V«Specula, qua:
calérmi concnpiilec, ita illiim adotta cali dè fertur.cìim primumfotmam, & mtorem penarum;
& laiidts auguri) collaudaHcc : Plana’ ,mquit, te
tummi lovis volticiem effedicam , fi aadivero
eriam vocem, & cantimi d i g l i lini reliquis virtuc.b^tms.Corviisiaudib’ Vulp>s iafiatus,clamo­
re edere qua inanimii poilec. Ita de apeito roft:o deiaplo calco patita Vulpes irridens illum;
Niiuljinquit^.buieeitCorve.ptitetcor.

^ e s o t /c a e .
' ' F abiti* docet■
. tyffjenttttiones,S

V

0tnedendùs aUjstexpoacre costu i idis « e i e J a n * .
de

astrologo

,

et

V latore.
/'"'Ontemplans quidam noSn eoe’ nm & (lelUs,
^ in foiTam, qaam ance pedes tradaclam oot-1
videro, incida. Tum alias eaderti iter faciens,
eùm de gemitìi illnis,ae emione,qaodaccioerat cognoviflef.Opti ne.inquit.ta.qaiosincca
lira crr^ebas.tertam ponus intneri debueras.
Fabula ojleiid.it: Reperiri qaofdì /[ni filtuLI f f
dicere noa dubitent, ci* n qu e ante pedes flint,non v i ­
ti e antDE EQJV O , ET CERVO.
'TEnuerat Eqmis pratum aUq’Urairper follisi
po’deà cùm in illud, &C ervus vencitaret, &
pabulu n cófumcret.cuptdus Rie vindicie,quxtit ab ho nme: Vcium ope ipfius adiatus, imuriasCervi vietici pofsit. Cai refponda: Eolie
frinirti fi recipiac Eqnus,& fé conlcendi pattaturabarmato. Annuenteautem Equo , tantum
ablait.vt de Cervo fperatas pcenai. laniere liceret, ve emmipfe mfervauce demeepa vivete
cogetetur.
Fabula monet : Ne cumvllo rata?/aves manici ■
t u s e ver ce v m s >vt hedeaii ilii'as capiditale malli,
etia'n no bis non dibiite,niii accF jefe,
DE

DE A QV ILA, ET MONEDVLA.
a Quilam rapientem agnum coarpicata Mone
dula, idem de ariete facere conàcur: tedia
viUispecudis cìun vngul* implicita eflent, cap
ta á pallore,& dono data filio fuit,qui illa m lu­
do pro monédala poitea,qui fua opinione Aqm
liparfuerat.vfuseil.
'Dete.rfet fabula ab afeclandis ijs rebus¡que res
maiores■fiat,quàm vi nos afjequipofjevideamur.
■J2L

S V P E R B I E NT E
aliarutn avium pennis.
f "'Orniculacollettas pénas de teliquis avibus
fibi accommodivetac,& fupeibavarietate
illa .reliquas o nties prat fe aviculas concemnebat.-cùtn torte Hirundo,notata tua penna,advolans iliam aufert. Quo fatto , & rcliqu* poitea
aves quoque fuam ademere Cornici ; ita ìUatiliun movie omnibus,futtivis nudata colotibus,
de c o r n i c e

vi ait Horai.i.ep.^.
Significai fibula : Comminiicatam fpeciem ne-j‘,
di* d u ra re ^ perlevi momento diffolvi.
strvthocamelvs.
^Truthocameius, quem Latini Palíete m marinumducere,avis m Africae*t,pane beitia, bi
pesquidem illa, led vngulis (imuiOus cervorùEadeuialas ìubec, fed iupra cerram non eleva­
tile

is f E S U r i ' . f . J E ,

19

tur. Quodam igictir tempore, cimi belliiiTi gr*
vi (simun cffec intec vo'ucres, & beilias ,cap-a
hzcàbeftijs.vc avis pro nolle habebatur. At ilia
pedes oftendens.num avis iliis videretur, interrogabar.Itaquedecepris belli js.tanquamcivis,
tutaapud illas fuit.Paulopoilin praliocaptaab
avibus, avem fé effe alijs, & roftto probavit Ota
& his impofuic.
Fabulanotateos,qui diverfu infervimt quafi d«minis
tam boc qiiàm iUosfrujtrautar.

DE H I R V N D I N E .
] N foro, vbi indicia fieri folebant, affiserai niduliim finim Hirundodiuius pullos Anguis lzfit. T11m illa : O conditioncm miieram.inqiiit,
cm neoloco, vbi alijiusfuum obt nent,tmhi
potifsimum vis, & iniuriaaliatafuiti
t abala deijs.dicitnr ,qtubus fpecie bonitatis , &
benej tatis notetar.

B O V E S , ET LEO.

P A ícebantur vna tres Bovesopimi in maxima

concordia : itaque facile ab omni incurfione
ferarum tun crane, ac ne I eor.es quidem aggrcdi lllos audebant. Tandem dils.dio interinos
naie* x fon.ta amiciua.iingulivaiidioribus betìijs uirept¡Oiu,& prardz fuere.
Fabula docet ; Tantum inejje mali in difJcnF.one,
quantum boni tu concordia reperlani)'.
DE

F A'B V L A E

78

, et
Ciconia.
■j N TE RGrnescœpi- Agricola, &Ciconia«£
J H ic deptecataab ilio vitam,non foiùm inno*
cèntem/cd etiam piam fe,& homitubus prodeffe commemorar. Nam & noil rum genus,! nquit,
veo-natasbeftias vcnacur ac dévorât,& efloecos
'fene eta parentes geflat arque fublevat Huic refp6dic Agricola. Credere (e vera die omnia,qiræ
reccnmcrit, fed internocêtes captani .candcni
oportere pctilam fufiferre.quim iilos.
F abulajîgnificat : Simile'¡nquern\\ haberiijs. cil
qmbus cOufoaatus,&iatcrquos deprcb'fus fuerit.
de

a g r ic o l a

DE CANE, ET F R V S T O
carnis.
D'En.bat Canis fecundum flurné decurrcns rapttim alleimele carnis fruitimi: cuius imago
cum inaqnis apparerec, Cams avidits.iUâ,qua­
il aiterum fmftumvndis innatans,appétit; fed
cium pandit rictum, vt aifnmat, id, quod tenue-

rat, am um .
Fabula docet: Avariti am, & i nf ni", as cupidi:*tes dur intentofes cjje.
ASI NVS S A I E ONVS TVS *
^ S in u s Cum faleinvrbem abitari folitus,ciint
flavins in via tranfeundusciTet.ia ilium for­
te quochra rempote dcctdic^&ciun Curgeret,

fsn«

SOTTO

ab

.

79

lentie fenonmhil onere levatimi, qnoii in aqna
falesdeiicuilfenr. Inaque'poftea femperin ilio
loco collabi, donecagitacor,fraude mteilefla,
fpongias Afi.no iinpofuit, quibusmadefàdisjcu
fentiret elle pondusgravius, multo deinde qua
antea vnquamceleriusfluviuin tranfijc,diligen­
te? cavens,ne onus humeciaretur.
Fabuladocet ;Sxpèfperatim commo ’umindetrimeutum verri. ‘Docce 07*hoc. Fr.mdulcntos frau­
di circttmveniendos.
L VPVS, ET AGNVS.
^Tabat fupra Agnum in ripafluminis lupus;
qui ehm veilet, fi devoraliec illuni, hoc iure
fecilie videi i : Cur tu inquit,torvo vultu,& uiinacibus verbis, fceleRe, pura< vndas inquina?,
vtad me defiuantturbid.tr’EgonePinquit rurits,
& trepidans Agnus, qui infra te aititi, & a quo
ad me ìlledefeiiitur ? Atenim maledica,inquit
Iiipus.nequerecordare, quam pcenamobpetitlantiam lingu pater tuus perfolvit, ante meufes feprem Non ego tum inquit Agnus,procrcatusfui. Scinus vero, Lupus ìnquit.quam vafnun
reliqueris nuper campuni omnibus hetbisnudatum ? Nunquam hoc,inquit Agnus, factum
repcries, nequeego omnino, cunadentibus caream,facete pocm.landeEn Lupus. Tu quidem,
ìnquit,iausdicaculuses,& difertusjcgotamen
laure ccenaredecrevi>atque ita correptiun Ag­
rumi devouvic.
Ftr~
.1

,Fabula narraturV A7>
V L AE
de impudentiafaciaoroforum.
V E N A T O R , ET PASTOR.
T- imidusVenator dicit Pallori.cupere ie veftiA giutr» reperire Leonis, & petit, fi quòd animadvtrterit, demóftret libi. Haie Paftor : En tibi.inqiPtjhic pt opc adelt. Rede,inquit.territus
Venator,nihil qitiroampliùs.
sidvcrftU bontutes iicitur fabula, verbis auda­
ce!, rcipfaformidolofos.
DE RVSTICO, ET EQVITE.
pOftulabat a Ruitico Eques leporem, quetn
portantem illum videbac,& quanti venderec
rogabat. Ciun autem accepiffet quali infpiciendum, adhibitts calcaribus Equo, vnacum lepo­
re avehebatur.Tum RuiticusiQuidfettinacione
opus eit, inquit, nam egohunc porcabam dono
tibi
'Docct fabulg'tsAHorum improbitati multafepe
vece(fariò condonari.
L VP VS, ET ASINVS.
(^Onfpechim in Pafcuis Afinum devoraturiis
l.upu$,exoratur ab ilio, vc priüs fpinam exrrahat defixatn in calce pedis pofteroris. Sed
du n Lupuspoft Afinum abit, percuffus, & ver­
tigine oborta humiftratus,facuitatemdeditaufugiendi. Poiteareveifn5adfe;Cocus,inquit,
qui

tA E S 0 1> T C A E .
8s
qui effetn» cur mcdicinam faciebam?
Fabula ofenda : p ix fine damnofieri, vt orni[fa
urte, qtum quoque novera atquc didica, ad aliam
faci a andam aggrediatur.

TAVRVS, ET H IR C V S .
£ VM Vrgcrcc Taurum infequens Leo, confu*
gic illcad Hircicaulam jiedHircus in foribus refiftere, neque Taurum incró admittere.
Tutn Taurus: Nifi vtroq; uoltrum robuftior premeret.me facilé poteram ubi oftenderc,quantó
prxflent Tauri viresviribushircmis.
‘D ocet fabula: 1 nttrdiiminiurias
contameli*
dcbiliorumferri ne,cefa e!]e propter metum vahdio-

rum.

A G R I C O L A , ET A N G V I S .
EpertumAnguem frigore pene mortumAgri
cola nufericordia mot us,fovere Gnu,& iu t­
iera.asrecondere. Anguis recreatus calore vi*
res recepir,ac confitmatus Agrico a? prò merito
ipfius fummo lagnale vulnus influir.
Fabu a demonJìrat-.Eam mercedem}quam repen­
dere prò beneficili mali confuevere,
HIRVNDO,ET l v s c i n i a .
J-JIrundo quodam tempore in iilvas ìógè evo*
Ìavit,v^1repenc .n lolis iocis fuaviisitHéci
tante Luicuuà, iu iemp;ternomsioreacq,iucia
ob ityn filium iuu,qu*eGet tàcrudeliter puerili
in arare occiius, Hàc compelians Hirundo: Mea
F
ca-

Sa
V A fi V L A E
^
carifsiina.ìnquit, tu fa.lve : quàm ego hodieprP
mum poftThraciam confuetudinem intueor oculis meis. Sed age.confert te ad homines;& ne
mota atq; filvas defere.lbi enim mecnm multo,
cómodiùs habitare poteris, vbi non fere betti»,
fed homines atifcukent carmina tua. Refpondit
buie Lufcinia : Sine,me&foror.me hic in folitudine vitam degere. Nam adificia, & hominurri
vfusmemoriam veterum calamitatum mihi renovarent.
Fabul* do cet:rPr£jlarsf'gris
infolk aline vi­
vere quiete, qtlàm in vrbibus,& frequenti abomini*
ctimmoleJUa.

R EX, ET S V B D I t V S .
JNuocenti fubie&o potentati fuar infeftus Rexì
vteum caufa ilium pollet pleclere, imperati
Afiùum.vtlitterasdoceat. Hic fe obedientetn
iu(ÌP tncurum ait, & omnetn diligentiam operae
adhibiturum , fedeifc tempore longo opus ad
earn rem periicicndi. Peteret, quantum vellet
concedente B egeplle decénium polhilat.
impetrato,amici hominem admonucre, fieri nò
poS'c.vt Aiìnum iitteriserudiret.At vos.inquie,
bonoanimo etlote: nam intra tànuiltosannos
ant motietnr animai, atit ego. Quodcumque au«
temhoruma.ciderit, ego onere fufcepto,liberatusfuero..
Docet f'bulaiDifjici li bus in ncgotijs,& perieli-. r-y : : it r Cilut arem pru iraniano nera, ..
'
REX
.

’

IAE S O T T O AE.
s5
REX, ET SV B D ITV S.
^Vbicftmn quandam ditioni fuse opulentum,
&pecuniofutncup ens expilare Rex, ne vitn
fecilfe videretur.adduci hominem imperar, Sei
fubornatiscora/nfepoftulari crimine perduellionis,quodreceptaret hohes fuos, & cum illis
confilianefariacontra patriara inirec. Homini
quiero, & cui nihil efTetpaceneq; vtiliüs , neq;
optatius, mira videriaccufatio,& resilla.Tum
vnus deaccufatoribus: Etiam nunc,inquir,do­
rni iftius hoftes regiosoculiexiilimo lbi intelligeas reiis.quiefl'enc holtes.quosabducerea fe
Rex cuperec. Ira, inqiut,eft: cogorenimfateri
verum Sed mitre mee tun, b Rex,quibusilIiiUtira tradantur. Rex (aceilites cum illo mifit,qmbusomnem fuampecuniara,& mínimos ciim daretdeferendosad Regem: Hi quidé iunt hohes,
inquit, etiam mei. Pené enim me perdideranr.
Docetfabul4: prudentes parva hbenter amittc*
re,vt ntutora reinere pofsiat.

IV YEN is SOMNICVLOSVS.
J^Ormrenté quendam in medius Temper dies
obiurgabant fui:& quidnara faceret ja ledo
tandiú,quarebant.Qu, dnatn iijicurcenfecis,ille inquit? Dicere iuflus: Quoties.inquiCjmanc
cvigilo,adfunc ad ledulum meum Puelladuz,
quarum altera ad furgeadum, äc opens ahqiud
facieaduis me horcatur,& ofteadir, quam tiupc

Fa

iic

s4
F A 'B r L A E
fit iuveni optimum diei tempus in le&ttlo con­
terete , atque interdum Grarcum verficulum ac«
cinit femifomni, cuius,;vtopinor fententiaeft:
Auroram tertiam partem operis perficere. ibi
turn altera, nugari hanc, ait, & rurbatricem effe
quietis.qua nihil fit neque melius,neque praftàtiiis, & qua vita hominumcarere neqneat. Satis
celenter fieri ea.qua: diligenter fianc. Bonuniii
adipifcendum fit, quovis tempore redé fingi.
Malum fi impendeat, mmis citò furrexeris, mquit .quanvisferò reliqueris ledum. Hare ego*
inquit Adolefcens,inter cóvitia mutua,& altetcauones gravifsimas difeeptantes has audiens,
cum dubitem.vtri aiTentiar,diutiu$ foleo in lec*
tuio commorari.
'Vropomtbac fabula: Imaginent nobis induflri£
at(f,focordi£,inter quas idcjlcertamen,quod/nem0
tavit aiolefcens.
CRTNI S ALI ENI .
( 2 Alvus quidam alienos fibi crines fumpferaté
Otto autem vehementiore vento^etutbati
illi in viam, calvitium reliquere manifeihim:
quod irridentes, qui pm eribant, illc intuitili.
Quid ridetis, inquit, i me ablatum effe, quod
me urn non erat?
Fabula docet:Homiaes prudFtes tquo anime forr e iacturam ear am reram, quas in[e fortuna coaM*,
lent.
&S1NVS VVLGI,
Sc-

*AE S O P I C AE.
8J
nex Pater comitatus Filio adolefcétu’o Ai?ntim agebatad mercatino, venditurus illum
fi poiTet. Hos confpicaci in agro mercenari j : O
hominesftultos, mquiunr, qui vaciium Afinum
prsfeagantpociiìs.quàinvcaltcr ¡plorimi vehatur,có n hic state feneaa, hic puerili fit imbecillor. Sene* verùm illos dicere fentiens, Filiumfuumin Aiìnumimponit.neq; multum vis
ptogtefsi, habét obvios notos fibi homines qui
benevolcntia,vt videbatur.erga fenem moti,
reprehendere ,quod ipfepotius decurfa state,
& annis gravis defatigateti»:, quam ad labotem
adolefcentulum filium ailuefaceret. Quos Se
ipfos retfé monete arbitratus, mutato confilio,
ipfe Aiìnum confcendit,& adolefcentulum filili
iuumprióre iubet. Non multum itineris confe»
cerane, curriaudit,& hoc culpantes quofdara,
quod tenellos pedes pueri exerceret itinere, ip­
fe fuiscalìofisparceret. Ergoafsiderepodfe filium.iuber.Cum autem incidiflentinquofdam
viatores,famtato illi fene,3t dequibufdain alijs
locuti, mox ìpfius neefiet Afellus, an vteretuc
conduco interrogant. Hic enìm vero fiumi elle
tlicebat,8t feagereadmercatmn. Bene fciUcet,
ìnquiiint illi, venditurus es esanimatemi tanto
pondere vtriufque veftrum.Senex dicete .& hos
aliq-iid exiftimàs,pedibus aiiigaris Aliai fufpen
fu tuie pertica ipfe, & filius portare. ibi vero
hoc videntiusn maximateprehenfio, Se v itupeMtioexftititalijs yt delirium tidétibus iene o,
F3
abjs

SE

g5

F A S r i AE
alijs, vt captimi niente mifcrantibus, Tum ìlW
tandem perturbatiti (imiti animo , (imiti indigr
melone percitns, vt propd fluvium forte aihterar.Afinum in aquas ptx-ctpitem dedtt. Ita dum
fermonibus hominummovecur> Alivuitp nuicc
^ ^ o c e e fk b d a t N o« oporterefapientes hoc agerg,
fu.it a^ionesivt vulgo probeat ,fed incoajliormrt
bonsflate ìllius beline multorunt capi tu notati onci
ctntsmnere.

D E G L O R I O S O IN I G N A V I A
beljatore.
f 'V m ad vrbem quandam ccercitus efifet hot
^ tiurn.praenufsU pancis cohottibits.legiones,
gieqmtatuscivium ad^eciusillos prode fcebatur. Intet equites vnuspr*c*tensfefttnabat,5C
reli quorum fegnictem mcufxbatj acq, ante acit,,
quafì qui mo t confhgere cuperet, ptocutrebat:
cimi obviam tubili t faucios quofdam.qui de le­
vi prilio com uiiTorefetebantut in vi'bem.Tum
ille multò q'-iani ante, leqtiote grado vti. Mo<
auditoetiam fremita, & tumultupugiUntiam,
protfus fubiìltere. De quo cum quidam,quid aceidiuet,& vbi il la gloria vetns’eifet,queteret:
Quidtu.iaquic, meiolum hoitium vati fiutinerepoifecredebas?
/ nfe'lattarfabula illos,quibus nil.nl ejì verbis fortìàsjit! f; audatiùs ,dit pencul'iabeJ/j aateipf*&,
in difcrimnibus nibiliguiviùsjnep fnetictthftùs.

vì e s o p i c a e .

*7

R VSTICVS.
in arborem afcenderac Rufticns, de ilU
deUpfus gravita fornir dextrum la.Tit.Hutc
alius force prsteriens feconfìlium datutuna di­
arie, quo vfus mmqnam de arbore cadetet. Vtinam, tnquit ille, antecafum rteum dediffes.fed
profuerit camen edam in pofterum, die igitur.
Tum ille alter; Cave, inquit, ne velociùs terrana
repetas, vnde afcédith, quàm inarborem tpfatn
evaferis.
Fabula, docet: S£pè c m 'i a;ionen,& morcim effe
lau labile n , màximi !JSin rebus,iti quibus fejtinatio
da.MMfaeJe pofjec.
GALLVS R E P E R T O R V N l O N I S .
AiUisgallinaceus in fterquilinio, dum fune
tum ernie,vnionem teper c. Quoconfpctdo
Quid mihi,inquit, cani pretiofa re inventa opus
eft? Me critici granuat oblatum magis iuvarcc.
Nullienim vfrji mthi effe potes. Neq: itemego
tetollere,fc honorem ac ornamentimi cibi con*
aliate fcio. Ita in neutro alter vtilitacemaliqùa
reperir.
F abul.t dicimr\js , qui bus iniigais ("epe fortuna
fp leadora n , j 7*ho 11 offert, qu 2 & ipfifnfìinere
fxpe etiara tafa n.v'efolsxnt.
CANIS;

ET O V I S .
f 4

P o liti'

8$
F A B r i AE
PO fiuIabat in indicio Canis Ové debiti, quod
1 repeteret mutuimitnodiorum trium ftumea
ti: tellirsonium dicebant Lupus, Milvius.Accipiter.Vi¿laOvis,& condena nata.loia enim erat,
& pianure, fecerat telhbus deberi (ibi frumétum
Canis,quanvis nondeberec, coada iudicatum
folvere,ante tempus tonfurar vcndidiífe lanas
dicitur,quorum pretio frumentuin mercaretur,
fccanifatisfaceret.
Fabula doeec: A nulitiapotentiomm nullius innocentini» m am eje.
LEO, IV VEN C A, CAPRA,
Ovis.
J^Oeietatem iunxerant Leo,Iuvenca,C apra,
Ovis. Parta autem pradadn portienes aqnalesquatuordivifa, Leo, prima, ait, mea etit.
Debeturenim h*cprsftantise mea?. Tollam, &
fecundam, quam mereretur robur. Tettiam vin­
dicar fibi eximios labor, & detatigacio mea.
Quartam qui fuam eífe voloeritjs me fciat fe ha
biturum mimicutn.Quid facerent imbeliesbeftix , aut quis refragari l.eom, vci illnm in feil um
habere fibi weilet? Vnivetfam igitur ipfepradá
folustenmc.
Hacfabuladecewtrjis^iii potentum cor.fuetuiini impliceatur, & mfolentiam komm jereadam

‘ ([efoeta

canis.

Ca'

i/fE S O T I C J E .
8?
Z“ ' Ants gravida,cúm partus mrtare tempos feu’
^ tiret, impetravit ab altera Cane, libi vt paulifper.dum onere Catulorumliberaretiir, conce
derer caglinolo fuo. Podeácíun Caroli iam va­
lentes fafti eíTent, teperete habitationem illa
fuam.quod eiusvfu fans longo tempore fecaluiifediceret: Et nifi bona gratia fiuimobuneret,omniaelfe experturam fe arebar, vt re mperaret domicilimi! fuum. Cui ba:c:Qmd minare,
inqiiit? quin potiùs lune noseqcisívt potiauir
tuguriolo qm viribus prseñiterit.
Fabula fignißciit ; Sepe circumveniri blanditijs
homines ve contrafe armeni, & aigcant inrmicos
fuos. Jtque boc etiam moaet ,feré e[je incanja meUore eum,cuius poteftas plus pofsit.
A PER, ET A S I N V S .
Q B viam fatìus Apro Afìnus ,crebros cachinnos erudens eriam familianter illuni compellare nódubitavit.Salvemi fratercule.inquit,
falve.Quamdiùelt quòdte hisin locisno afpicimus?Vbi siam gentium moracus? & percótari
deinde, numquidafferret novi? Quid nauaret?
Poliremoenamfuam operam illi defetre, & ro­
gare nunquid vellet?Apet cani irritarecur ìneptijsdolidi Afelli, iratus caput quailanst Non
tame i ego, inquit, tatui iitius ìanguiue concammabo tauccs meas,& prateùjt,tennquens ignavum, &. vecors aau*d&v'"ii-«; ‘
/’ t
.Y*'I Fa-

ito

•" • * X

V AB v L A E 1
Fabula duo monet: zsüterún, vt potentiores ve­
nían inter. limi darefluititi £ difcant-.aherùm, vt co
tra prxjlantesfefìolidé bumitiores mferant.

93

S I M I AEEferebatur quodam in coaventu Siraiarum
decondcdi vrbeqaam Simiarum gemís te­
nete: acque incolerec, placebatq;eriam hzc in
parre ho ninú imirari indoltriam. Sed hoc srare
a ijs proveddior Simia magnoperé diiluadebat,
contraque innnmera commoda, qus audierat à
>n;ilcicudinecómemorari,\mufn aiebat rnalutn
incile in re.quod opponi poHct, quia intramoema, quali cavea incluís, omnibus vahdioribus
beili isprsda futuri elfent.
s-Af ouet fabula: Non folùm videndum quid in aliqu i re boni fel edam quid mali in le- ( tem hoc: Perperan confitta, QP deliberatafinembabere in fielicitatem,
DVO MVRES.
0 Lim Mus ruri genitus, & educatus, vrbis al­
terimi Murena incoiarti,«?«: habitaterem ad fé
invitavir,eumq; dedudum in nequáquam fplendidum cavimi fuum, quanviseffet « a r e , & cara
ad rem accenrior : accipir tamen liberaliter, neque m «ua pauperrate qua; (ìris parcit,fed omnia
promic benigne,3: libenter. Apponit hoipici igì
tur cicer, quod pridetn ad feiVos dies celebrant,os & lauuoresepu!as fé pofuerac. Subltcrnic
Jhia/eaam,vuarumquepleforque;ied & Jbos

quoC-

ZAE S O P l e A E.
9t
quofdamacinosaridosprofert. Tumetiam fru i­
tala flaccidi*. Cupiebatenim ornai racioae o ù
panni coetum dare hoipiti, & «■arietate vincere
finguiorum fallidiu- Atq hicfuperbé, & contétim arroderedapes, cfi;n pater famihas ipfe in
recenti palei accumbens.fatte,lofio pafeeretur, & cibos vn&iotes magifque delicatos rei in
querct hofpiti. Qui carnea neq; voluntaté illius
boni confulens: Qu* inquitphiltè.demctia eff,
vt h*c folafilvarum atq; montiti mcolere in o w
nitimreru penuria 1ibeatt' Ac non venie in menterntibi morralem viram omnibus animantib9,
natura effe largitami In qua dum durar, il tibi
benefacias tamen effe hoc haud iongteum Si ve
ròoccafionem iffamamfferis, nunquam in mor­
te poffea eandem eblatum iri. Qnod fi te forte
Differì*,&.fatu;s,atque huiufee cultus,& vichi?
afperi poeaitet.age in vrbem te inccu n, & ad ho
mmes collier,vbi in fummacopia degere,& ma»
simis voluptatibus peritili poisis. Movere illa
anioiuii tuffici Muns, & inox : Imus igitur, inquit. Pto'edi igitu'jCLimffrenué teptaiìent, ve­
nere tandem ad vrbern.
/ arn¡ne ferì weiic/n celino v bum'di metan
contigeraC f ijì[Uivrfrcs per marna can ti
conciliare fjparfeiJos co npledicur arcui.
Cimi domini lubeimc nomujis divitis ,&omniumrerum copia abundantis, in qua manebac
vrbanus Miifcu.us. Atque ibiindudus rufficuS
in triciiniu,coUocacui; iupecauraco^c.buratofq;
.lectu

VABVLAE

V

le thilos.qm purpuratis,& conchiliatis veftibus
fent mtraili. Ipfe de reliquis.quce erant varia:,
maicip'ices. agitati pridie illius diei cóvivij,
aierte Cedalo bedtfsima quxque , & minillrare
ftudiofè hofpiti.vtq; hilare vefcatur ijs,qux ma­
xime placeant.hortatur. Rufticus inter hxc bea
tu le pacare,item fa nnia lentia lautifsimiscibis
fefereplei.eaq; vitam expetendam.fuam mifcra
prxdicat: cùm fabiró fores ftrepunt,& cardincs
fount.ho«iniimq;& carni voces aadiuncur.Ibi
convive vUifcuudifcurrere, &trepidare,mpri­
mis ance rufticus, cui vtexcerno, omnia eflenc
infilerà,& ignota. Tandem reddito iìlentio,Sr
turba fedata.tremens roto corpore,& fubfiliente corde rufticus : Non tnihi placet hecvita, Se
vale,inqait,amice. Ego intrafilvas, Se mòcesad
tenuem victum, Se ermlias meas revertor. Malo
enim m fecnritate pauper, qua inopulentia ma­
xima folicitus fcmper,& an<ius vivere.
D):et ;abula:0ptimum effect qmfque fuaforte
contentiti vivat, ncque fplendore fort'MZ ad curas,
& anxietates occultas invitari f ;paciatur.
A OVI L A , ET C O R N IX.
pErebat vngtilis Teihidinem Aquila, quatti rollro frpe frnilra tundebat, perfringereenim
non pocerat. Huìg occurrens Corni* : Conidio,
inquit,opus eli hera: non cnim vires o ®"lJC.,)0
lìcere poilunt.Pnco emm,$: te audiiìe,quod ^cC‘
tur.

id

AESOTTCJE.
9?
{'onfiliu’K ejìmelius, quauvis,cu ligia fecantur.
Conflitti inco lumenfava iuterfiamma navem
Ventorum, motis pelagiq;gnbernat in vndis.
Confilio celerei fuperanturi» equore currus.
Confilio igitur, & ratione tu quoq; pociere efcaintra tetta abdita.non vi. Quid igitur fuades,
vt faciam?mquit Aqiula.Inalufiimas cceìi piagas fubvolabis, inquit Cormx, stq; incedcmirtes in tane rupem Tettitudmem: ita afflila ad
faxumrumpetur tetta, & caronudabitnr. Faruic
Aquila,& ita.vtcenfuerat Cornix.fecitiacTcftudo quidem comminuta, fed cibo Aquila frau­
data fuit. Nam priùs quam ilia dee oiarcpoiiet,
Cornix devoraveratemnia.
Decer fabula: Cahditatecoifiliorummunitifsima quttqu e expugnati.
L E O SENEX.
E O confefìus fenio.vix debilia membra tra
hens.amiisis viribus^abammantib''icbquis
nonmodo contemptus, ied vitto etià appcituis
fuit, vfqtie adeo.vt AiTellus quoque inertiisima
beftia,calce feriremiienim non lefoimidaicr.
Tumfoittinàille deploiaieiuam,& memimfe,
quanto ohm robuftifsimis quoq;belìuis t e n o ­
ri fuifler.qui nunc ea contumelia,confumpio io
borc^fbceretur.
Fabula potentes, & bonores atquc m.'gifiratHt
qpfequutos kertau.rj vtiiaJ'eiu ¡Ita gerirti leneì^
ne,

94
F A T IV I. AE
ne, chm vc'l fortuna mutata, velbi depoßtifuetint,
alijsiofi ludìbrio fiat.
‘ a s in v s , e t c a t v l v s .
\7Idebac Minusamanter compledi patrem fa
m>lias Canilum,qui infilueratin gremì uri»
jUins.Idem,& ipfe igituc fperans,(ì pariter afTultaret domino,eventurtim (ibi,in illnm fc infere,
& ve rebatur, abbláditur hero. Sed hic eneptias,
& pcrverfum ftudiinn repulir, & fuftibus correxic tlultftiamillius.
‘Docetfabul&Ne affettemus ex,que natura nega
•pit.nevè obtrudamus inviti* officia nofira. Narratt
exndcm ita Galenas^ Sinns cèfpicarus vnum ex MelitaiiscateUis
accumbentem laute epnlàti.Hero,& circum
iUu n fab entern , gcilufq; edenté, & caudà quaffantem, & Tonni quoque aliquid iucundi proferenrem, ob qui deledabanrur, & eum exofculabantur convivi cimeli : Nihil uioratus fìatim
profiiitad ledulnm, rudenfq; & quadanscauda,
in convivas irruir.
LEO, ET M VSCVLVS.
Afcivèdifcurrcntescircum I.eonédormici»*
rem Mufculi, vnum itaagitavcrc incurfionc
fua, vt in dorfum beili« deferrctur. Qui à Leo­
ne captns deprecari vitam fuam, & estufare in*'
prudencia facti. Leo5et(ì erat eommotiis : ¡gnojvit tarne Mufculo^áí tamcóteniPtúauHnalculu t
invio-f

¿¿E S O P rejE .
9\
invìo'atumdimifit. Paulopoft incautiùs pruda
vetìigansLeo^nlaqueos incidic.quibusathictus, rupitum maximum edidit,ad quem procurrensMufculus, cernenfque in vincuuscum qui
fibidudum vitam concefsuTec, gtatiam prò be­
neficio felatiiruSjaccedit ad laqueosA illis cor
rofsis Leonem omne periculo liberar.
CDocet fabula =E t nuiluis exiguitatem acqueimp Hentiam fpemeadam, & gratiam bcn efajs referendam effe.

H I R V N D O , e t a v i e v i. AE.
( ^ V M Unum ¡ereretur,monuitreUquasavicn^
las Hiruudo, fecum vt eruerent (emina de
quibusrelidis exoiicuraetiet nerba nocenuis:maavium generi. Sedhoc illis cùm non proba,
rec.rurfum enatam pciirmm,& teneram beibam,
vt avelletene,horrarur. Cùm vero »eque boc ta­
cere vellenc.ipia de filvis,& folicudinibus ad ho
minum confuetudinem , & inoppida fecontulic. Paulo poit maturimi Imam carpitur, & iena
neéhintur, & capinntur Avicula; (ero dcploiantesnegleàionem falutaris confili).
Fabula ojlend.it: Verum efje quod dici Colei: Qui
con ihum honorum reflui ai ¡cum accerfere per aie ter»
[ibi.
DE R A N I S, ET IO V b.
p Eriffe quondam à love Rana dicuntur, f:bi
ve Regé prificcrec.Exoracus Inpiter 1 rabem
ìngeatem ìulacmn de-ecit. Quo ionitu turbar?;
Rana;,

9g

T A X f r i t s f E

Ran*,redigere primùm.mot tarnen fpecnlari,
quidaccidilfet. Ctimq; Trabern afpicerencnat anté in aquis, fubitó in illam invafere, cii mag.
no contenti», & per rifun» fahuant appellantes
tecio nomine. Iu Iupiter immißt illis Anguem
aquatienm ; Hvdrum vocant : A quo cúm capti
tnanderentur, ferò itulti voti dementes,Ranún­
culos prnituit.
Fabula monef. Ne, cuifortuna Ubtnatisvfurti
cencefsitjs infervitutis iugum taduat.

M ILV1VS, ET COLVMBAE.
'V-fllvijmetii Accipitem adfcifciic Columbi,
1 1 á quo defenderentur. Accipitar admiiins,
quafi contumaces caftigis, plus ftragis vno die
in Columbari edidit.quám longo tempore evolantibus dare Milvius potuiffet.
r ndicat f'abulaM alarum&cruieliump atroci'
ni a effe cruenta.

FVR, ET CANIS.
pV r anatranti Cani offerebat panem. Cui Ca­
ni«: At mine ego ,mquit,faciatus,cùm tu do­
mò noftram compilaveris,me fílente,vnde mihi
moxcibumpetam,autquoaiodo fedabitur fa*
mes mea*
Fabula docet :Cavendas fraudes fallacium,nej‘t
MONb

facía illorumjed confila expeti nada effe.

ìA 'É S O T I C AE .

97

M O N S P A R T Y R I E N S.
M O N S tuinens, & ingemifcctis.quafi parrus
ifii'laret,maícicncsmetns,& terrores incufferat humano generi, ehm fubitó Mus prodije.
Itaqueanxietas hotnintun in tifus evafir.
Ilidieatfabula : Expetlationem [iugulare ad má­
ximas ,f*pc nugas recipere.
LVPVS, ET HOEDVS.
£ Xiens in pafeua Capra imperar H ado, ne cui
caul e fores ante vefpetam pandar.Vix fuerac
profeQa: cúm advenir Lupus,efe in quanram exilitatempoterac,deducirvocem.vt Capra (imiHsvideatur, ik aperiti libi polhilar. Cui Hadus
fraude incelicela : Imberbc-Sjinquir,animantes
admitti mater vetuit.
Fabula docet- Saintem confervari iuventutis obobedientiapareutnmmagijtroram.
DE C E R V O , ET O V E.
pE tebatabO ve debitun fromeutinnCervus,
idquetede Lupo. Ovis territa, fatebacuráfe
deberi idi ftumentum, & p ia n iti die parta elr,
qua petiolvcrcc. ha cùm advcnilfec, mdanti
Cervo, vt ftumentum ciuaret Libi atferendum;
Qu£re,inqui[ Ovis.mi Cerve,in granari js divi»
tum, nam mihi nullum eli conditura domimex.
Ptomiiitti ne.inquit Cervus,te hoc die reddirjrum mihi fiumenumi,cordelladeben? Ita r'ac-,
Ci
tum

9g

FAZrL^FE

turn inquic Ovis 9 quii tucn pelli tnetueo^rn
m cz.

Fain!a docci, quod vigejiHm, contraflumquefit
return baberi non oponerc.
m v s c a , et c a l v v s ;
pVi-mebatUpeCa'.vum Mufca,nnta eft enim
A hums improbitasiitaq; ille palmara calveinflipere ,vt i.lam opprimeret, qua fnbinde fuga
elapfaderiderefeaein. Cui ille : Rideas, inquic
licet: me tamenlftapuUanononadmodum ) s di c , cibi autem indicia vnapla^a contrita inte­
ntimi afferei.

Contra leak atcm nan atur,C7* petulantiam impo
tcatum,& bumilium,

V V L P E S , ET C I C O N I A .
Vlpes Ciconiam cum invitaffet,apponi: illi
i ufcilium in cacillo.- hanc ipfa ligunens.horlaturpcr iocum Ciconiam, ipfa quoque vtvefcacur.-lA: boni confular,quod appofitum ilt,pratfentiquecopiafruatur, Quid facerec Ciconia,
qua fe fraudan cibo, deriderique ccrneteñ Ni­
hil igicur, inquic, reqmro, Sc curata omnia fune
Jante,& abundé. ieri ve grana cibi rtfcratur.vcnies ad me quoque ctxnatom percudie. Quid
opus eft,inquic ludtfìcans Vulpécula? Nolo te
jneacauia (mr.ptnsface;e. Cur, ir,quit iilatam
gravatcrptomittc yero, fiat,inquit Vilipesati!
aho vocatacft opera- Abit Ciconia,& vaicuUitn
libi

'lAFE S O 1> T C A E .
99
fibi patat vitreum ob.ongum, & collo angailiore.h quod opíparas, & delicacifsimas cfcas ii*¡»
dit,& Vii; pi. qua: ad ccenetempus aíFucrat, pro.
poóic.Tum ipfag ucirc bel.iísnnoscibos, iubcreq: Vulpcmeiere,& paracis libenter vti. Vul.
pes fe beni^nitace acceptam videos ea, qn$ nu­
cí ¡alternos Ciconiam ipraaccepiffec: Nihil.inqutt difcedens,queror.N un qm alios fállete vo­
ltine, ipfosquoq; falli interdum oportec.
OíleiAit f '-ibula-.CircuwvenCioajs, & dolos pie*
rum in ¿ revertí <ii xuthores illorum.
C R A B R O , £*f M V L A .
Rabeo involans in caput d u ellati* Mular.’
Qiiin inoves rc,inqMU>& grefliis incicas?An
eso ce, lencani viatruem . niü pergis imlabo?
Cui Mula: non ego te curo,ínqu'C.fe-d folies,5c
fticnuliun illius.qui me fequituc, Mulionem fignificans, á quo (ì inibì quieté elle liceac, tuos fa­
cile Crabuncule, ímpetus pertulero»
£ ontnxv.mil uten b’.ini'ixifi narrata? f ubai*,qui
cu n ito cere non pof>int, xít iuterntinxtionibAS txmen
nnueaat xb^imrs.

MVSCA, ET F O R M I C A .
p R ifercn s fe Formic* Mofea, illam abijeece
A verbis.ác fe estollere. Videenumpnquit,qua
ta fie hunlilitas tua, magno cum labore tenue viñ a a qusreas. Atm eaU iníubUms ferirne, Se
g z
acci -

IOO
FAIBVLAE
accipiunt menfe regia?, auro ik argento ego ea*
dem bibo>delicatiisimis cibis vefcor, piirpurx
incubo. FalHdiofx,& inflatx opinione fcelicicatisrefpondit Formica: Edam hocaddcimprobitatcm tua invifam,& odiofam e(fe omnibus,
contra te Ribella, & venena parati. Itemq; hoc
modica anni parte durare hanc bearam vitatn
tuam.dum fol ferver, hieme,& frigoribus ftatim
occidere. Ar ego efiate mediocri labore exerceor, vt hieme quietam, &. fedirà vitam pofsim
degere.
Fabula hoc alt ; Qui qtit vult dicit, ea, qua non
vult auiit.Ethoc-.Non ej]e in parvis conmodit,fci
(lue magnis incommsdis vitam beataneL V P V S , ET V V L P E S .
$Vmp>feràt arbitrium de lire quadam Lupus, &
VulpesSimium. Coram quorumgravifsimé alter alrerum accufaret,& mutua (ibi convicia atque probraingeretent, neq; critninar.di fa
cerenc finem ; tum index, iìlentio imperato : Te
inquinò Lupe, feio nullam rapaciorem, ¡k te, ò
V ulpes, non aliam magis fraudulcnram elle beim m . liner vos igitur de estero amicitia,& pax,
ledieliquotum ammantimi, tam Immani, quam
beduini generis maximum erga vos odiu elio.
Kac mea fententiaell.
‘Docct fabula,uri movcrì nos di(Jentionc,& rixis
improborum oportere.fed ornai tempore illos: & ar
bitrjri^arciifamo rinculopravetatis coaificlos effe,
Cr adverfariyitq,odi(Je.
RÀ-

j
\

S O 1* r C A E .

IOI

RANA CREPA N S.
.^O nfpicara bovem opitnum Rana ,etiam fe
polle excquafeinagninidinem illain.fi conrradan, & rugafam pellem explicuilTet ,fperabat.Ciìmigitur fe inflaret,rogar fuos Raaiwculos, quàmlongéàBovismolé abed’e vidcatiu?
Per.inquiiicidi, noftra Marercula, perni idcnm»
Tuai inflare fe illavehemétiìis,& qua: videatur?
logare iterimi.Ibi vnus de pullisuNon fi ceiep,e»
ris.iaqmt.pareris.
Stnlntia repre ienJ.itur cornmt qui afpirant ad ao
[per atidarn excelleMum.
V ESPE R T IL IO TRANSFVGA.
J^Ellum gerebanr Beiti f cnm Volucribus; ciiq;
videreturvidoriaad has fefe inclinare, Veipertiho.que evenni expedar.neq; akerutri par­
ti adirne fefe app’icaverac, cum Bcftiisconiungitur. Mox fortuna mutata,vt haecetibeUivaria,
viucencibus virente Aq^rrrs- Yoiucribus.adAves
illarevoìac. A quibus,vt transfuga, nudata pea*
ms.abaviumconvidii exel ufi, Arad nodurnos
volatus damnata poenas dedir perfidia'.
Contra mendaces, 07*fubdolos ite pérfidosfise fa
buu composita efi.
A C C IP1T E R , ET L V SC IN IA .
jNvolarario arbo 'e'Ti Acciprter, auras, ve captaret. Ibi forte reperto nido Eufemias, ehm
°rehendcretiaro pullos, fuperveuit mactr, & vt
Gì

luis

2
¿4. f i V T-i
fuis parcat, ilium obteftatiir peromnia divina,fe
humana, cumfletumiferabili. Quid fletaopus
eftdnquit Accipiter.aut precibus?precio me citiús moveris. Quodnam effet, rogantem, ipfa
quodperfo'vere poifet, carmen accinere iuber,
vt deleâetur. Hoc mæftifsima Mater fummo ftu
dio , de animo quiden triftifsimo ,fed ab ir.timis pracordijs promit. Ciimque celfaffet : Non
mihi placuitjinquit Accipiter,cantas tuus,neq;
bellum carmen fuit, & atreptos pu'dos in confpfclu matrisdevoravit- Moxab Aucupe, quera
in illa infolcntia, & fuperbia ìnfidiantcm fibi nó
animadverterat, captus, non mediocr e gandió
præbuitmiferæ avi cul a’,que plané diviuitus vin
dicare iniuriam fuam cerneret.
í* *

Fabula docetiS-tvitiam potentwm,inferior um do'
lores ludibrio habere,ñeque copitaXeyitorem po¡i ca
put efJeDeu n.

I V P V S , ET V V L P E S .
^ O p io fa m prædam Lupus in antrum congcfferatjaccurrit Vulpes, & blande illuni compellat & gratularne advencu proipero illuts.
Diuenim, inquit, a nobis affmlti , & lo lícitos
habuirti mora revetíionis m2 Lupus Vulpeculamailencatione fuaaliquidde pradafibi qua-rere intellìgens. Benè.inquit, habet ubi tarnen
partemafferre non potai. Faifa fpe fuá, & ad
jram,& vindiâïCupiditatem converfa, accedit
ad PaUorcm,Siheus tu quid mihi dare vis,in-*

,

q uit,

A É í O’ f / C A E .
io ¡
q u it.ii mine erad idero in nana n taam fempi-v
ternutn lioìeni gregtstui? O naia, qui vellec,
promittéte Padore, paucos cafeo ospacifcitur,
& illuni ad fpecum Lupi arammo deducir, qui
facile tirine interemit. Podea Vulpem veniencemperitimi mercedein prodition s accerlìtis
adcépus defl:inani ri V-enacoribns obi jcit. Itaq;
illa fibi intentimi ito ni nere videos Hoc,inqtiit
divinimi cerré eíHudicium, ve ego,que alternen
fraude perdtdi.fraude circumventainteream.
Fabala narraínr contra invidierà, & docet, ma­
los male perire.
L V P O R V M , ET OVIVM PAX.
^ V m Ludís bcllumg-er bantO ves: arque li­
lis, aduits ausilioCaaum.femperpares: <’$p é«ciani fuperiores eranc. 1 upi, visoria defperata,ad Oves legaros mitrane,quipacem petát.
Conditionesferebantur, Canes Lupis,vt oblides direnrur abOvibus, ipfe Carolos Luponun
a cipercnt. Cimi de omnibus convearfiet, pane
iunsiurandi religione frmarur. Paulo poíl tecuris OvibuSjCÚm forte vlnlarentCatuli LupoTum.ilSi in niiferas,& dedicaras omn¡ ope^qmíi
violarrices pacis, qus iniuria obíuiesacceptos
afreciiiem, írrutmtA ira, vt ptuis, impune illas
Tapfcuntatque verane.
Mdnei fab ií.T, Vt sos, i quibus defendí msfeú-*
mas, diligerne celere bel;mis.

104

F A ? V L AF

SECVRI S, ET LIONA.
pAítat^ccitri pecit é Silva mauubrium Ligua^ cor. Silvaad eum víumdeditftipitemOlcaftri. Tucnmllrucla adcxdcndum Securi, Silvana
Lignator populan, & albores truncare , ibi fertur, Fra'ano dixiífe Quercos; Feramus xquo
animo,fotor,nuluin,quod ipf^e nobis acceríivi-

mus.

Fabulamonet:Nearntemuscontranos bojíos noflros.
CANI S, ET LVPVS.
A Dinirans Lupus nicorem corpulenti Canis:
Quaota inquit.frater fací icitas elt vita; tu$?
Licet ígitur.ipquit Canis, meciim m vibem ve­
nias, & eadem fruare icelicicate. Diun vna pergunc, animadvertic Lupus iu Canis eolio ami­
tos pilos. Tum: Iugumne etiam fudinendum
tibí eft?inquit- Cervixeniui bocglabra indicat»
vt videtur. Die, inquic I anis, alligor vt noSu
fímactior,& vigilantior; acq; hec vertig'a bmt
coUariSjquod circumdari foletcervici. Hoc au­
dito Lupus; Vale inquic,amicepaai niliil initor
ícrvilem fcdicuatem cuam.
Docct fabala: Nihil effe libértate meláis, ñeque
przjiantiús.
CHRVVS, ET B O V E S.
J7 Xagitacus á Canibus ad Boves confugitCervus,orans vr fe tegere yel¡nt;& apud ¡c deliteícere panaácur. Non rediidiant preces ílbus

c■

r

Boves,

S O T>r C A E .

JO?

Bo yes, fee! monent, vtde tutiorib9larebtis (ibi
proipicere velit,aiimtq; yereri fe, ne in itabulo
deprehendacur. Omnefeperieuluinfubiturú «
afnrmanteinrecipiunc, & f*n o arque dram ne
©brinine. At venitpaulopoft ViUicus , éc aeghgenter ad Boyes refpicic,acque abiti lairusCcrvusfeotunedifcrimenevicalfe fperat,fed cognofcicáBobas , inoxaffurutum ip finn villa-,&
agroruin domioum, cuius diligencian!, & infpedionem Ci evaferir, turn fibi cerco falutem pode
pollice«. Venie igitur Parer familias, & obmalé curatos Boves indignar«,& quo quidq;con*
diturn ac repofitfi loco (¡«cognofcic, & afptcit,
ad pUraqueetiam manus ipie admovec. Inter
hanc curam,& artencioué.appatent cornua Cer
vi,& ¡pfe laceas inrra lìratnenta.St gaudente pa­
rre familias c^dirur.
F abiti a docet' Q ui ad alíenos confag’ant,fi fervetnr, fingitian hoc far sant beneficiofieri, it aq\ malum
hind fart evadere. Docet etiam,dr.igeniem cur am,
far cqi filer attenerti Terunifna.ru n vnicmq, elefan­
ti no[im .

L E O , ET S IM I V S.
I NgreiTus inregmrm L eo , quornaioteeflfetm
grata apud bclìias.rtacuit corpo; ¿bus illarmn
parcere. in ho; proposto cum aiiquanciiper
períevecaiícr, moxillius parnitere eutn ccepit, Sc
ramen no n aperte compere auftis B e lla s , fi gil ¡atún quafdain feducens.feeterecne osfutim
G 5
ab

co»

ro*
F A B V L AÈ
ab iUss q irrlt. Q jar mi alias ihnpUciter refpori
dentes.iail: anhe icivne'Tsgravem vr concime
liofis ergi (e : abas bene olere afiìcmmces, ve
mendaces. Si irrideiv.es k: alias etiam ptorfus
tacemes,vtfupetbas,&contép:rices,difcerpere & vorace omnes. Tandem Siitiius interroqacns : Gimmo n vn & vnguentun Mirdinunt
olere ait.&Thus,ac A ires vernos:&lógi Grano­
ne Leoni ita m.nfìcè a iencatuc, ve pudore tiro,
proliibercrur, quomnus Simili ni dilaniaret, Se
tarmi ita-cuir pareste baie noUe.Simnlac igiene
morbini, tana Medici accertiti venamtencant,
& Tigna morsi veftig u i:, fed cuna mhil perictili
videretur, borio elle regem animo iuberK : non
enim erternorbum, qui medicamenta requirat;
(ed langnorein , qui facile vichi evpoiito curati
poistc : Diceret igitur quo cibo fe potifsicniun
deiedatun rri cófideret. Simiorum, snquit Leo.
1 catnes mnquim gulfavi, & coniglie vehm mine
fi falubtes finr. Attrahitutergo ftatim mifeUuS
Si rnioui s, ic obi jcirur famelico Leonijà quo dif*
cerpitur. v deboratur.
Fabula ¡iacea Contea gravitatemi cru-ielit tt
potentiorum, atilla« interim i ncqu-èPinnocentiara,
ncqui brxdeiuiam valere.
FAVO.
^jOnqueftu graviterapud fanone, arem illins
piopr.am,Pavonem acapunus.quod in tan­
ta iomioacat-.qSc ipìeiidorepennamm,vocis tua
vitate

iA E S O E T C A E .
io7
vitate dericerenir, ctim Lufcinia tatti nihili voi11
cris.iliaabimdaret. Cui luno.Re&è.inqiiinnon
enitn omnia in vnum bona conferre enormi:.
Fabula nos admonet fetenti# Howericx.Non da­
tar vt rebus prxcell.it in omnibus vnus.

PANTHERA.
I N foifamdelapfa Panchera.a ctirrenribus RufJ ticis fupplic’at,ne fé innocémem,& qnenuUi
ip forum vaqua dammi in dederic.afgigant. Hoc
alij fieri oporterccenfenc,alii infuper iniferati
illatn.tibnm oierunt. Ncquedefueretamé,qui
fultibus, Jc faxis male ìltà multaient, & prò mot
tuafernianimemrelmqnerenr. Noeta f-anchera
cùm vircs fuasrecollegi tfer, faica e foffa evafit,
& iu (ìlvas fé recepir. Poftea in tilius loci ruiticos hediliter graifabatur: ac mcruenr.bns irati'
impecimi vniverfis;£go fcio,& novi.inquit quibm meuscafus dolori fuerit,qui nula cibos prò
ieceri nr.fed ncque illi a me rgnoiantur,a quibuS
pulfa,ra,& icta vulnerataq-, fum.
Fabula ioeet : V t mifens; & in mzia prxcipitatis parcere v elimus, nefortuna, inJaur.it a acccpta
damila, CV contumelia;, vl-cifcantar.
VERVE CES, ET LòNlVS.
^7" Erueces, cimi Lanuis accedere ad ipfos , facilé 'pafsi fuor, cria n a quo animo ruìere,
vnu.n arqi airertmuarripi eie numero fuo,& mac

jo S
F ABrLAE
¿tari. Quifque enim aUeviüs malum negligebatg
& fe pretericum elle gaudebac. Tandera calis
vi\iverüs, reü<99vmis,cum & ipfe invaderetut.
O vhiltos nos,inquit,& infadices.qui figillatira
perpeti vim & crdem, quatn comumniter pro­
pul fare mil aim ns.
Fábula ofieiidit-.tJcgleflionc mca mmunis faint is,
etixrti priv.itav,&riiigu,loriirti falutem l abefa il are.

AVCEPS LIPVS.
£ ) V M arandines conftfuit, & fpargit efcam
Auceps Lippientib9, & ftiilantibns oculis,
Aviculf ira ilUlm erga fe aaimum gererc clemétem, & nianfuecum,rat*,advolantpropriús,S£
ahq;ii- vifco inherentes capiuntur.Qius viden­
tes reliquse Aucupis morfuprifocari,& infpoctellam com jcijavolantesrHeu quám falleces lacrytnre fun: ift®,inquiunt,qu5e mortem atculere
focijsnortris.
Fab’¿l.t monet-. Vt caveam u sjecompofitafpecie^
& ficta bomtate decipiamur,
SIMIORVM REGNVM.
V Anus,& Yerax vnaitecfacientes.in Sirmorum reguum venere. Captt itatim addacuntutadRegein: ille.vt in folio confederar,aCtantibus vndiq; purpuratis Simiolis: Quis ego
r. >i, con venus ad Vauum, inquit, videor? Cut
lllC: Rex videremihi etfe , inqmt. Qm vero hi,
a qmb’ ftipatur folium tneum? Procetes, irsqmc

lUe,

S O T I C AE.

ìo c

ille.regmtui.De'.eftatusSimius allentaci eoe ho
minis, bene eum accipir, & ptAmijsattici impe rat.Tum & alterimi interrogat,qucm fe,& quos
cos, qui circumftér, effe putet. Iile fperans ob
ventatemi maiora etiam prunaia, quam mendacem efieconfecutum videbat : Simius profcfìò,
&tu,inquic,es,& idi cui populares fune omnes.
Oifenfushac libertate il le regius Simius, vnguibus, & dentibus fuoruin conicindi hominem, ¿c
abigiiubet.

I mago pròponitur pervcrfitatis aulic£}& p ra v i
tati5malorum primipum.
VVLTVR.

V VIrur invitatis Avieuìisadcóvivium, quod

ilhs datiliuseifec die natali ino, poilquahc
affueread tempus,clat.fis foribusdomuS.ca; pe­
re, & occidere iìgillatim omnes, & de invitatis
cpulasl'ibi ìnlìruerecoepit.
fi abuUmonet : Voiuptatis feftatcres nonprovifitm in eattuivi inciderefalere.

ASINA FEBRICITANS.
pF.bri correptam . & gravitcr laborantcm Afinam,ctim morbus fj vus elfet,invilì: bupus,&
tangetis altuans corpus illins,vbi doìeret poetifimummteirogat; ibi,inquit Afina, vel tantum,
vel maxime doler vbi tu mcconnngis.
Refuta: fabula pmula fimulat aimproboruru offi­
cia ,^ odiofas interpeUationes malevohnm.
H 1 IV

no

F A H V"t> À É

H I R c I.
'"TKes Hirci, vtur.n grandetti,qui I.conem fugeree,procul conipicaci.eutn irridere,& formidiirem exprobrate. Qmbirs ille: fiqueua frigio»
vos fciati$,& idetnadeacis periculù, non reprehenderetis fugarti ineam.
F iib n lc tìu rrat r f contrate n e r ¿ri a, n oflerttationè
an i a d *:.

V V LP ES, ET G ALI.VS,
^ O n fp e ftu m prope viiia n Galluvrr gallinacea
adoricur calido Vulpécula : Et tuumpnquic
patrem noverato, atq; illius fuavifsima voce Eepéadmodirm fumdelcdata ,n e q ;tc mfenoretn
eo elle video,nifi forré vox detenor tir. G ibus
próbacurus,& illam parem,vel maioresi in fc ef­
fe,daufisoculis, ainfsiiné exclamare ccepic. Ir­
ruir igicur in dune fubicòVitìpes & compre fura
afpotcac. Recognita Villicus cuna fuite mfedatur V'ulpem,& fatmiliamadeocat,clamaasfuiun
GalUun àVulpeafportari.TutnGalius: Audisne
tu hunc.inqnic.quàm loquirur de ma pF^dacósumeliofé'Qmn igttur refellis fuperbum menda
ciumilluvs?Vulpes infiata feunone Galli: Men­
ti re, inquit,& addere volebat tuiintelfeGaìlutn*
que.ii egoecepi: Ac laxatis denctb9 amilftis Gal­
lili in arboteaifubvolat,& irrider V ulpera,quà
captus dtcepiiiet.

Docst fabula: Loquachatsmfentpsr c[JedetrhtS
tofaw.

'

M V.

^a

e s o p ic a e

-

11

M V L V S , ' ET L V P V S .

rVEvoruturus Muhim Lupus, qui vocaris tu?
inquit. Ego ne?inquit Mulus.Itaaio,inquit
Lu p u s. Acenim.inquic Mulus,nefcio,nam oppi*
do pufiilus parent esami fi meos laudifletameti
quaff per nebulam memini de matre,infcnlpcutn
nomen meum effe in poftcrioris pedis destri
vngula.Si videtur igitur !eges,& adLupum poR
teriores pedesconveitit. Cui quaff infpe&uto
fenpturamnominis ictuvehernente caputafftig i t , 8c effrado vngulam illifit in offa ccrebio.
Itle humi iletnitur.- at Vulpes , qui omnia fieri
cog.noverat,irtidet iacentem: ac Hens tu bece­
rate,iftic nunc ludum aperies fcilicet,inquit, 8c
ma.corum nomina recognofces?
IS arratur fabula contra arrogantiam indoclorit.

V ER R F -S , ET LVPVS.
Y

Erres argré fertbac fe non metui à fuogene­
re: itaq, deferere hoc ffatuit,6c cócedere ad
Oves. V b i ciim A gn osad m od u tetreri grunnitu,& .aitat one capitis fui cerneret,tbi le facile
honorem J& dignitatem confecinurum fperans,
remanfft. Paulopoit ceprehenfusextra camam,
6; comprehenfus à i upo : M em ifcrum , inquit,
qnato faUitem quam dignitatem quirere, farms
fui act.
i

Ojlcr,dii f a b u l a a b i l i t a t e vii &reff nenia aCìì

effe.,

>‘L R '

m

T A B I ' L AÉ

S E R P E N S V l N C T VS .
V Erperttes m aquis degarit,qui Hydri vocâtur,
^ & aiicuWi tradimcuf maxinm cüe , vi ceno'que
cubitus sequarelongitudine. Haius genefisvnu
quondam deuderant extradâtes aqu* longé ex­
tra atveum fìuvii inquodegtbat,& pofïea fufr»
fidentes reliquerant inarepis, vbi foie , & athf
cum torrctetur, prætercuntem Agafonem coni
cquuleo orat • vt impoiituiïï fe in i umeritum revelucad cavetnam fuam & prò ilio officio lum­
ini «ratiam rcpromittit. Agafo motus còmoda
Serpentis oratione, alligar ipirat iliius,& in e
qiïuffi fuutn vinétum imporne, & redneit ad flu*
vium: ibi dépris vineuhs .cùmexpeSatct ptomilTarn gratiam, & fperarét amplam mer cedem,
augredi ad fe infeftis oCulis,& hofiili vi Serpen­
tera videt. Tura ilieexclamans: Haccine igituc
gracia tefertut maxirno beneficio meo? V tiipes
antera, q u i non longé aberac, clamore andito
accurrû, & rem tota felicitata de Agafone cog*
nofeie, qui eonqueretur infupec apud Vtilpem
fceleratam imutiara, quam fibi aliatimi iict Setpsns.Hic tatnen,ne opinionem tara intuiti faciirons fuitineret: Iute fe,3it,illanjadhibeiefïVt*
riam ad Agafonem , a quo vehementifsime côfrrictus fuiffet. At fui fie hoc faciendum, Agaro
aiebat,fiquidemavehere veilet de loco. Nô laudo.inquit Vulpes, Copies pendilo homme hbe
raie, quod hûc colligafti : cognoiccre tamen ve-

tsfE S O P I C AE.

r ii

Itm.qtia arce col, igavensiLicet inqn it,Serpens:
ac Agafone « fimiirer.vtdudum feciifer,vincu­
la nedere iubec. Hie vero cum feeìlice, ira ne tàde n viti riera: ?mcerroja: Vulpes. Imo multo,
multòardinv.&dnrins-. mquic Serpens. Inbec
igicur vires muores adai ocre Agafonem Vili­
pesale va ens,Sc robuftusitaaitrinsòr funes,vc
Serpés pene ftratiguerce tir, arqj le qmdetn, improbusifte, inquie, & cam ve.iemcnter CQUigaverac me ptiós quoque. Tuoi Vulpes. Hcusm
nunc,inquie, uàcoiligarutnrevcheeum in lo­
cum Serpencem,vndc fuft«!ifti,5< ibi depoficum
reltnquc. Paruit leucemia Agafo, &pericuUun
evafu.
Docet fibula: Tngratoi ,atq ; eoi mi lime qui mt
la prò homi repeal iiit ,ipfos quoque tandem [ì-nil;
m erccdem re c ip e ? ? .

1CTIS, ET WIPES.

C T IS cft è Muftelarum gerere filveftris quadrupes, cuius pelle obduci quondam galeas
folitas cradunt. Quodam tempore cum Vulpe
igicur I&is iter per patétem campion faciebac.
fum Vulpes interrogabac : Quid reram auc artiumdidiciffct?IUa, nihil qu detnfe tenere refpandir,pr*ter mediocrem faicandi ranonem. Ac
Cgo.inquitVu pes, cento art ibusitiitrudarum,
qtiacó qitavis, & ad necellaria vidm pa^anda, &
ad vitn.atq; contraria omnia propaganda ,ia t*
clic poisis.idis igicur veBeran,5i. beautn pradi
J

H

care

„4

FA 'B V L A É

«are Vdpem : fe vero futileqv, & vita indignara

aninuntem petbibcreHnrerhos fermones esau­
diti Carnuti latracus, itaque adeffe Venatoretfl
iaiscom jcieas; Infugam, inqivit.nosdcmHS,
audio enini ¡iodi imi nottrorum vocem.Placidè,
inquit Vulpcs ; Nondù enim necelTé eltaccelerarefimam- C i u m autemeìarior fìeret ìatratus:
jnigiamusigitur.inquit Vu^pes.Cni Idis.-ncque
mihi,confirmara; verbis rms.nìmisfeihnandiim
videtur. aed ìaai conipedisCanibus, fugiatnus
fané,aie. Atq,ipiain proceramftat-iniarboreto
faitu cuafìt; Vulpcs vero m aperco campo facile
àCanibusdeprehenfa tuie, Qsiaimllanridens,
vrvnatn promathortarur.decenuim falutanb*
artibus fuis, nunc enim neceiIcclVe. Ita mi fera
ytilpecu;a,3¿ derifa,& dilacerata filiti ^
Fabula narratur centra gloriataci vanos } £F.
ejlentatores mendaces,
I.VPVS, ET HIRCVS.
J-jJrcu s euafera: Lupum ìnlequcncem in rupe,
in qnam peruenire ilìe non pofler. Vbi ahqviantifper Lupus, cùrn obfeddicteum, tandem
famedepuifusdìrlenti rum Hirco ad flnvium vi­
cinimi deícendendi facúltateos dcdit. In Silvio
áutem cotona procera, & crura leuia contem­
plaras Hircus,placetefibi,8¿ fc incufare.qui Lupumfugiiltt; i.upus tìukiimimmotantem influvio, ¿c aipeciantcm imagmem fnam.claneulumadonusccprehciidit,& iamfruiìradcpioi4u-*

I

<iAÈ S O T T O AÊ.

ttxj

faatem fuam vanitarem afporc^t, atqiie dévo­
rât.

Contra ¡¿aititiamfaptrborum fa llila narra tur..
ASINVS, ET LVPVS.

Ç^Onfpicatus Afinum Lupus, in eiim irruif, ac.'
Nunctu faaieli<^i,inqiiitJventrera facurabis
tneuu%Cupio,inqmt APinus, nain fipémortern
exoptavi, quippè qui fempiternis laboribus cóficiar.onenbus ferendis^S: plagis patiendisieg»
cnimde lacumufta, ex areafrumeimim, exfiiva
ligna , demontibus faxa.de granarci tritici) ad
priltinum deportare cogor.Sed fi videtur,devia
m ededuàum in iftatn vailem, macUto. a-, rinc­
rudì quidem. AlTentiturLupus: itaq-rette connettuncur.Tum Aiinus iter vcrfus villani,vbi fec
viebat,facere, & I upuii^admodam quidem reniccncem.adconfpechim hominum attrahere#
Qnibus ferramentiscum pccenttbus, cum vnus
incerto ¡¿lu rcllim qua illi mcer fealligati fucfatic.diiTecuiiler.tmlè miilcatus Lupus in iiìvam
fuga evaiìt. Aiinus autem gaudio,&• lancia exul
tare,& damm rudere. Qajo auiito:Quàcmnvisf
inquit Lupus.clamoris edenunquam carnea ef*
ficies,vc ad te i certun adneótar
D»cet fabula: Con \ljs ini nìcorum,& malevoli*
tà ni effe pareniti: t t f ¡perejnltos danno t f â t

ÇANIS IN PRAESEPI.

Fren-

xi 5
FJBrLAE
■pRendésCanisdeotibus, & allatrans nonnurt^ qua in praffepi laccbat.à quo Boves rerreban
tsr.neq: admìttcbaturad pabula.Ciw vnusiQua
ta iila,mquit,invidia eli, non pati te, vt co cibo
vefcamnr.quem tu capere,nec velis, nec pofsis?

Fabula de proverbio composita. eft,quo aotatur
invi denti£ m alignitas.

i
DE ME N D A C E PVERO.
pV erafdos Ovium crebro perlufiun magnis
clamoribus opem Rulhcorum imp orabur,
contra iuciiriìonesLuporum. Sipèautemftufiatúseos, qui ausilium idi latori adveneranc,
tandem Lupo irruente cù lachrurus clamare, 5r
orare miferabili voce,vt fubvenireturfibi,&gre
gi. Qui audicbantjludere illuni pariter, vtante
arbitrati ncgìoceruntpreces, Se implorar ianein
vaniPuerir ita liberé in Oves graffatus Lupus
tuie.
F ahulado ccc. Hoc conferiti mendaces¡vt veruni
etiam dieentibas nema cr«dat.
APICVLA, ET I V P I T E R.

Q VOD fuos labores ab homitubus compilari
Apicula agre ferrer, elcgantifsitné conf.
trufioslavosloviobculit & ab ilio pcnic,l$tiferaxn.vt aculeo fuo vim adderetj upiter imina­
rtitate beftiola: offenfus : Imo potias vitaletn
\im rribuatn.mqiu^vt vb3 cuoi ilio cibi tirareljnqnendafit»
Fa-

^ E S O p r e AE.

n7

Fabula adfentécia.n A erodati cjl conpofita: l ra­
mo die.u pwius dijs uoti prò jari.

CANCRI.

M 1Nate, srandior Cancer parvu'o cUcebac,

qtiin reiU via incedis.neq; obliquos intor
ques yreffiis?Facia.n,inquit ille.mi Papuie, fi te
idem facientem priós videro.
Docet fabula : i/Tdoìefceatiam domejicìs malie
exempiit maxime corrumpi.

CANI S MORDAN.
o
i inardaci, vromnescavete illuni pofient,'
^ Paterfitnuias iuiferac tititinabaliun appen­
di exare parvuluna.Hoc ìlle,quali premio virtii
tis fui;, admodum fuperbire, & a'iosCanes pre
fccontemnereXiti vnnsfemor-.Heus tu,inquie,
an nefcis indicaci peavitarem morum tuorucn
tinnita irto,non ornati are corpus?
Coercet fabula jhtltitiiviiln, qaodptpi placet,
fb i aotis,éP iìfyuibus fla*itiornwfuoriim.

VRsi

praeceptvm.

Agnus erat inter doosfamiliaricatis,& necefsimdinisvfus.vt in fumtna coniunétione voltmtacum acque rtudiotum viverevideren
tur,operai^; datene inter fe mutnas,&: alter.a'tc
ri gratificarcene Accidie iter,ve quodam tepore
co niwunicerambobus faciendunnelTec.cmnque
ttaQiirentquafdamfolicuduies.m Vriam ingenH5
te.n

nt

_

TA'ZrLAZ

tem inciderunt.Quo vifo vnusceleriter Inarbe
reme'’aiit,alter ab Vrfoopprefluscumandiilet,
il’amferamcadavera non atnngere.in terram fe
proftravit, &attra<5am animam , quam petuie
vehemecifsime continuity vt veftjgiirn nullum
vit.t appareret. Vrfas omnibus partibuscorpo­
ris pertentatis, & orefuocrebroadilliusos,aurefq;admoto,cun pro morruo rcliquilfec.,abijc.
Turn mem amboliberati, proiequuntur incccp*
turn iter. Intereundum autcm interrogat is, out
arborem confcenderat.alteriun.quidnam in auretnVrfus iacenti immutmuraiTetrMulca inquit
ille nunc memorare nihil attinec, fed mprimis
hocpncepmmdedit: Ne amicum elicquemquammihi vnquamperfuadeam cuuisfideinad'
verfo tempore meo non fuerim e-tpectus.
Docet verll efle] quodC!ccro Ccripfit prcdarc.vi
omnia: Non facile dijudicatur amor v ents,OfJjdtus
in aliquodincidet eiupwodi tentpHS, vt qua i aurunt
igns, fic henevoletiafideiis pen ado ahquo perfpici
P°fi ity cat eraf uit‘[t?na commuaia.

O LI. A NATANS.
J^Ebetem aheneum, & ollatnfi&ilem vndx vis
abftulerat. Turn Ollarnagnopete vitare con
curium aheni,& formidareac tremere. Cui Lcbes: Quid memis? inquit, non ego tibi noccbo.
Relpondit Olla,in tali iaeiatione fe non pofle fe
euro eP.e ammo, cui non fu pecla ipilus voluti-

U3 erga ie/ed forniitus concurius umoti (met.

Cs-

<lA E S O T I C A E .
119
m e e t fabuU: Tericx’ofas owiiibus modis e[]e
cornuadtones poteatum,^ mpotentum.

S t M TA.
(^O nvacatis vniveriis animanribus, co^noT^ cerc Iapiter volebar,aiiurnamo:Ti!itum fortnofifsimaelTetfobocs. Turn SiumSimiohim
parvulurn prsferer»s, St Iovi o lenders : Quid
quzris Tupiter^rnqoit,auburn hoc tormofo foc-moiiorem ineemes.Cui Iuptccr;Ideo audas inquit,nates fcilicer habec.
Docct fabu U ■ 'D ’ ilU’.is ore.qui fe iffi ■ n, ant flex
pr&dicet lauies¡(S'fordid.is, C-T" riaiciilofasfieriG R V S , ET ? A V O .
P A V O contra Grueafsiilens.cxplicatispeRnis fuis: Quanta eft.inquir.fotmoiitas mea,Sc
¿efotinitas tiu? AcGrus iubvolans, quanta eft,
inquit Jevntas inea.Sc tin urdicas?
tJdfonec fahila noneffcobahqnoi bonnn naw rale fuperbieaittm,uei; to temneadiim altermn^iei
fort.afje multo maiora colist afrit.
A B I E S , ET D V M E T A .
P^Ontlnebat propirsquos Dumos Abies alt a.
Cui illuQnaato tunobises prxftantior.taa
to ttiaeil conditio dcrenor, quod magis ©ranis
generis imivrijs expoiira fis, & tibi a b o *
lui.ubus peticula unpsndeant.

tst»

't A ù r L J £

Bocet fabula- Non opostero e n e ll entes y>’lo*u»t
hìt nilìtatem defpiccte. N am multo*,vt iUe ait¡fot.
tu uà solili inàltam, vtlapfitgraviofe ru.int.

I N V t D V S.
^ r O!cns explorare fenftis hominuffi Tnpitef,
miiìt Apollinem in cerras,qui volútatcshu­
manas cognafcetet.Hicpritnuni incidir in Ava*
rum vnum, & alterimi invidimi. Quibufcunl
colloqmit us, copiam ìllisfacitpétedqquod vcl*
icnt.Idenim.qiiod vterq.- petijuetjatum fc habiCuruin, ledei lege, vt quod (ibi aiterpctijlfet;
alberi pra’lèaretnr dnphuii- Nullo imitar pado
induci po'-uir Àvirus,qjidqu.*m libi vt potere t:
ac Invidus erm vnuocuium libi pecijc, ve Avat9

ambos ainìtteret.
£>e[‘c tibituf h tc f ibula ,rv(trititi, & uiviàiipcf■
teternmur» vnium.

PVER ÍALAX.
pi-òrabat ad put-emn refidens, & qnerirabatut
Puer, ad qiiem accedens Avarus, interrogar,
qU‘daccidencei?Memilerin«,iuquit Fuer.curri
multo largionbus larhrynirs: 6 miterum me.
Cur nuitfum fepr&ditaret, interroganti Avaro,
re pondett Aureaiti (ìruiamiibi in putei.m iròdo dc-lapfaiti.Hic cupidi tate c acn s, ncque vnde jFuerauteam (ìtulain afterrepotuitfct,fieq, h.uid ■
veti iride hunc dicere cogitans, politi« '’tùi«us ¡c-inptiteum dimiteie jqiiibivsFuerirucrea,
dum '

,2l

isfE s o ? r c J E .
¿i\-n il'« tevertitur fublacis in filvas aufiigir.
Q u aliena appecunt, eos J'na ctiam a m ttete
f£pe funere, fabula docec.
C A P R A , ET L V P V S .

(^Onfpicatns in alta rupe rtancem Capraio;
Qmn tu.inqiiit vel Leo, vci 1opus, uc m
herbidoscampos.&ad larrasfrnndes deicendis,
& irta fterilia,& nuda loca tehnquis> Cui teipondir Capra, fenicratenunimudulentéloquutum: Noneife in animo libi diurna ptapouere
falntaribns.
F .tir-ila docet'.F'olu.pt at uittj in Uniti iatetdum e [fé
ex itulc.
C O R N I X.

^Itiens Corni* reperir in «rni grandiufcn’a
aqua; non mulciun. Quam cuoi stringere ari doroftronon poiTct, lapillosqu unplutitnos m
vrnam deijcit qu bus mnòum occupantibus.a J
labrum vrn* aqua (ubi jc, ài pocandain fe Comi*
ci putbuir.
Docetfabula:Multa* res arieobÀniti qitas unil e ricci afjequipotuiflem.
b I M I A.

M Agnumefleatnotem erganatos Simiarnm
accepimus, iedduobtis parruediti-s, a,rem
mirifice diligere matterò, .& gettare man .bus, de
frequenti co m p iei Cape numero nettare, qiiaHj
igituf

F A B y L AE
igitur fugiebat Cunes cum geminò Teetu, carioretnminibuscomprehenfum alcerumde cerviceoendeatein gciìabat. C u n a autem facig its
laflfatis é m inibus elaprasSim iolus, cu n vrgóce
Canum vi cobi non p o iec.p érijt : alter qui col­
limi m itris arSifsiin i atlrinxerar lacerculis fuis,
confervatur.H joc poidea lUafolinn itavehém é*
ter, ve prius alrerwn.amavit.
Fabula oj lendic-.ynius ftpè ixm ualteri prj.lcf •

M

OLLA.
] 7 X'poicamfub D oiioO ilam fi&ilem .vtlutum
pcuis arefccrec, quarti in fornace correre tur,
interro pie Imber : quid n<n rei de ? illa vero, fe
doliii'ti e le.fuperbérefpondit. D oliirn inquic
1 «b e r, in quo vinti condi Coler, q.io d nos Aq-.u:
odi una? Peribis igiene, 5c Ulani disiecic,

Cj.i'rafAp¿ric ini
tpH>n, 'S*J'ilias eUtiones
animor i,b ccfabulait.irratur.Stpè eninjie.v: mig
nir n ni ;\-r m profe(sionxs,& arrogtntia digaitatit
bj tt'fics i npeniores cncrtas,atq! pcrdac.
H O E D V S , ET LV PV S.
C V M Lupum evaiìffet Haedus 8c eonfngifCet in caulam O v iu n : Quid tuftuicé, in­
q u in ile , h ictcfalv u n luti»rum fperas, vbi videasquotidicadc^dem rapi pecadcs,5c m a3ari ^¡jsPN oncurojiiiquic Hedus.nam fimorien“ Uin ‘ir rita to priclarm sm thifucrir,a*.eo cruo­
re

tsfESOT/CslE.
13?
re refpergi aras Deornm immorcalituri, qoa.ii
irri .ari iìccas Lupi faucesi“

Significa!;fibula- Mortevicottunem, Cv*parati
omnibus cum :rorifilate, & laude co¡¡¿ungi oporcerej

fifieri vIlo modo pofsit.

SOMNfATORHS.

^ Aciebant iter vna tres communicer, &dnn
per loca inculca, & defercaaliquod dies pergendum CiTec.eibosmercati fecum cuU-rc. Hi in
via,qua Opinione illorum longior fueiat, defe
cere. Iraq;duo centra tertium.iìmplicioreni,ve
ere- e aur.confilium ineunc,quo Tua illuni pornone raudent: Se cibu$,ÌBqniunc.qui adirne iuperahnon fatiseli: fururns vniverus, placetigitur nobis.cùm poriri fio; Colòni,qui marcime ad
mirabile fomninm viderir, fi ribi idem videe ur.
r° ita re vniveriìs , ad Communi capiendmn
c^p o n u n cco rp o rata. Cìun donnirent duo
1' - ' a trC**
tcrcins,& quidqtud cibi repejU*! c ur‘cns abfumittocimnfeuierat emm eos
o iì,ri machinari. Cum aurem eiìet medium
erme nociisexperredi illi narrare ¡nrer ie»oaiBii UJ-. Cclue vtHi$ ; Ouiii-i mirum,mquit,iomnium vidi. Quodaam, airer, obieuo?& ed.ilere, inqu-it. Vifus mihi furai viderCjinquit, arnJ?na q“aciani vbveluci procella,&. ante iob L ° f U® 6lti: Cui 3ltei': Non minnsadmiraM 1!J C.ierai^i‘COtranur11 ‘lutdein aio, fornai u-n.

eÌ3° \ idimeiiiuilicer impciu qaodàin rea.

124
T A B r L AK
& tiitbiuis defern ad htatum ui gemei» terra?, Sc
in Ditisregiacnnftitui- Q u in igirur,inqniim t,
referimus focio hac qn* obiata nobis per qui«tem fiicre? Itaquee'icicareilkunJqu' fingeret fc
profumlifsimo tn fonano ia^ere, & verbis inclan u re . Qui cii n audilfet illas fabulas ;Q u is me
vo tar? inquit. Cui ilfi. N os fcilicet fo cij.m quuuit.tui. Q u o n o d o ,inquit,obfecro reverfi?
quom odó, inquinar li i, qui nufquam difcefiennuis? At ego, mquic ifte, mihi vifus fui» videre
vmim vellrum rapcari incaelum, alteram ad in ­
feros deferti. N mi quam igitur redituros vos effe
ratus, cibimi comedi cotum.
tìoc (Ucit fabula, quOd Lucherini.
■Cifcu m m it vis ac ini uria qu emque,
eA t f , vudeexortaeß,ad sum p let üq,r ever tit.
A V I C V LA E P R A E C E T T A .
Ç A pram Aviculam. aiutit poliicitam Aucnpi,
fi amiiidec, darutam illi pracepta tria , qrubus fi vti vellet.beatam vita vivere poifet Cum
Auceps hac fpe,& conditione Ulani avolare pafius tmffec, de arbore hac acciniffe Avicola tvadicur.
Crede p arum.T ua ferva. E t que peri '.re reliaque.
î'oftea : Gratias ago t i b i , magne (inquit) lupi ter, qui IMe ¡^ ws im nu liberali is. Nam in vifc e n b usaiets latet fmaragdos vncialis , quei» fi
l i ‘“ °bditum intra me feitet, numquam vivarn
anrut : elee. Hoc a^id ito, ni in a cus do l ot A uc u pé
ni-

tA E s o P ! C A E .
u*
Invaiit, & peeiiicereeurncnideliratisfija’ .qni ra
facile AvicnlaindimifiiFec. ibi ilia.Nth fequaris
pra-cepca mea, inquit, nihil idatibi profuerint.
Nam cur tu nunc, obfecro, tnihi credis.qiuevncialemgenma mihi incitedixi,cum vixfemumciar pondus habeami Quod ti verum fir,cut non
fen-abas tunm? Sed cum & hoc neglexeris , reftac Icilicec, ne am ill a, qua recuperari nequeant,
fruftra requiras, aut defideno illorum confutnaris-.atq;hisdi&is relido Aucupe avolavir.
Explicate fabula »tiles max 'mk fenfus , ad »'tarn
cum qniete degendam.Et hoc etiam oJle>idit,prx;cep
t>%bona mnltos audire,paucos feqni.
V V L P E S , ET G A L E V S .
^ O n fed erat cum fuis Gallinis fuper arborc
Callus: Hunc Vulpeculaefuriensad fefeailicere cupiens: Quidtii.inquit.iftuc futwolafti?
quin plana loca frequentas, nam non eft quod
qnenquam menus , ita nuper inconventu omn'un animantum pax, & concordia firmata eft,
edictum propofitum, ne quirquamalterum lie-»
dere.aur damno afficcre audeat, nec vi aut dam
in corpus aut res airei ins vllus invadat. Gall us
inrellecta Vulpis fententia: Magnum, inquir,
gaudiiun nuncias. Arq; inter hac caput alte cxtollere, & ccrvicem «xtendcre, quafi aliquid a
lbgmquo fpecularernr.IntetrogatusigitHrquid
cer.nereqaut quidreieffec? Egonc? mquit,Canes

,5 6

T A W L At

l1cs duosaecurtentes afpicio pattilo ri5u,feft?i
nantcs curili incitato.Valete igicur.inquic Vili*
y es, nam mihi, ve video, diutius hic morati nc»
quaqium exped erit.Quid ita veró.inquitGalhis.Non tu pacem fadam inter animantes dixeiat? ita eft,inqnit V ulpesffedquid fi iftis resaci
hue ignota fit, neq:adeosnuncins pacispervent rit? McaffciVicet.pellis predare diffrahatur.
Hoc dicit fibula, quod proverbiar», Cluvutn da­
vo pelli oportere.

C O R W S , ET VVLPES.
Suriens Vulpes, vtaliquam fimplicem averti
filiere polfet, abiccit fein viam, quafi mor­
tili effet,nc vererentur illsadvolare ad fé. Cotrvusautem inttutusillam diiigétiùs,fp:rateVnipcm anunadvemr: itaque cireuinvolitansiNot*
mens, inquit,ociilusminus eli: fubdolus,qudnt
cor tuum.
F abitU proverbi; fentewìcun limit, quo di chut,
furetti efjefuri manifest» m ,& LupumL hpò.
V V L P E S , ET F O R M I C A .
Virens materiatn Vuìpcsaddomum firueff
dam.vbi habitaret in luce,Si aperto aere,re­
darguita à formica, qua- quidem per qnam effe
iucundtiaipedu lucis,fateittur, fed Volpi rame
erigi tadutn quid agerer, qua d ie tia tanto odio
Rubiconi propter rapinas, & cuius pciies magnopere ad ycilitos hicmales expetetencur.

Q

F «a

7*

i

ryft S o
r C AE.
if
Fab»'* doset: Null am rem inconfultl aggrcàiendam elle.
A S N V SJ ET L E O .
^ V m quodam tempore coniiindi fcedere, &
amicuia viu iter facerent Leo, &’Afmiis,cófpefla hie Luporum catervaprocurnt audacius,
& clamoreiH quam maximum erudir.Turn Lupi,
qui Lconem enam amili ad verri (feat adellq, A ilntim quidem iili deri ferunt fed ce'eriterie fuga
fubduxere. Aiinus autetn interroganti i eoni,
qmnam cauri clamotis canfa, & quidtaSumeffec? re<pondit : Sc Lupos confpectos abfterrere
volutile, àqti busdentili tuiller, tutaruéip!urn
Leone vifu 11 fiarim fugiiTeotjRcctépnquit Leo:
Non etiuu clamores.ltd vim metnir Lupus.
Fabula indicat : Fortes, 07s confiantes vkos non
Verbis ¡fed faciis animarti attendere.

I

V V L P E S , ET A N G Y I S .
jrArr.elica Vu’pes, ciburn quarens fibi, difenr-;
rebat per filvas,& capos,ac forre calcavit An
guem.iiquoiclaciimetìet, magno do!ore,& in­
digninone concitata, niorfu ilium fauciat arq;
ira
ambo cimi quidem difeedmit, medicina
quefiruri vulnenbns ims.Poitannos aliquot ob
viam fadus Anguis Vulpi,animo memori, & cu
pido vmdiéU, callide \ ulpem vetbisaggreditur, & quantam.inquit,trilticiam cepi,de d fsid*onoftro,neq:qmdquain esilio tempore,quo

Ufi

isrmi!-

n$
FABrLAE
fnnultas inter nos estitit, ma.ori mihi ctinefuic
quam vt gratia noftra teconetliatetur, ac poft
illa te quidem nunc video primum. Qnare (i videtnr,obiivifcamur prior um , & amicitiam renoveoms, interquenos amantercompieaamur,
qui pridem hoihlitcr appetinuis. Quid enim
magis omnibus motraiibus.cuinfcumq-generis l
ac condicionis, expecendum, quampax, & con­
cordia? Que abates melionvtilior.iucuwdior,
efl'cpoisic? Hxc omnia, & confervar.praftatque
inco!umiaacfalva,&auget,atq,bon;s mulciplicibuscóplet.Hecferèilla eft.qux opes, divitias
vitadeniq; ipfam.Sc p a r i t i nntrit acq; educar.
F.cquid muftisopus? Nullum eft bonum inter­
ns pacisbonoprcftancius.neq; obtabilins.Arq;
hac loquutusad ofcnlum fe erigere Anguis, &
vidpi oculisablandiri. Ilia vero Angui non credidit, quern feiret natura elfehnplacabi lem
•cum farvum, cumetiammaliuouro. teaque eum
averiata,Sic>vtloquere eft,inquit, bed vt pace
veranihil melius. itaficUdeteirima resell refit
omnium. Hoc enim veneti umquadatn dulccdtneopinionispacificseconditutn, & non vitmtf,
& hanftum Cubito necac. Neque vllar polititi t if*i
micitia?, & bell ft tarn nocere, quàm limolata benevo!entia,& pas.Hac publicas,& prtvatasres,
h s : falutem, dignitatem, vitamforcuQafq;evern t a c peffumdat mihi mementi urn, & fectiforrr*
Na inimico, Sc hofti nemocrcdit, ideoq; ab h.s
nófaUi|urlneq;decipicurquifquam'. bed. ilia rii- J
caca

<±/fE S O P T C A E .

129

can verba,& fpecieshoneftifsirnabonitatis, ea
in fraudem impennores impeUunt,eafimplices
inducunria etrorem,ai:q;miferÌ3m. Ac ribi quidem laudacori pacis tantum elle refpófum volo.
Adteconciliationetn autem gratia;, Scamicitise
nodrsequod accinet, ita habcto, ñeque me poftea(qujE accidete memini)tibi vnquam ex ani­
mo creditiiram elle, ñeque arbitrati,te. mihi vC
fideai habeas, faceré polle.
Fabula moneti in enam/JT dubi arnese volant a
tem coram, inter qn0s maga c immiciti£, & graves
(intuit atesinter.e'Jcrint, maxime ¡vans ettamab
altero l£fus,&damnis affecths[ tern.
HIRCVS, ET ERINA CFV S.
^Ontemplans cornua ilia, & crura in aquarenitentia Hircus.dignum fe magnis honoribus erte arbitrabatur,i.biq. admodum placebat.
Cui Ertnaceus qui forcé,& faci uni Birci,de ver­
ba audierat: Si, ìnciuic, oculatum ctiam tergimi
haberes, aut tua mutila cauda, & estantes cosse
in aquisapparerent, fie te iatis honorauun elle
cLederes.
F abulaboc dicit : nos videmus mantici, quod in
tergo efi.

STRVTHOCAMELVS VOLANS.
^Truthocamelusalas qnidem haber,quibus in
curfu ad permeitatem adiuuatur ,ied in fubhme tolandO;non extollitur, Hac hue bedia,
X
feu

FARrLAE
fcu auis,cirri forte in ardui rape confiiciiTet, in­
citare fefe ad volacum, & imitarì velie reliquas
volucres. Cui Gallina.qua: hocconanrem viderac ; Cane, inquit, ne volanti cupiditate ctiam
ingrediendi facilitatali amittas. Qua derifa, deiecic fe pafsis alisde rupe, atque ad terrai« pon­
tiere fnoaffli&acrnra fregi t.
F afonia docettcontr a naturavi aiti oportere ne ni«
nevi.

L V P V S , ET V R S V S .
O Varrebat ex Vrfo Lupus, qua de caufa caput
^ feuiper demi lini« gereret..Quiaemin , in.
qit t Vrfus, debile illiided, & infirmimi. At tu,
iacjuit Lupus,cornibus armato,quemadmodum
armatacifccapita Taurorumcernis. Qmshoc,
inqirr Vrfus, prrttaremihi poteriC Multa, inq-.Ht Lupus, homines norunt.quosnatura fingu ari uigenio, & induiiria intrutir. Imer eos
Jgitur huiiis rei artificem qu eres. Vrfus parine
monitis Lupi, & inuento tandem,qui coraua fe
additurum ipì profiterecor,de mercede icifcitar»,ac paciici ccepit. Cui artifex ; Da fané mihi
dirrudiatas atires tuas, inquit. Qu.idemmpr.rcer
hasautpo s s.aur veìispcrio uetc,nihil video.
^iafinquit Vrius ljerus,(ì prò acuminibus aurifi
scie n cornuma habiturus efiet.ac rtuncari illas
pati tur. rum artiicx : Nane perforabo, inquit*
cani capitis parcem.cui tupotiisimù inferi cor*
mia t ouicris. Mimmi,inquit Vrfus, defiperem
cairn,u hoc fieri perni.tccrem. At egoaiiccr, mT *

AE S O T I c a e ;
i ?t
quitartifcx, cormitum re rcddere nonpoteto.
Carebo igicur, inqnic Vtfus, potius cormbus,
quorum cupiditas vcinam aon aures mtitilalTec
meas.
Docct fibuUfJttcogitiiritiim.&jlvhorumrnaio
To. jtJedjututn cupiditatcs non careredetrimctis*
T A L P A j ET MVS .
^ A E cu m quidem efle animal Talpam, videruc
mimmeincerrumeil'e fed habet tame quiddam oculoriun fimileve! eciam ©cuios fonaffe.quibus tenuifsima membrana pratenditur.
Huius generis vmun gloriatum de oculorum
pulGhnttidine contra Muretn accepimns. Cui
Mus reipondiiTefetuir: O bellos oculos,qui ni­
hil alpiciant',
‘} {j?reheai\n fuluLuirrogiritiarK, O' inane* o\
tentationes.
F I C V S , ET S P I NA.
P V m Ficus groiiseffet grams, florebat Spina,
Hacigiturad FicuunVbt florestuifunt?air.
CuiFicus;Vbi frudustui.inqmc funt? Atmihi,
inqnic Spina, frail us natura negamt. Quare tu
igitur, iaquit Ficus .floves in me reqmns, cum
flonbus mulco praertantiores fruftns videos?
Nnnqnam quid?altefje, intelligcadxra a virtute
d eciu jed minus interdnm confpui ; A t vitiofa, 0*„
futHi.i nonuitUjfxpe aim oin n iiitent.

SI Ml VS , ET VVLPES.
I 2

Si-

J3*

FJBTLAE

clm iu s contemplans bene habitam ,& curata
^ pelle,ac niridis pilis Vulpé.-O quanta,inquit
beni'4lattate erga te maiore vfa eft natura, quatn
jra jm e, quem eSquifita quadá deformitare affecitlCuius ertorein vt refellerct,Venito mecù,
inquit Vidpes.Facià,inquit ille,vt iubes.etfi pu
det meftrigoinm, & nudu n tecmn incidere per
via,q ui itaquafi pesa,& veftitaes. Cfi non inni
tú itmeris còfeciflent obuiá fie ìllis Elephas.cui
e (iene demes fra&i.Hòc vulpes interrogati Qua:
vis dentes tanta- beiti? frangere potuerit? Cupiditas, inquit illeJ hominñ.cúm przdahumsauidi me pertinacias oppugnarle,ipfe impactos arborum trimcisexcuu, & ìmpenloeo.ouodcancopetecxpetebatur.redemi vitam meà. Digredì
ab hoCjVidentPauonem, cui elfenc penna?, & de
cauda.& de alis retuilfse. Rogar viiipes,aquo ita
deformaras, & fpoliatus fìt decore filo? Cui refpódit Pano; Ho miné pulchf inuline,& Inculerà
fpecie illarfi captò, rapuilieeas (ibi. Hoc retido
incidane in Vultureni, cui de pectore pedicuia
elice dctraéta.quem mifcraca vilipesi Quid te in
hoc, inquit, tantum malum impuliti Cui Vultur; Plumarum laneam quàdani molliciem deli­
cati concupiuere,& repertam mmeadimem.es,
ita vt ceni s jdenudarunt. Vix aconlpecuihn*
iusabierantjCùmobuiumhabent Homine onuf
t.un iarciBis, Se trahentein fecam panudosHberos,ponefequentevxore : Hime Vulpes falurat,

& vndevcniat,quoq;proficifcatur,percoi1|:ilttir’

<_AF, S O P I C A E .
m
At i11e : Quo quidem eam, ncl'cio, fcd de vibe
capta venio , qua; quondam omnium rerum co­
pia affluens,vim hoftilem in fe potentiorum cócitau t. & nunc ditepra ac diruta,me quoq; miferuinperdidit. Tum Vulpes;Videns,inqiur,diuic-iasJ&copiamcorum.qu*magni fieli,& pia­
cere olent.noa reddere beato^ potfeftores fuos£
Quapropterfactua: paupertatis .neque pudeac
te, neque pigeac.
'Do:et'fté>!ilci : ìhopulenti.!, & “ abnadantia plus
ejjc plerumque mali .fempeT quidem malora pendi­
la, quàru m p.-iupertate, & ttgejlate.
V V L P E S , ET MV S T E L A .

V Vlpes irrepferat in frumenti cumeram per

anguftatn ri nam,quod valdé macilenta ellet
5c corpore attenuato . fame repleta autem, curri
eadem le recipere,& egredi;veie.,non magis pa
tuie estrusdiibenta; cibo. Tum nicentem, & ve­
getitelo fugam còipicata Muftellamonet, ve fic
etirc ihideac.quemadmodum intrauent. Macie
enun priihru recuperata, tuia deuuur. euafuram
illa,qua fubijiTec.
Qjn àdiiutibus,&pote>itibus lompletentur,eos
intelhgeidum fe in carcere^includere obfequi; il'.oru n, neq\ inde, nifi partoram commodorum amifsione, liloerari fere poffe.
CVCV R 3 ITA, ET PALMA.
13

Cu-

F A S r L At'
Vcutbita confita ad Palma radicem.cum Ut
^ oísimbtibus irrigata cR'et.ftirpi Palma: inuitcns^ad illius fe cacuminaextulit.Tum incertoeirePalmatn qnotannis adeantam grandmate
Sruen.IT«? Lui «eípondi. Palmar Non oraros
ceotran M»is- TonnCucmbirarQ.uontotcego
futn melioVi mquic, qu* non dies rotidem etc icendo contee i, & tuam cxarquauialtitndincin.
Pan o port prematura, & ¡píaflaccfcere, ü *£<»*
amido Tueco nonmagis vegetate Ulani, tx^o
quamtemeré de ptoceffn incrementi my® ,
ta eífet inte ligens,& fuam granditatctnconttnans.ítitilitatem confetta fuit.
_
.
Fabulador. Qj^cko orinar,ettaw «'» aca
¿ere:Etfibito incr¿ ms.nt•:fucino fa non efse-

U4

P O R CVS , ET V VL P E S .
Pingáis , & opimus afs¡duo partii» & diligente
1 fagina Porcus, ¡ncetrogatusá Volpe,vnuv
ipfitantacorporismoles,Stille, qucmanimai
uertereccopiofusadepscontigiífet?Reipo cu,
curam hoc efficere domini, á quo omma pra c
rencor abundé, & etimi tngererenciiu Q¿]° a o ’.
mine Porcusdicere, beatnm le piitandnm, qul
tantopere homimbus placeret. Vu'.peS non po_
tuie fe continere ,qninfiuuam,&mítufam, m.i
animam peo íalehaberet .beíbam redargnent,
aiq; illuni abducic intra viliatn, antequam torte
conuenerac,iubetque furfum alpicerc. H°¿ '
via pocuit,càm ditnculter cer incera re flecteic^

i

W f S O T* T C j 4E .
Sed fnbhtis oculis, fuccidiam vident, laridiim,
pernas fatta. Tarn Vn'pes ; H jec , inquit, omnia
fniila fune. & ad ralcs fruchis ten.iit cui tara aia.
Fabula doest: Vitandas vo.uplcitesj& invertire
pingui non iaefjejjpicnti.vn.

C A N I S SENRX.
J^Ona, & laudabili opera Canis perftrenui vfus
aiiquantifper venator fnerat. Deiiciencibus
autein ìa.n virìbiis,&debilitaris membris.nihilo fe tius, illetamenab hocaiacrkatem, & cui*
fus prikinosrequirebat, & verbis, atq; vt tberibus ceiTanté vrgebat.Cui canis. Quam cito obli tus meritorum incornili, inquit. i; a in m,e faruus
eslNeq prodeft quidquam,quod bene fecerun,
Clini lacere poife delìerim.
Fa'j -.la reprebendit bominum prauitatem in be­
nefici: s Ovliitifcertdts,

MVSTELA.
|Mbecillis iam,3<: annisgrauis Mortella.Mures
adequi non imgis poterai. Hanc igiturexcoSitat fraudem, in frumenti mampulos fe impli­
cai, eodevn vermine & Mures, fruges ve erodane
hos il a line abore. Sì defatigatione capir, atq;
denotai.
Fabula djcCc ; riribus deficicatibtis magnimia
pra lentiafiib^dm-n e je poficu ,t.

I I G R I S.
i a

Vena-

l%6
F A B V L AE
V Enator iaculis, & fa^ittis feras perfequebatur,quibus fugitantious,Tigris fe bellum fo
lamfu ientatutam efl'e proficetur.-in huiusdeiatebns fuis femur fugittam venator coijcit. Turn
illagrauiter mgcnifcere ,& circumfpicere , ac
quarereauthorem vnlneris. Cuiobuiam fada
Vulpecuia Quis re U-lit.d forrifsima inqu tjserarum? Nefcioanquit Ula.fed fentio vin robutU
adhibica n mamnn faille.
Rj'fata'i fibula tamer'natem andacitmi qui ant?
yiribus prginat.pic'riim'jtic in cant lores efi'e confnc
nere.Docemur Witnr boc.vt intelliaamus .vicioriam
non turn virium elje,quart prudent i^.
B O S , ET MVS.
Q P im u m Bouem refupinaciitn in ftramento,
atrodere mus ccep!t,& dentibus rtmlta carnedenfutn femur lacerare. At Bos ptimum ca­
put quatTarej& mouere cornua, mox etiamesiilire, & circumfpicere. ac veftigare hoitcm. Cui
Miisdecanernula fua caput etiens. Quant-llla
inqu t, ego bellioiaquau u animal cxcitare potui.
Fabul.t docet .f?pe nibiU& coatemptos homines
impuue Hindere potent ionbus / S ’mignis.
B O S , ET IVVENCVS.
^ N t e Bouem arantem,quem e:accconfednm.
cnam quotidian* atatti, & piauftri traireii
°?et"alenuuiB& fqua.iduteddidcnn^ante hue

igs..

S O T T C AE.
»
i$7
ig:rur esultate mtidus,& petnlans Tmiencus,
arq; iplius fcabram,& nudatam pilis curcm irri­
dere. Pun'.opoitarripiturad immoiationem inuencus, qui cum prster Bmiem duceretur , demiilo capire, & lencopafiii mgrediebatur. Tum
Bos : E.tfi,snquit, noiim has te pcenas dare lafciuis,& infoienti* tua, tamencurri itaceaderit,
deledor id mecognolcere veruni ei*e: quod au­
dire etiàm de tneis parc-ntibus mcmini In maxi
mi* penculis vcriari petulanrem iuuentutem.
Ac eiie q a idem xtatem hanc per le mah* obnoxiamded rum max muqcum acceder ìomriarum
&. ìmprobiraris vfurpatio.

Er vsepcv/Bjjr admrùtio fabulx narrai ione co~
prehcnditaiur•

S I M I AE.
Imix purpurarx inlhtnebantur ad falcationé.
Cu:us cum perir* viderentur effe, produci*
fueread fpcdaculum. Salrantibus antem obiecit quidam nuces: quibus vifis,omnibus poli ha
bitis & neg!ectis,ad nuces ili* difeurrere, & de
bis nter fe iridare, ac depugnare.
Fabuia. hoc dicic: Naturar# et'pellas farca,tarma
vfjue recarr ¿t-

ASINVS C O N T R O VERSVS.
£ ) V O , qui vna irerfaciebanc, Aiìnumobcrraarem m folitudine confpicati ,acciirrunt
13
l*u-

i?S

EA'B VL^t E

latti, aevrerque ilium (ibi vindicare , quoi ipfe
priorconTpccifle: Dum cmtendunt,& rtxâcur,
neq; à iarg js abdtnent. Afiniis aufugit & fubdu
cit leoculis idonì Itadum vcerq; nandum prehenfaum faina elle vale,ne «ter ilio potitur.
Fabula docel interalter: in !umt malta ,qut pla­
cidi coafe/¡fa retineri pontifient,falere amitti.
P 1 S C A T O R E S , ET T E S T V P I N E S .

J \kD

naufeam vfque faturi Teftudmum carne
pifcacorcs,cûm etiam inultutn adhuc idins
fupere:fec,præcereimtem forte Mercurium ad
fuasepulas invitant. Qui nonignarus.quippe
Deus.quo animo vocaretut, mfsit, fuas ipfos
Terhidmes vel edere, vcl vomere, neq;poil fua
demain fadidiacanaiuasqimere.
''Prodigorüjiulthia notâtur, qui en alfis tributo,
q tt, ipfidefpicimt & parai pendant etiam ea,qa#
qa.iatiais interdamprecij fant.

,

C O R V V S, ET I V P i.
pEtebitd Lapis pattern prædæ Cornus,qims
totum diem leâatns fmfler,Cui illi. Non tu
nos quidem, fedprædam feclatuses,eo quidem
a nmo, vtne corporibns quidem noftris velics
patcere.fi ecanimarenrur.
Fabula iocef.Spetlaù iaathoaïbus ,non tantum
quid Hat fad etiam quo animo/S* volantitefiat.
MVS

tA E S O T T C A E .

IJ 9

M V S.
M VS natus, 5c educacus intra cidam re fért am
nucibus, forte dclscus in pauimétum, duo»
in ftiam doiminculam redire properac,& circuii
illaiii 3 (fulcac,attingir hnnc odor fuauifsimus ci
borimi,qu ctfenc in propinquo de reliqnijs agi­
tati convivi j repoliti; quibus gultaris : H re, inquic,ve video, iticundior vita Indirà eli iila.qna
intra cifrarti voci.
Fabula imperito* notai, qui mnquan fu.t n oppi
ditluw epeefsi, illius vitavi . & mora ootìvioi,• CT
Un da. ifsi vios efjes tatuunt.
0

_ '

^

#

4.

AGRICOLA.
A Sfiduus Cereris cultor Agricola ecoraucrat
Dean, ve libi frumenta ina abfq; aridis prodncercr.Iraenim rebaror minore cani labore es
cui pi polle. Sei iadefenfa grana dematurefeente tum fegete: Auicula: excuflcte roftris,&deuorarunt.
F a ; ala narrai li? contro, votarum jìulthiam : &
ofendit .imprudente* fpe paruiconmodi in magnani
fapè maini» deferri.
AC C I P I T E R , EL C O L V M B A .
(^Oacitatifsimo impera Cohitnbam infequés
Aicipitcr, intra villani vna cumfugiéteaue
defertur, Se capitar d Villico. Hunc orar, ve le
è ino-

iqo
F A B V L AE
d imi etere velie: neqeenicn re,inqmt,lefi vnqui.
Cui refpondit Villicus: Neq. vr opinar,meite
vaquam infere,atq.ira&a illuni gala interemie.
Fabula dacci: Ami:cand ìs a principibits non minus[abitarliiniurias,quàn fi ¡ibi ip(js aliate efjeat.
A R A N E A , ET H I R V N D O .
(^Onfpicata Aranea capieotem Mufcas, Hinm
dìnem conteaillms volams explicae redo­
la fin, per qua: facile lata Hirundo, celericec t o ­
rnai op.isdifhitbauit. Teina Aranea: Itla^nquir,
m«fca-is plaga nihil moratur.
Ofi'-riit ferula:imbecilles "rujìrafc potentiorìb9
°ppoiisre,& hoc obijcit: Varia etljinc viribus ira.
A M N I V M S I L E N T I A.
Vtlìcus tranfiturus flumen, vadum vciligabac. Ac primum qiiadam parte ferepemtrii
iperabat,qua deiluebacilind placide, A; cuna file
tio.fed accentante teperieur magna ibi profondi
tas< Facit igiene alibi pericufom,vbi quidetmePeric vaduni, aqua vero cuna (trepidi, & impedì
decurrebae. Tum file ha;c fecum: Non ve video,
inqint,Amnium mutmura,&fre:nitus,fedfi entium,& leues libiti metuendi fune.
^Fi on eije perìculum fabula docci a clamaioribus,
& wìnacibusjed k mapt atti¡bus
tacitar#15'

iA E S O P I C AE.

Mt

C O L V MB A, ET P I C A.
tu, inquic Pica Columba%fcmpcreo.lern
in loco depoais oua ttia,atque pnhosexcludis, neque redderis prudentior.contitiuis homi
nnm rapinisi Haie Columba: Non finit, inquic,
(implicita« me, neq; male fufpican de ali)S,neq;
meos ab illorum im uri js enpete.
Ojleudic fabula: Simphces efle inìuri£,&fraudi
exp oIu j s .
a s i n v s , e t V IT V I VS.
•

T N vno prato pafeebantnr Afinns, & Vitnlns.
1 Cimi autem iignum anditmn eilet advenrus
hoitimn quod de more folebac datiqnilfatoarc:
Fugiamus,inquic Vitnlns,ne lnpotedatem hoftinm deueniamus. Cui Afinns: Fuge fané,inquic
emeaedes, & .«aclacio ab iihs impendet: mihi
periculum nouiim nulltim obijcitnt, quem fer>
uiendi, & fcrendortim onerum conditio eadetn
manet,tarn apud eines,quam apud holles.
‘Docet fabula : Certe^S' explorat&mferixcum
aliamiferia commututionem non effe perumefeendamCAPI.

Q Allinacei caftran Ioide, ita celcriiis pinguefccre éxirtimantur. Horum magnusnnmetus
in villa alebatur,cumque omnes opimi redderétur cibo largo,& curatione diligendoti vno tan
tinnmodo nihilproriciebac (agini: huius micie

>4.2
F A B P L csiE
irridebant ceceri. Mox camaudiffent imperimi
heri,pingui i'simicuiq;vt iugnlarencur ad cffià.
afFiuuros cnmi hofpitesdnteihxere Itulti.quantopere ¡ibi,& vita: fua;,carnes,quibus dudwm fu
perbì jiTent,contraria;, & nocentes cilene.
ConfoUturfabulatenusst&pxupcresjllofamq; j
vitata docet efemulto tuti&re.n, quatn fa locuple­
tata*
r
b o v e s , e t h e *.
X Rabetnligncam rrahebancBouc»adii»ncti a i
illam.Hacautem indignati, & qtiari,acque
Bouesaccnfare^t ingracos. a quibus ita rapiate
tur, cumfrondibusfuisftpe illos pauilitr. ( ni
Boues: Cmn os in hac opera Ititnuhs incitaci vi*
deas,& gemitìi», acque anhelitusaudias, debec
profetò inmeutem cibi venite, nos te ìauitos
ti abete.
Docet fabula: Qjtcmque ittiuria , & damnì fui a*
tborestMnquoshbeì temeré acck f.trc debere-

A R B O R E S G R A N DE S ,
& B u f i l i a.
) N c e r p r o c e r a s , & g r a n d e s , & afpe< 9 n p i t i c h r a s
a l i q u o c A r b o r e s , v i n e n a t a ftterac h u m i . i s , Se
c o n t o r c a , d e f o r m i f q u e q n i b u f d a m q u a l i g -.b b i s .
B t g o n a n e i l i ? d c f p i c e r e , a c q u e deci p e r e . M o t
c t ì 'u a d ì d i f i c i u m q n o d d a m m a c e r i a q u a r e r e tu r .c a iìs a lijs o m n ib u s , h a c P u ftlla , & d e fe rm is
a r b u i c u l a f o l a r e l i c ì a ftiir. T u m q u i d e m i lta I t o Cura.»a c q u e f a c i e f n a a d m o d f i g a u d e b a r ^ q u x R i ­
pe

Is fE S O P T C A E . _
M*
pe dolori inter aliarmi cótemptum ipft fiierar.
intclligebat enim fé beneficio hums rerineie in
colutrutatem f.uam.
nJMonetfabula: Nc nimis iniquo animofer awns,
deefje nobis bo no ilia corporis, xt<i[-fortun editor «,
Ji quis omnia colligat,fa:pius nocuifjc affiuentiam,
quam prefuiffe comp lent.
C Y G N ’ VS.
V e r n ise li latin e O lo rdicitar,edrns, ante
morcein(vt fernirfuaiiiisiimim carmen, interrogatur a Cicoma, hsc enim iliiid forteesau
dieranQu* tes ilio tempore faceret/vt cantare,
& gaudere liberet.Hnic refponditOlor.-Spe fieri
bona vitae inelioris , & animi quodam prarfago
future fe'icitans, in quam ex hac vita migrat e Te
inrelligeret. Q um am ilia effe poflec, mterioganteUnitaaue.vtearn abfolueret: Antibiill«
pania videtur, inquic,quod turn ncq;quarendi
victus.neq; infidununtnctu atficiar,neq; excruci-ibor?
Docci f ibula : Mortem non effe evtimefeendam,
a * <.u,n ad rneliorem bonos vitata pia i transferee,
ta n à mulcts miferijs abluent.
f ~ '

D B A S I N O , S L M I A , ET TALPA.
M

Emifertun, in quit.& infili cem, Afinus.cui
nihil natura trtbuit quod ili: ammanti n etuenduefie videutur,stq; v;ma c.omuaiila mii.i
Ct cc

I44
v a u v l a e
eiict largita. Hec audiens Snnia: non tamen
tanta, inqum.turpTudo tua.quantamca e il,qua;
nudis vino nac bus , & fine cauda. Cognouerat
querelarti amboni n Talpa ve ilio force in loco
fo'.àm egerere ccepetac. Cernir aucem lu e bef­
f i l a foìertiisini' elie anditus. Prolato igituc
capitolo ino: Q_uid,inquic,qnerimini,cuai iciatisme capenti! ociilis,& fempiternas in tenebras
à natura procreatimi eie?
Fabula ojiend;t:Eos ,qui f ’ infelici fs i'mosefje extìmeat, ctpar Alone aliorum bentos mterdum vid&ri
poffia

V 1 V M ,E T

PISC1VM

FOEDVS.

^Vfcepto bello curii quadrupedibus, fecerant
Faeduscu.n pifcibusaues: mcercimisconditiones,&’nate erat certi numeri, vt auxiliaaUeri
alcens mietere deberent.quones peteretur.Sed
¿Pifcibus cani ex patto au.xilia poftularcntuv,
negam,iUi terra mietere feea polle.
7n truit ad p>'ud:Àiam fabula cos, qui f ?curri alijs
(0 niungcrcjìatnermit ,& docet, caneee ne focietate
ineti cu ■nìjs,quorum [ibi opera fio tempore prxjt»,
autvtiiesefje ncque at.

A OVVILA, ET P I C A .
Q B a f f e quodam tempore Pica dicicnr Aqui­
lani,vtfibi quoque locum inter eos etile pateretur,quorum opera in regni adminiilratione
vtetetur. Ncque enimvililc facile cedere ,vel

cor*

E S O T* I C AE.
145
corpocis agilitare, vel fpecie, vei própta lingua.
Cui Aquila refpondiifé fertili. Fortalfeilliusfe
operam non repudiaturam fuifle , nifi tanta lin­
gua celenta:e,atque agüítate prsditam elle feiret.
Docet fabula loquxciura ,& garrul ora mfamilia^
ritatem a prude attori bus refpm [olere.

RVSTICVS CANI S, ET YRBANI.’
pVgientem Canem rufticum vtbani cum ingea
cibuslatratibus infcquebanmr, qui tandem
confidentia capta fubftitit,& contra dios dentibus intrendensjc fe cooucrtit. Tum vfbani cohibito curiti, ínbíHnere, & ipfi, ñeque vlceriuS
procurrerunc.
Fabnladicit : Forren animnmplerumqxeióperi
culis máximo prxfuiio e¡Je con[neuif]e.
T E S T V D O , El RANAE.

Eíhido cúm viderec leifitatem, & agilitatera
Ranarum eti'e masinuin, deplorabac ínetciá
pondens fui ,& teli* grauitatem. Max ciina ccrnercc eafdemcapi.ac devoran,& abauibus,& á
pifcibus ; Quanto mquir.fatiuseli m ere cacdáj
quamcxpeditaimnori?

‘Docet[ab#U:isíccKj'ari per iu[ítt'um [xpe nata
ra[a.ataría,

GLIRES, ET QVERCVS.
^ K

Nr

146
TABVLAE
N E confcendere cum frequenti labore Quercum ad gìandes rodendascogecétur Giires
conveniile dicrnmir adhatic etfodiédam, vt per
oeium glandi bus, illaeveti'a, vefcerencwr. Ttun
vnus nacu grandi or, & atace peruior: Sedfinfic
■cradicaveriimis.inquk.nutncena noftratn,qnàvis in pradeatiacopiofus vidus nobis iupeditatus fic in pofterum , camen fame
inedia nos
confici neccfle fueric.
1
nJilonetfabula: S e fpe prefetti s c■*>¡nolì,& fu­
tura beili eucTSeoniut S*inala nobis acccrfainus.

H

CANI S F VGI TI VVS .

Abebat quidam in d elia js Canem, quei» ip(epaicere,&palpa efolebat,iniotep.tioreui
aure caligari verberibus fa-pè iubebac à irivo.
Quodam tempore aufugit Cani*: cum quo rctracio e<poftuiarciUe,quod diceret erga le fuiffe Cane ingratum , & itntnenaorera, qmppe qué
ipfecuraifecdiligentifsimé.neque digit iv o viiqium attigiH etdunus. TumCants: A tfe m is ,
iriquir,quoties tuo iuifu,qua:natrocicer me ver
beravic.

D ocel fub'al.v.y onfoliìm manibui & faclis tuia
ri amferi,fai cu am con.ilio, & fubornatione.

SC A R A 3 AHI, ET

AVE

S.

Agnus timor meederac Aves,-ne Scarabei
fuadisfe pi'oderncient.aquibtis cernetent
iait caia v;m piìatuiads iTeiqiaaai'o conglobali.
I uni

<v/£ S O T T O A E .
147
T um Pafferem (aiunr)cotifalaturn genus fmims
& tu ist líe habere bonum animum.quod volncribus à icatabforum pilis nihil eii'ec nericali,
quisiUi canroinoumine,&: ccriaru stre p e r ter­

ra n invoiverenc.
F abu!.i moact Ne temeré adv erfar torum appara
tu term i y idorian,-ìtm in fortitudine nojlrafuißeP
iliis concedamus ¿¿nauta.

V R S V S , ET A P E S .

fluiti UIIUL)A aivv«n«pupuiau:i. auni
impedì facto totisexaminibusm illuni imitine,
¿ e quorum vix eìapfus aculei*: Quanto,iuquic,
n Apiculx vulnus perpetuile, fatili* fuerat,
quùm tancas copias harwn c tenari iracundia
tncal
FI arratur fabula coatra impotenti am iracunditei

A V C E P S , ET F B I N G l ILA.
| 7 XpHcacisrct:ibus,& fparfaefca.aiTedirininfl
dijs Anceps.avct vtptehcnderet: fed quocquat advoiaiTenc.panca“ illa videbaiUuriitaque
facuratas avolare de area paticbadir, expeàans
adventutnplurium.Qua inipe.dr cupidicatetcto dieconfuinpto, mani veipcri mileram Frin*
giìlam,qiiifoiaad efcamadvolaret,capir.
D icci fabula: A .tir¡tu inftdi ai cup¿ditata etti
pana f.spò amitiere.
EQVVS
Ks

I4g

TABJ'LAE
EQVVS

NOVICIVS.

\ / l Ercatus quidam Equum , cum priushabe* ' 1 tet valde Itrenuum,aliquanto cum maiore
cura inumatine, quatti alterimi. Hocmirariipfe
quoque,acque de focio caufam cxquirere.OiiuJ
cn,m inquit, efteur me impenfiuscurecHerus,
niu'tis nominibus te inferiorem : Neque cairn
forma neque vclocitas, neque vires me* cù cuis
comparandse flint.Cui ille.Nihil.iiiqtur,nomar»
neque mirimi Hetusfacit, fed homiumn more
ptionbus poiteriora, Se recentu vfitatis prafert.
Fabula leititatem valgi ristai , & nouariw Tira
fludìn'/t.
C A N I S , ET SYS.
aucupiaCancsdiligenti , & exquifitacura,atq, rattone erudiri,& inftitui foiét;& ad
filcntia verbortun inmis,& aunum veliieatione
afíuefiunc. Cerca autem natioais !ii diliguntur,
quorum iapcimis bona.fagaxq-.natura ftt.Hiuus
generisvni irtam leruitutemexprobralTeoptmú
Cípinguem Sueinaiunr, Ctu irte: Se non peeni"
tere breuis moidhafjrefpondenr, qua viram íibi
comparactirus fie delicatam,neque pigere ¡n pre
íentia c*dij aliquantuliun devorare, vt lautiísimis din pática cibis perfruatur.

F a-

*AESO?ICAE.

149

F ¿huid bonatur difcipulos bonxrun jrtiu-n, &
'Virtutis xd labores, qui in difcendo e umricndi lint,
pcrferendos ,fpe maximor um cotnmodarum, & iitctï
difsimx vitx.

T R A B S , ET B O V E S .
Q V I Trabern Boues trahebant.vnde tignum
^ vfierec,nicrcpabanciirab illa.quod anhelan­
tes in pigripa lento gradu incedereot. Cui vnus
de Eobus:Nos tarnen,inquit.hoc moi onerc li­
beran acqinefcimns, cum nbi paulopolï imponendum.vlqne ad cariera fit fuitinendum.
Subijcitur fabula preceptum bu-nanitatis,vi vc»
rtdfHiir infuit .-tre m ifiris,cù n p eri pofsit,vc nos mal
to tnaior caUmitas maneje.

CA R D V E L IS.

JK VoiaratCarduelis, quandiùpuer in delitij?
cicurem habnerat. Hanc ille gelhi,& voce
tevocare,& daré operam.vtblanditiaverborum
peilicerec ad reverfionem. Nam cur,inquit,mca
tu rugis, aiitquid nbi tnfte.auc córranutn, dum
i^ccumfuifti, vnqnam arcidit, vel quid potins
a 3eatam vitau» defuit? Nihil, inquit,ilia,ied
meo arbitrare, vivere mihi maxime libet.
nbuU docet; Nul ¡u n bom m hbenatis bono me lins^iut pf£iidutius ejje.

GVLAE

PEDITVS.

*3

G ui «

j?»
F A
V L AE
( j V L A E deditus quidam ad e p u ’as invìt 2 tuS
inrtis. quod abeBFet pauló ab vtbe long'tis;
doni proficifcinir fpe fingularii m lautiriarum,
& opipare inftrudarmn dapum , io ¡tinete p ua
coperta ita fp revit, vt efi am per derilioni mio*
tiofnoafpetgeret. Cutn a u t e n rivos, qo atranfsundum fu e r a t , (ubicò ea notte ad aìririidmem
excreeifl'et t i t a m , vt cum manifeitodifcrimine
ingreffurum fé iiic aquas intei igeret,rediretriftis, acque poftereptam fpemcopiofi cibi acer­
rim e etiamei’urire caspie. Iraque cimi ad pira,
qua: dudum conmnxerat, vernile r,deteri'a i 1io ac
ro(ìc,& hanc efeam obiccit ieiums,& latrannb9
intertinis.

Fabula docCt,contentai,& ftjliiij fepebnspcenas dari,vtq; pau ÓMte ¡waines fpr atteri ut atic
serint,ea inox appai iu t,& ampieclantur.
E Q J / V S , ET P O R C V S .
ji^I.acriter ad pugnarti Eq m is, Se armatus ipfc
& armatimi Equitem vehens, ptoficifcebatur Hunccoafpicarus Porcus de luto,in quo vo
lutibatur : Heusru, inqmt quoproperas,ignarus^an vitam in p r i l i o amitiurus iìs> Cui Equus:
Etiam tib i , m q u i t ,niors i m p e n d e t , & qui de ni
appetenda (ine laude, vbi tuo doni nof aus pm gisfaduselfe videberis : ac mihi quidem anima
b ita cada:, v;n fo rn i , ciba Lamj manus c r e p i ­
ta e ¡L

t s f E S O P TC A n :
î?£
F abula honeña m mortem nouni mum perthnefieiidam, docet, tùtn eti.vn in fummaigaauia ilia euttarinoti pofsit,
V E N A T O R , ET C E R D O .
Ç^Erdoad Venatorem,quodam tempore de­
venirte dicicnt,& peti jile ab eo/jbi Vru pel lem,vtvenderet.Venator libi ilio tempore VTfi
pellem nô eiie,refpond.t, fed fi ve',let pecuniana
n amerare,ctifaturum le poil dies paucos, vt haberet , cam Vrfitm ccrpilfer, cuius liiftrum iairt
fibi exploration clïec. ita ne.inquuCerdo, facile
eft Vrfmn capere? Mihi q w dem, inquit Vena­
tor, nequáquam difficile hoc fuerit, inter feras,
& indivis p e n é á pueroverfato. Licer, inquit
Cerdo,te comitari? nam mihi iibec fpeftatorem
elfe calis veuationis.Licer,inqnic Venator, mecumperendie in fiivam ab eas. Quo cùm elfer*
vcaeuai,apparuit üatim Vrfus, belua ingens, Sc
hornbilis Cerdo tum celen rer arborem confcendit. Venator adortusferam fortiter.cttm ta­
rnen hxcexcufsiffeticUim, recordaos quodaudiiiet, non folere Vrfos cadavcra morfu attinge
re, in terram fe,qualimortuus elfcr.abiecit Vrfus aurem nanbi.s ad os,& antes illiusadmotis,
captare annelitum,& tetare an fpiraret. Seti ilio
amo: ata com mente. Vrius mot d.fceisit 1 ú igi
Cur.iíc V enator fc crex;ti&. Cerdo de arbore deCceadit, atqi nun amtnis receptis, inter alios fec-

K4

Rio-

F A B r L AF
moues, percontari Cerdo de Venatorc, quid in
auresipuus feraininfurraiTe^ ? Ctu Venaror refpondit : Monuide îllam diligenter, ne pott hac
vnqtiam Vrfi pellem,nondum capto, S¿ confecto ipfo vendendam exiftimafct.

Í53

Fabula, non effé ante vkloriam exult andum ndtHonet,ne fecuritate^temeraTijs attirais dubia pre
certis babeamus.
cera;
£ ^ E r a invidebat latetibusdnritiem , quarti de
igne confequi illos viiebat. Abiecit igitur
& fefe in fiammata fnturum fperans,vt & ipfa indurefceret : fed eoncra accidie, celeriter vt difflueret.Sc reliquefadaab igne confumeretur.
Docemur : IVon effe appetenda ea,qm; fint k nata*
Ya nobis denegata.

AGRICOLA.
(^ V M . eifet perteiTum Agricolamfempiternì
laborts in tèrra fodienda, 8r aranda, inq ue
varia, & diffìcili cultura arborum, animò ille ad
maUciamadiecic,quodmultos andiiiet rem &
famam belli gloria quxfìuille. Fundo igitur vendito,exornatus, & inftrudusarrniSjCa-terifq; re­
bus neceffartjs, militati! abìt. Sedre ¡naie geda,
vulneribulqueacceptis, vix fervatus depnlio,
mercaturas potius facere ilatuit.quod & h'slocuplecatos,& audos quamplurimos animadutr
terec. Nàuem igitur co n d u c iti mercescompa
rsuas

<lA'E S O T r c A E.
rç?
ratas,ciiverforum generimi in illam imponit.fpe
magna futuri inerì. Sedciimvehereturin mari
de improvilo ( ve fit ) tempeftas oritur, & nani
fraàa, ipfe vnacum mercibus, fluttibus obruitnr, arque perir.
Fabula hoc dicìf.Temeré mutantes conditionem,
& fortmam [uatn,plemmq \,quodfugennt relinqtis
ào,alibi deperire duplicatum.
AMNI S .
^Ontein(ìflepf.r (e Ainnis fontes fuos fertili':
CÜ& ipfepifabusabundarer,&fin ninelac
go.necnon grato alicubi miirmure.ddaberetur.
e^um etiam, inquit, tu intra mulcos iftosttios,
& herbulas délités, ego prêter & amœnilsima
lòcaterrarmn, & celeberrima* vrbes, & popu­
los ,ac genres rtmimasferor. Fonti bus ofreniis
fuperbia, & protervicate alumni, plaçait repri­
mere fcatnriginem fnam. Ita origineextinéta,
celeri:erdefeccrnnt,vndefluvij,& Amnis ema­
nar.
Notât fabula tot,qui (fhi arrogant outhorìbus ea
bona que alina de accepere•:& do cet, ab ingrati; teterrimivitijgravifsimas pxnas duri ¡oiprc
A SI N i V O T A .

CVMhiems Afino obfrigus.&aridapabula

admodum gravis videretur, espetebat ¡He
ardétibus vótis vetni temporis vmditatem, se
teporem. Sed tilo teitipore, cain cicbriore agí-

FA B p'lA E
catione exerceretur.airtatem advsnire optavitJ
Qua: cfmipriceralioslaborcs edam onera fru­
menti ex area, & tru&us exhortis deportando?
iplìiniponeret^rcliquus crac aurumnus,quetn
expeélabitquietiorem. Sedpèrillnin quoque
viudimb, & Iignarusniolethis, & defatigationibus preflus, adhiemis revcrfionem deiidetiu
fuun retuli t.
_tabuladocet, Totam vita;n in Ixborum tempora
ài'Xnbui.Notat & valgar c>n letthatetn,qu£ prafsn
ten fortunali nunquan boni confulerefolct.

M V R E S, ET F E ET S.
7S-/f Vres Feiem placide accubantem cfirn muli
tum,ecdiù contemplati fuifleiltitum vnus;
d>ec. mquit, cum irta mitifsima 'vtapparet) &
inanluetiisima animante familiaritatem cotura
bere. Atq; bis di.disad Feiem accefsit,& blande
compellauit, quse illum rtatum comprchenium
dilaceravi!:. Hoc intuentesalif Mures. Quantoperedaquiunt.noftrfi ponularé fpecies fefelhtl
Fabula docef.Divultii, & fpecie ammum,atqne
"ÌOro u’.'tè iute'ligi non pof]e. S&pé cairn mentori
deapiiiìit forate.

HYSTRIX,

et lv p vs.

Hy' ^i<Afticanu>& Indiami eifeanima! per
r ,;u 11 c^ur.nonabfitniie Etmacio, fedlongio
quds S a r S° r'utU!n>& ‘)s ilU!de!I1 mifsiHbu
maculari inperiequemes.HiUCinu

/ìiiir

t AE S O T T C J E .
% _ 1^5
àünsIupHS.vt fpicn'aponat, ncque Te ill:S fine
caufa perpetuò oneret.fuadet.C ùtn antem opus
fir,8¿ res polcar,tum vti reitirmt. Attila; Nane
igitur.inquit li is o pus,nain Lupo mermé occut
rere perica ofum efi.
Fa ,nla mmet.^t aduerfitsbojl:um,(y* uñnúco*ii
vim,etcfraude*fe zíper ramiti,& deferii effeJuica
mus.

MVS, ET M I L V Í V S .
J Rretitus, & implícitas laqueís Milvius. e-rri­
ra: Mu leu ana, íc vr liberc-r. Hoc ili e facile cor
rofis plagis etficic : Tuna Milviuseum arripir53c
devorar.
Ofie adi: fabuia : Q jjtn grati am pro benefici]*
accepta malìredderef'oieetnt.

TEST VD O DO MIC ERA.
^ Liudaliisanimantibus JTovedomum peten
rib asfacu'tarein hanc pecijlie Teltudo fertar.domutn vtfuum abfq¿ incommodoquobbet
fecmncircumferrepoder. Qjuidad hoepetendú
ipsan moverec interrogata,reipondic: Malora
vicmorutn metas, in quos fi forte incidilfet, nihi; elle: negotij furata n, vt migrationc fin de­
clinare:,fi do nuin portati lem haberet.
I ufcinat vicini: ùtenimproborfiferula, rem de
tcrr¿ aam, execrauiUr»:bonoru n datent viciniti
terzi commetdiit.
er i-

*5*

F A s r L AE

E R I N A C E V S , ET V I P E R A .
* Mpecraverac á Vípera Erinaceus per- bruras
* frigara infuain ipfum vceavernam acciperet.
Cum autcm in angudo loco fpinis hofpitis puogerecur Vípera .poíhdar, c ínam domum ííbi re­
lia q a ar , & alio demigrec, cíim inteUigat iilam
aaibos capere non pode. Sed Erinaceusfertur
refpond>{íc: Si quis durare illic nequeat ei fuá
caufa, vr e^eatlicere, (ib; difcedere m animo nó
e¡Te. S¡ Vípera habiratione oífendarnr, pode
hanc macare. Itahofpicisiniuria cavernam fuá
illaamifsit.
Fabula monet: Necumillis nos facilé coniungamus, m qu orum poteflate nos, aut res nojlrxpejíca
futura: ef]'c videantur.
L E P V S , ET V V L P E S .
J \ Nceponebat fe Vulpi Lepas, caí pedum pernicicate prsedarec. At Vulpes di ere fe inge­
nio vincere.cuius eíTet multo, 8c frequentior,&
Pc- c ariorvfus.quámpedum.
Fábula incrciibilem ej]e,ait, bonitatora prudetttie , ne ;¡ corporis máximas dotes cum miuimis ani­
ña iotibus comparan redé po[je.
L V P VS .
} 1 duerat pellem O vis Lupus, arque cutn ira ig
noraretur ,aliquancifper impune m gregem
ÍUIt a caflatus, Sed Paftor mo.< ammadverfa frau­
de,

<tAE S O 7» / C A E .
i<>7
de necatmn h irne de arbore (ufpendit. Hoc qui
pelle dee ipiebantur, admirantibus : Pellis quidemeftì Paitor uiquit, Ovis, fedfiibhac Lupus
latebac.
EI.iijitnsy(5* n t ’tus in.litia non bah onda prò certis yf.ibulad.ocet, & ideo fe
rcn fpedart opar

te^e.

CANIS, et p a s t o r .
p Aftor deprehenfumCanem.cni cuftodiatn gre
gis comtnilferac . in cade, A dcvoratione
O visarripitnueiTecluriis, ficmi conrneruerat.
C ui Canis ; C tir tu, mquic, tnos vis perdere?
Meos qui dein, inquic ilìe, noceutes, & fceleratos multo,qua n exrernos,tnagis; piadertim eos
a qiiibus fidelicatem,5e benevolentiain fperaverimfab u h tboc rnonet : Non mirati4un,fi inimici nos
iedant,qui profitc.vitur odia fua.Sed hoc effe i.-idigm m ,fi amici, 0 7 be'ttjìcijs A uobis affecii mfii.eutur capiti, fortunifvc nojlris.
*

V V L P E S , ET L E P V S .
( 3 Rabat Vulpes Tovem , vt caliditatem ingen*.jfui velocitate curfns ornare vellet : Lepnsauceinceleritati fu i adiuagi verfutumani­
mimi pecebat. Iovem bis ferunt refpondifferà le
inaaunaatesfingulas libetaliter effe certa do ­
na, & beneficia collara, ncque vai felargiri om­
nia opoauifle. Hanc eniax betìigtinatem erga
vo u ifl

I S <5

V A 'B V L i y i E

vntnriqiiempiam.fu'vunam iniquirarem ergavni
veiios ahos fntiiram.
H òc ait fabula : Non vai da: cimila Deus.
S E N EX, ET A D O L E S C E N S .
Onfpecuim fenev Ado efcentem , q ut de Eia
V- ' arbore pomacarperec horurur.vt aliena ne
invadat, ncque rapiat. Hiinc Ado’. efcensdcar­
bore irridere , & poma vt cccperat, decerpere.
Tum ienec Herbas, iaqmc, andivi magna vi, Si
efficacitate pollerei vehit igirne herbas, & contra Adole'cétem proijcit: Hic verniticachinos
effondi ,&Se! .em delirare credere, ibi i-enexiNihilqtudé herbarnm, inqu.t.vt intelligo,vireser
gaulinn vai nere, fé d &lapides,de quibus Lpé
nvra quantum Uli pois'mt,andire menimi, expc
riar acque cohecta laica in furem coniecit, itaq;
numidefuìspomts facile abegit.
Fabula T esenti ani fubijcit fentétixiOmniapria^
expetiri,q:dàrrnis fapiètédecet.D ocet C^bociSem
lem ,&■ prudenti*, <fn&buitts £tatis proprtaeJ,eJ]e
impstuw lentumfsivchementem.
C ~

L V S C I N I A , ET A C C I P I T E R .
I Vfcima Accipitcm , àquacoaiprchenlaftie*
iac,orabat,ie vtamittere, ncque in euni gra­
tuito lattucmn effe a:ebac. Precium quodnam tu
turameli« roganti Accipiti tefpoiid-t, Eiaviifuni catmmis (onos. Acego,inquu illeso011ai1*
^snieas/cd vciurlai esplet i cup»o.
^

<¡síE S O F T C sIE.

159

F ¿bula PoteiJ fuos feufus ,eo[¡-, difsimi,.e¡,acCo'rmdaTi.Trim'.rn,vt intelligamus, imperitos borní
néslibira!ibus ftudijs at1}', ambus non capi, slite’
rum,necesaria luçtindis ante[ern opart ere,

C V L E X , ET AP E S .
£ R u m i frigore & illuder fame laborans Cule^ab Apibus peti)c,intra i pfaruin alvearia
rccepto fibi.vc cibimi iinpertireac.ob quoti meri rum le ìUarum tìlios cauendi arreni cdo3nrii
effe podicebatur. Tum vnadeesanime. Nihil
inquic tua eii arte opus liberi* noltns.qui ano*
bis inulto mehorem, & magisfaìutarcni diiccre
po.erurit.
eJìionet fabula: Ttai/iflituendos llberos
e ’mfinodi arti bus injìruÉdos^t fua opera ipfi viclum T èi
(¿uererefciant.
PASTORES.
P Adores cifa O' c conviviiuxi intra esternarli
lam agitatane. Quod cimi 1 upus,qui pradan
riieaufa caulas circuibat, feri cenierer : Egoinquit. fi agnaui rapii nielli,quaiirumttì'.'i uh us eiecitarctur i at idi impune patenter« voranr. Tarn
vnus Jais au jitis : Noitraetiiiii,inariitJceleìatc-;
non a iena Ove epulamur.

Do:e>n tr lue fabula. Et potente impune pecca*
facili reprehendí à p ò As

«wC/(,í

E -v -

lío

F A B y L AE

L V PV S SA LTA N ?;
p ] Icme qusrebar edam Lupus, & Anle rem na­
das, mfiivasdevoraturus lumcafportavit.
Qui vidensdefeelfe aclum , nifi coniìliutnca'.idum excogitares, quo eriperetur e dencibus f*v fsim¿' belìi*, valdè orar Lupuni, quoniamfibi
moriendut»elTet.mediocnter fé dcletU ri, line
quidem ineotnmodoipfius, ac moledia pareretur, mmns padeagravuecmoriein.vcfeuec.Lupus iubet pecere, quid concedi fibi velie. Tuoi
illc refpondit: choream re cupereabitare,quam
ipfeducat. Lupus qui nihil t'raudis metuerer,
inquir, fiat, & lev* al*pennam emhientiorem
prehendens,cimi Anfcrefalcare ccepit. Arnie
occallone fuga: ob ara.reü&a penna, more Lu­
pi avolavic. i opus cuan gemitìi avolantem profequens:Memiferum,inquit,nouoportuit falta­
re ieiunum.
tabula moact-jMihil rc-U alieno tempore fieri.

A D O L E S C E N S , ET EQ V V S.
Onfccnderar adoiefeens Equum fuributidum: ìlloquejqua via.quaque nulla via eii'eC
auferente intferum, non erant vires Adolcicentis ad cohibendum impecum Equi fatis,neq;iu
hocdeiiliendipoceilaserac. Plorare igituride
& lamentari. Tum forte obviam huic notus>^
familiarisfadus: Quorum abis? inquic. Ciù
*

r e i :

ts fE S O P I C A E .
X6 i
rcfpondic infaelix Equcs : Quo quidem ifti,
Eq mitn dcmonftranshbuerit.
Simihter Trebnntur i] in cnpiditates, qtu funs f t
feint pofucre.
LE P OR VM C O N C I O .
Q V odam tempore vifum eft omnibus beftijs
conventum, & coetuin habere, quod aliarti
de ali js frequencifstma; querela: cilene ; ybidietis vitro,citroq; fententijs, Lepores ita concionatosperhibenc: Videri fibiiquvunOmnium vt
beitiarun» cada« fie dignità*,& par poteltas:
ncque oportere alias canto plus, alias minus valei e: hot cium pado fieri.vt inferiorcs praftaatibu s direptioni, Sepradr finr. Qiii6Us didis,
obioquutos Leones accepimus, orationi Lepo­
rine deelTe vogues,& dentes.
Fabula dou'C : forteti orationem, ni[t e tim v ir ’f «
bus ¡ttfulta,àpotentÌ3ribtts derideri.
BVBVLCVS.
gVbHlciis omifttim lignis planftrutn domum
agebac; quod cum m lutofa via, & Gucbrg
h*rcrer& rctmerctur, coepic illc ociofeailans
Deos, Deafque mauxiliimiadvocare.prseqjca:tens.quem maxitue propter celebratum vulgo
roburcoicbatjHerctilem.THtn illife Herculcra
npuufc ftollS ° b ■0liffe fCrU-n t: * hi‘ vcrbis cot*
6 Bubuic- ! T ‘Sna oUm lplius: Rocis
llUulc"
ftunuliun Bobus admovc.
L
&

VfeF AB V L A E & Deonitn deinde opctn pofcito, ne, u tu ceffes
Dii fruilr-iinvocentur.
. ..
Fabula Mrratur contradefidum, & fjg r¡tu n ,
& ccjjatioaera.

‘

S O L , ET A Q V Ï L O .
CO!em,& Aquilonem de robare, viribnPqi quó
^ dam difceptaífe fernnt, convenilicque inter
eos, ut ucee viatori vellerheripecetfaçiliiis, is
vaú'dior haberetur Priores igiturfortitus Aqui
Io ventus acer, Se vehemens, oranem vini flatus
fui ir. confpscìuni folte viatorem immific : vedi
ille.quo ma^is venais in fe ferebatur, hoc ardi9
veftimentacontinere, circumqj fe convolvere.
At Sol .idus,& caloremeitundcns.facilè eíccit,
wt viator fe veftibus nudare t , non foliun pallio
polito, fed etiam refibulaca tunica.
Fabula dicit-.Cedere robar ingenio.
A Q V ì LA, e t t e s t v d o .
T Eil od o ipati i ciliufdam conficicndi certaX men cum Aquila fuiceperat : propofitus erat
locus,ad quern prior es ipfis u t« die tertio per»
vemffet.vido! haberecur. Aquila contemtatarditate Teihidinis ptovolare ccepit, & ¿elidere
fipiufcule,&alias res agere.dcnique r.oàenuo
tam acquiefcere, & nò admodnm maneevolsre.
Periuaicpatenitn libi uno ìtnperuomnescoHa*
tus ïeitiunUois.facile ieeile anieveriuram. At
hsc nihil remittercjdies nocieiq; in itinere ver

lati

f
1
<
1

I6i
lA E S O P r e A E .
fari, re&ique contendere ad dclìgnatum Iocum^
Itaq; fedulitate Tua velocifsimam vohicrem vicjic, & cum adhnc abcflc longiisimè ctedereutt»
defignarum locutn tenuit^
Sifnijicatur Socraticum dicium ; M eliùseffe fe{Unire{Indio,& animi mota, quàm corpons incita tioae .
SERVVS FVGITIVVS,
& Pitlrinum.
"pVgitivum Servum aliquantifper quaficutn co
fpesit quodam tempore domiaus : qtietn du
fequitur, utretrahcrctadfe , iile poenx metu,&
confc entiadeliaitetritusfugere,atq; in Piilri
oum, quod prorimntn elfec.fefe abdece. ibi do*
micuis ipfo invento : Qnpnam, inqmt, in loca
deprehendi magis idoneo pocuecas?
Fabula ialicat: Divinam ultm em f ; elcratos,& ,
tintQ»ret& loco fuo manere.

G A L U N A C E V S , ET VVLPESJ
nuncio agrotare GalUnaceum, vite*
re aa ulum Vulpes, quali benevolctia addur
&a, & interrogare, qnomodo fe haberctf Cui
Gallinaceus: ine mediocriter.inquit.fcd multa
habitucusmclius, deredius vaUcurus,iicudifcelferis.
Officiafimulata, G'dohfa improboriim ktc fi{¿nla iwantter.
M

¿M i

x6 a

TABULAE

A M I C V S F A L L A X.
■pRtimentum emerantdtio longo amicititenfu
familiures id tequaliter divifum.inq-, acervos
duos congedimi, feparacim rélinqmmt curaturi
podridie ad fc defcrédmn. Horiim alter animo
pervcrio, & infido, cimi furriperc amico ipfius
partem datuilfet, nefalleretur in tenebris : vefperè crepufculo palliolnm fuum expandit fuper acervo amici. Is vero paulopodcum vetiif*
fet infpedurus frumentuai, vt diligentcm ho­
minem deccbat, videos concedimi effe frumen*
tu m , ptimtim m rari ,moxagnito amici pall:o,
nihil edam fraudis fufpicanSjfecu c o g ita te lo i
elfeasquum pari , ve proprio pallio airetius fturnentum intedum fit.ac,Quanta, inquit, ido effe
benevolenti* vis, atqjmà’g tmudol At qui fieri
nonoportet, imo iplìus protegi rediùs e d, &
firn.il de Tuo acervo pallium decradum fuper amici acervo esplicar. Hisperudis.cu n iam ca­
ligo nodisomnia oppierei,adbrac ille fur ih te­
nebria, & maim prxtentans quzrebat pallium.
Quo congedato, fuum frumencum fedina opera ad fe deportar, iu opinione, Se fpe furti, nihil
lucracus nifivi"ilias,Scfòlicitudmem nodnrnam.

‘DocetftbalxFraudesj&'fallaciasfepèimmei'o
feipfiis arcuiti¿e¡tire»
V V L P E C V L A , ET T I NTI nabuhim,
T.

Vul-

istE S O 7 » r e A E .
’^ ’Vlpccnh habitabat noeta flumen, non pròcui inde alligatimi arbori tintinabuUim erat.quo venns impnlfo omniaeircnmlocarefonabant. Vulpecu.a.cui ignota vox illa elTet,mettiebac ne quid fere Sàmmanisbeitie tales fonos
e-ierec. Tamdem ienfiin , & placide atrepens,
perfpeclaqiie tintinabuli inamente.cuius ilrepitibus mhi l fribelle t virnim : Nane deinceps non
facile, tnquic,fpecie,& opinione perce'di animu
meli n p2tiar.
/ / ulta opinione mignifìunt, quibus prtfentibus
nihilejl contemtibilius.

C E R V I D T M I C à NT E S ,
& Vidpes.
Rta inter duo« Cervos pugna iam eo ufque
procetierar, ve faucis fanguis in terram fluerer. Vidcrac hoc Vulpecula, & cupida linger-di
iliius furrepic dimicancibus, & incaucius avidi*
tate luguriendi fubiens a Cervis attrita, conquaffatiS coftis, femiviva infanguine relinquitur.
Docet fabula: -^fvaros quarendi infinitoJtlidio
vrgst’e ipfos e.ruium funm.

o

i EsT V DO VOLATICA.
| V incerar Tcdudo focietatein cutn duabus avibus. Accidit quodam anno, ut alta fideris, Se
coeh ardore omnia iqualerent, rivubifq; ubi illa
Rianebat,iuaditusexiìccaretur-. Necnon>& avi-

Lj

bus

l éè

F AB V I

bus eo in loco confirtere grave erat, vicini*
cisomnibus ficu.fqualoreque laboranribus.Pla
Cnir igiene migrare alio.fed obllabat deferto focia:s& amie* Teftudinis. Tandem hanc inaine
rationem: Bacillmn cranfverfum rolhis capeifune,& medium renere mordicus. Tefticudincm
iubenc, ira fe fublacarn in aera fectrm alportae«'
ras in loca irrigua,& ad perénes aquas polliceli’
tue. Sed hoc iterum atque itertim monent ,femel
prehenfumbaciUum ue tenear, neve commieeat
uccs aperiar.Ica cum illa fubvoiarune: Aliquacv
tifper procefleranr.cum vident ali* Teftudines
rem ad nirabilem (ìbi,feque murilo inclamanr,
& demonftranc vna alteri volantem fotorem.
Tumillaoblitafalutis fu*,&prj:cepconim falutarium. Heiam.inquic, dicere voìebat.fe volate
invitis omnibus,?£ amiffo perhiatum badilone
Upfaque in fa-cum certa fra èia intenjc.
Res efì noxiagìrrula, loquacitas.ltaó■ad tacimi
nitatem rtos excTcereflulebimus. Tacere enim no#
f ilàrn contra feimprodejl ,fed multa etìamfileni»
infelice* evenuti averti f Hent.
D E P O S I T V M AES.
J^Epofuerac mercatoe apad hofpitcm funai
magnimi pondus oeris. Venie aìiquando, &
reperir. Ille mureseroiìiìe dicie. Quid mutes,
inquitmeecatorhomo inrelligés^Dij boni quid
ti arra s?nun quarti audivi il ios hoc ebo vti. Vtui
tur,inquie ilie, & foie, & in infida Gyaro : an tti
.
ob:

14E S o P 1C JE.

mÍ67

-srecto né audivi Ili? Non equidem.iaqmtmcc
cacar qnod (ciani: fed bene habec, quod cu evafidi voracitacemipiorum.Placebachofpiti con»
mcntum fauna.quodcamtacilè impofuiffe mer­
catori, Sed dunxdifcedit metearor puerfi perqué
feitum filian* hofpitis fui ante *dcs difeurrenca
abfq; cuftode, abducit ad alium fuum hofpitem.
Podc-ro die oftert le còfpeftui vetcris hofpitis,
qui apud ìlici cóqueri,& deplorare amifsionetn
fili) fui.Tummercator: Ego fieri, inquit.no prò»
CU1abidibus ruispuetumvidi acorvo amerei.
A corvo,esclamavit ille.pucrusn? Quistan» vali
dns coevus effe potuir?lbi mercator.Qua in tee
ra.inquic,mures ars erodunt, inea venfimileeff:
reperire corvos, qui piltros rapiant- At fiolpgs
fe fuis artibus petitum feuciens, pollicecur te
pretium »ris petfoitttuui.rogatqiinercatoretn
nuerum libi vtrcftmiat.
Fabula fubijcic proverbifmtentwn: Clavu-^ eli
vo pelli opon ere.

DE V V L p E, ET GALLO
divino.
p Amelica Valpes ad arborea» fuper qua Galli-

naceos’ cófederat,accedés,e?rquilìcislaudib9
ili in» e<to-ht,& divinationis.atq; pr*dt&ionù
nomine in peimis. Acque vtinam.inquit.ea feli­
ci ca :ìc qjea.ti eximí) varis caput ve ofenìari co
cedatur. Ga'.liuaceus hanclaudatoti fuograni
cctenr v-olcas,& ptsbere caput illiofculanduo
jL 4
{min1»

F A B L ATS.
futim, de arbore devolat ad V ni peni, qu* ilhitt
pretienfiitna(porcatemfilvas,8i deridere,quod
vaceiito, & divinonihil mfipientuisneq; vecor
dms unquam fe vidiffe dicerec.
Fabula oslendif.Le*ium bominum Animas lauda
t ìo/ubus,3r affermo nefacillime pervertí.
A S I N VS E X C O R S .
T E O «gtotans, & infirmus Vulpeculaoi «rat
Cibi cibum ,uc mveniat.lda ab it,& ad aGnunrt
iolutninquodam prato obetrátem devenir, ac»
quidruhicfoUtsagishnqnit.Qum tnecù re con
fert ad etti generis animaba ,qux plurima intra
iftad nerrtns convenere. Afiaus oratione Vulpeculxmotus.iUamfeàit (equi. H ic eum ad I eonem deducit, qui ita fuerat morbo debilitami,
ut Afinó retinere nonpoffet. lile igitur elapfuSi
in filtri» pratfi revertitur. Leo iter noi atqne irerum orare Vtilpem, ad fe illuttì. ut reducere lin­
cierei. Hoc vixpoiTe fieri Vulpécula dicebat-. nà
(ibi Afinórtihil iam credttntum effe; fed promi*
fit fe tenracuram.Redtt igitur ad Aiìnum,&;cuttt
ìlloexpoftulat,& vere Aliñó efi'eaitpecus agre­
de, &rufticu;Ti, qui maximoró amato! um com­
plexos fugerit: nam illos gaudio non a pud ÍC
fmffe,ideoque iliacos in eum vehementuis.Au'
nus credit V«!p i, & iteruiti rum ipfa ad Leone
accedi e, quitum vitibusannifns omnibus, eum
prolkrnitaciugmat. Tuoi iubec Vulpemcar-

i

<^-E s O T r c 4E.

^

1 69

neseluere,& apparare,ut ìllisiucundè vcfcauirVulpécula,ut ìulfa fuerat, facit, íed escmtú cor
& preiiiorfas auresipfudevorar. Requirenti an­
tena Leoni d c it, illum Afinum ñeque cor, ntq;
aureshabuifle. Hoc Leo m irari,& incredibile
elle dtcere.T un»V ulpes: Antu patas, inquie, iterum ad te ve venirct adduci hunc potuiiic,fi vcl
aures. vel corhabeiet

Narr ¿tur fabula inJiolidos,&bis,quoti prover­
bi» repfcbeuditur, ai eundem ofendentes lapiden.

C A N 1 S , ET P A T E R familias.
£T R 3 tquidam per quatti fìdelisCanis.Hicquodam tempore io:usreticius apud parvutum
filiitm illius,iacememadhucin cimis.videt ^erpentem ad puermn inceriinendum arrepere. Ilie
igitur in Serpentelli,qui iam adcimas pervemffet,ruir ,& eam non (ine difficoltate interinile:
itaq-, inrerludandiimevertanturcuns, & iupra
ferpentenireclinantur.Reverfus aucem Patetfamdias.cernenique cunas everias,& cruentimi
osCan isquodfufpicaretur ab hoc puerum interfadiiineife.neqaeprions fidehtatis recorda,
tu s, Qeque tpacio capto ad rem cogtiofcendam,
ett e arrepto,uanem occidit. Poitea tollit cu­
nas,òt pueio v i voreperto, & ferpenteconcilio,
quid factum clTct intcUigit,& iuum erga Canen*
petpecrauun leelu* deplorar.

LS

Fa-

£?o
F A H V L At
Fcibulaio-et: Nihil effein ira,&perturbation?
animi iticonfderaté conviteeoixn , ne feflinatione
n9flra>nfempitermts dolorf eqitatur.
V V L P E S , ET T E S T V D O .
CVfcepco carfu certa nine inter Vulpera.&Te*
° Itudmein.diciturTedudo fe cauda; Vulpine
implicuitTe, & icahtnca cúrrente Vulpe raptatam fuiffe ad locum prsfiauum, á quo cum proximéabeffet Vidpes, refpexiíTe fertur, & per lo­
cum dixiííe.non fe putaffe ramccleremetfe Teftudinem, cum illa de cauda ad lignum converfz
arrepereperre'cit,&non aaimadvercente Vulpecula.illnd tenuir.
Docetfwulail ngeniitm viribus pr&Jl.%re*
M V S C V L V S , FELIS,
& Gallus.
17 Dacaverat Mater Mufculumciitn maxima cu
*"^ra,vnicaranatuin fiium,Scad ilium vfq; diem
folicira, ac metuens vite ipdus de cavemula nó
emide rat. Sed iam atrate corpufculo confirmato
ipfe&geftirealacris.&exire velie, ncque pati
ie diutiiis incavernuU aaguftijs inclufum reti­
neri. Iraq-afsiduis precibus filij motagcnitrix,
poteftatem hanc illi facitihac tamen lege.ne vl*
terius.quam in conclave prod mum procurrac»
acque ibi,vt caute verfcturmonec, & luce.nvita
re,acangulos,&: cenebrasquarereiubec. G iu­
dee Maiculus fc quali de cat cere e
ma'

e^E S O T r C J E l
ili
tris tamen prrceptoru'n memor, in proximo
cócla^i animadverfo.proptec foctim angolo, &
rimula, latebra* occupar. Ibi videe placida, Se
molli greflu candidarci felem (enfun adfocum
accedere,^ in ilio afsidentem.pedibusprionb9
quufimanib°,aures,St caput desinicele,atq; def
tringere,& itademumaccubare. Mufcu us ìllavn
afpiccrc, St forma dele&ari, «e probare animo
fuo honertatcm illius.compofitofq; ac placidos
mores.Dum autem intuens eam quadam volup
tateillcftusaccedereproprius cogitar,involar
in idem conclave Gai 1us gailinaceus,& aiaruna
ftrcpitu,cantuq;fubitòitaperculir.Miifcaliani
rnfi.vt oblicus omnium, & fai quoq: immemor,
pavens.SLtremensadmatrem repente recurreret. Qua' completa illum anheiantem, & timidum: Minate, quid rei eli? inquit. Omea Mater,ó mea matercula, inquit ilìe, quid ego vidi?
quid vidi igitur? Quid vidiili,inquit illa, mi na­
te, mifiiioitv O meamatercu'a.immané, inquic
ille.beilià vidi,criilato capite, Se coruutis pedibus,qui me clamore fuo,ac ilrepitu, itapcrterru t,vtmeetiàmirervivere.V7bi illa obiecro,in
quit bdacer.cópesilti mi fiii?In proxime,inquit
nle,conclavi t cùm inhiarem mtentis,& oculi*^ Se cogitationibus pulcheirimi fcrmiri.qua:
veileribus albistecla, mollifsimo incefia, vix
tum priniiim advenerat, & comta, compoiltaq;
bellilsimc mambus facie , in foco accnbnerat.
Ciiiusafpeòtu,dmnlicuit,dumq: animo fecutq

17 *
F A B ' VL AE
fui.iucundifsimofriiérem iilabeftia, quâdixt,' \
involans, & d.? loco ediciore horridam vocetn <
edens, icameformidinecôplevic,ut vides. Ma- !
ter iam intellrgés,quidibrtnor*fçtninï,& quid
immanisbefttsedicerec filins: Mv fiii,inquit,ille
quidé clamor, & lire tumultuatio beftiæ itiitis,
cave pollhac unquam tîbi metum incutiat: at ve
rofileatium t & moUitudmem, & b andos geCtus.atque conram fpeciem frnnina: îllius fie fagito.ut pnefentem mortem, nequetn vultum ip
fius ferre, neq; in ea iternm ioca, ubi femel cotifpeseris venire, deniq, totas dotrms.odto, & fuga huius generis vitare ac declinare velis, û tua
vita,& falus tibi curæ eft.
Doctmur sionféroces ijîo s ,& dam.it: ores,
des,fed tacituraoslenes,& contr.idos metuere

.

VVLPES G R A V H D I N O S A .

LEO cuna gravi morbo laboratet, quo foetot

anima: illius auSui totani fpecum trenini
redderer,accerfit ad fe bedias, quali ad officnun
vifendi regem. Atq; ut quoque introgreffafue*
rat,ac .edere eam propius iubet, quafi orationis
altiorem fonimi neqneipfe ferre, neq; ufurpare
poiTet. Poli: initia aurei« quardam querelarum
morbi fui, rogar quali fortuito, ecqmd feetoris
fentiat? Càinaliafimplexfentire fediceret,&
teterrime olere, ita le fuamq; regiam contegni
& infamati cumindignatione c'aiqitansjftetim
iilam obtruncat : Aliami, qu s ci aifentari velicc,

R E S O T I CAE.

i 7?

neq; fe offendi, ve ctiam bene oiere antrum dicercc, ipfemendacio fe irrideri caufatus. funtliter lnceriicit. Tandem advenic & Vulpes: hotc
vero ambigua in interrogations ha:ficaas,& pericuUim reTponlaonis utramq; in partem praividens ; Nihil etiam,inquit.fenciomi Rex. Acne
tumirerc, feito hoc me die denfifsima cum ne­
bula eifet progretTam de cavernala mea, Si in il­
io aere era lo ac humido, gravedine, & diflillationecorrcptàeflc, ita at odoratusfenramme
pcnitiìs àmiiìlTeintclligarn. Quarequidquideft
odorisnihil me.vel iav ic.vel i^dic.
Fabula docet:Nilnlel]cin confaetiuline poten'U'n
faciit villus, aurati res,&'Jlatititt,& ' c 0liJUia Morii
nolle inselli?ere.
VVLPES, ET E R I N A C E V S .
C V M ana forte iter facerenc Valpes.& Erina.
eetis gloriaci ilU,& olfentare ingen. j fui cai
hdicatem, Sc lepiurimarum actium norm a infttacUm elle, fapetbé predicare, & rogare quid
Etmaccus fcirec? Nihil cnim,iaqait Erinaceus,
nui toe mglobalum convolvere. Hoc enim ve\° Irri_iiecc Ufa, & concemnendam ducere. Pauiop°tt incidane m Canes,qui cum omnibus arti
o.is ■■a.pemc.ip:unc,& difcerpunt/pmis autem
:;,!S ieG«us, &defenfus Erinaceus omnepericui:i. eva'it. Vnde, & proverbinmpodeanatum,
oimd Cj:*ci ita ptotulere. Multa novi t Vnlpes,
ica ¿Naaceiis unum magnum.
Fa.

F A'B VLx^fE
Fábula nafras Hr contra glorias ores]

17 4

, et s t a t v a
aheoea,
(^O nípicatusahencarnStatuam Hircos, qiti.lt«:
bi magnicudine cornunm admodiun placebac,ín illa magno ímpetu fe in n ilit, quafii primi
inciiríinneeverfuruí>:fedtaaciiuiaífuic, vcilUtn
prodcrneret. vtip íe fra&is cocaibus collabens
animo linquererur.
h ir c v s

Fábula (licitar ijs,qtii curn potcatioribus conten
dunt.

O VI S , E l C A N I S .
Q V o tempere anim alta.& pecudes fermon¿
vtabantur, aiunr Ovemdixifi'eherofuo;
Per rnihi mirura videtur, Hihil nobis á te prarfreri, cogique é térra nos vidum q u srere, de qrnbu s tamen cu lañara cip is, & cafeosÁ
at Cambas, vnde nihil homm tibí redic, imper­
tís panem.quo ipfevefceris. Tum Canem.quí
hoc audvflfe fetunt,. fie locutum : Mérito iiercic
meo fie, nam ego is ftim qui vos ipfas etiam cui­
to Jio,atqiié fervo,ne vel horamum furto.velLa
poriunraptu pereatis: quod fi ego veftratn cuf*
todiam nsgiigcrera, iam ne ad pabula qu>detfl
exite audetetiseratorm idm eintentas. Arque
ita etiam Oves ipfas faciié pailas fuiííe accepimus, vt fe Canes poti^tes, 8c maiore ia honote
habeientur.

"Àt S O

1> T C

Htc fahuU n a ^ .,r
pim » L m
.rafcmt-ror
tan defui s laboribm de*cre,moUJtef
N O C IV A , ET SOL.
fiRaviccrquerebatur Nodiva ol> Uicis, & c i
^ orrw n, & cum Sole e:<podulabat. Cui ,
Non insani opus, inquic, feci acuii cut cui pandi
^D ocet fabula: improbo! irafcivirtHÙ.qut illorum fecMoribtn objijìere foleat.

A CC I PI TER, ET L V S C lN lA .
("''Omorehenfa-a Lufciaiara AccipUer. &

^ lerabiliccrvociferancem^ncrepacÌA'vis verbis.ac quid cu inquit.recc cui clamorts grana te
am«ffu:n itti» Nani ego ithim moroc, aut curo;
neque mG torce animo meo p.acuerit;Cua queritacio ce vngulis eripiccmeis.
Fabula docet : Stultèfaocreeum, qui lutafur co­
ìrà potStiores:nan '>e‘j ; fupcriorent illuni e[]e pojje
ai miferi ara fibideii^ouern adiungere.
SAT IRVS, ET 1G N IS.
ÀLlaroigne incerras, quem HeGodus icriL/it
Pcomecheum lovi furto fubcrafiiun appor­
tale morcalibus, tum igicut Satyrum deledacu
iplédorc.ìk cumace dammi.volutile aitine, ampiedi ¡gné, & ofculari : fed I ramtcheti monlv.tie ftìcutuaa hoc cutn detrimento batbs jgiuis.
Ad»'

,7¿

FA B ^L A E
Aduretenimhanc,itiqtiic)&cuín cruciatae'faU
cerabit mentimi. Ibi ferirne imtyru n repr-ehen.
diífefaftumPromethei qui ma.um ¡p.cndidum
mortalibtis attilli (Tee : Promecheuiu vero do­
cili ífe maluen nonelfe. Nam ureie quidemignecn, fed lucem etiam, atque caloren) fuppeditare , tom ad vita; iitcundttacem, tum omninm
artuun ufusn»&opificia, fiquis ilio «ti refié
feiat.
‘D ocetfabula: Exquirendtm ufu-mveriim irire*
bus omnibus neperverfa ufurpatione ttamna nobis
accerfefimw.

,

COLVMBAE.
QPpreíTaColumbarum cohorte, qui ab una
quafi regina,& do ninacádidüsinu Colum­
ba ducebatur, reti aucupis»fingida: ltreperc, &
alisplaudere, Se ferire rere, fiquaerumperepoffcnc.TuTi non folutn albam.fed etiam fapiétetn
reginam ferirne íllum impctij protnifciuim, & te
mcrariiun faarum ( o umbarum verbis compefcuiffe.& hortatameííe.titconfociata, & con eticiente vi atque opera erumpere ftnderent: nam
fingidas nonaliter fervati pofic.quám íervatis
un icerfis. 0 ùm autem ha: parerent duSnci tu*
& pariter fubvolare ímpetu concordi omnes co
narcntur,fuftideruntrete,& in fiivasaufugiétes
abftuiere,ubifnper arbonbus laqueis reuciis,
ipfe onane periculum evaferunt.
F abala doeet-.Comma nifalatt fingulorar»,falate
com

«

t s fE S O T T C A E .
r7 7
pr sbendi & obediMtia fubditorum nonfolün publi
c.i, fed privata edam bona pro curari,
V V L P E S , ET P A S S E R .
pAIurrtbifj nidus erat fuper arbore, quo, priùs
pulii qtiim evolarét, venire confucverat Vul
pcs, & pothilarc mercedem.quafiq, pcnfionem
habitations illius, quod dicerer fuam effearbo
rein ,5: â maioribus fuis poifeffam,ac avibus quo
que teinporead nidulandum elocatam fuiffc.Pe
rebat autem pullutn vnum, qui nifi daretur , totu:n niduiTi fe vailacuram, & illam Palumbiutn
fan.liana delcturana elle minabatur-Grandiorcs
jgttur Palumbcs fermonibus illius cerriti.'pullû
a fe annis p.unbus exigi pafsi fuerant.Icaque in
Cubans ovis mater feniper mæffa crac cogitacionc Sc dolore amitcend i pulli.Hanc triftem confpicitus prætervolans Paifer, rogac quid rei fie,
ant quid perturbetur eo cempore, quo læcari in
fpe fœtus deberet- Cui Palumbes, quern cafuna
mecuat.fi qua anxiecatç teneatur, exponit,Vulpifq, iniunas, &totamrem cdiilerit. Hie enitn
vero Palumbem (impaccili irridere, & caftigare
ftolidam verbis. Qiiidenim tu cenies, inquit,
Vul pino generi vilain arborem ¿natura peculi«rem procreata effe? Minime hoc fadiim
hi crede, neq; fiquid propriumattribuerc vellec
natura reruin Vulpibus,arbores,ve opinor.quas
non portent ili* coafccndere, fed fpecus, & dumcta contululec. bed etiam cu cogica,au cecorM
dati-

178
F A B'r L J E
dari pofsis á mitre tua a udivi He, mercedem Vul
pi.vchmc arbori infidere tuto licere^datáelíe.
Verum fit ira, & Vulpes iute vtaturfuo, quintil
rameo minas illius fpernis,quippequa: volucris
fis,3t qua adequi Vulpes omnes^quotquot funt,
nequeanc. Oliare ita facies, cùm exclufi pulii
fuerint, & Vulpes ad pendoneta auferendamaffuetit,negato te illi quidquam debere: cnmque
folitas minas vfurparitjioc modo refpondero;
non te vereri.ne Vulpes arbores afccndant cuna
tam ponderofis candis. Peruit condì io Pal ¿ibes,
& Vulpempaulopoft curri fuperbia.St minisadvenientem ad mercedem fummendam ira able­
gare, & eaoranone refutare ccepit,qua fucratá
Paifere infinida. Turn Vulpes dolos patela61 os
fentiens, cùm tatnen Palumbis ingemuni ad ca­
lìa cspUcandanonelfeidoneiun icirer, & aliutn
fuiiTearchite&um incelligeret , remiteere fe falnmbi quidquid debeat dbi,& omni metti à fe ¡1lam liberare,deque Tuo iure decedere atr, modo
indicct, á quo talem refpódonein edo¡33, & ilio
condlio indruéta fuerit. Palumbesmhil canrtata, PalTerem d’oi pratmóftrarorern , & fuaforu’t»
fuifl'edicit, Venu ìgiturad PalTerem,vr force in
tetraconlliterar, Vulpes; difsimulans fcquidquam cotnperilfe;& Saepè.inquit.mecum adm:roracfufptcio genus veitru:n,cui natura cantam
agiliracemcribuent, vt in fubìimealcccvoiare,
íSc ccleruerquocumque Ubucrit deferì i, arque
omaes,& maria ttàfire poisttis. Sed vna videtut

tAÉ S 0 -7>/ C A E.

179

r e s . vefttorum, & proceliarum vis contraria, 5c
fTlóleftaeilevobis.captulistam parvis & fubcilibus prxdiris.Nihil.inquit Rader, ilia vis,quatn
memoras.nocere nobis potefl.nam quncies hac
com nota temperate inferrar, fnb a.as reclinata
capita ita abdi nus, &'protegimus : actimu recondit fub ala caput.Tum Vulpes irruensde im­
pronto illuni corripit.atqne ducerpcns vlciicitur contra fe fubieda Palumbi conSua.
Foblila Hocat eos, quiah'jS avere, £5" confuterà

foleant,fub ipfis nefeiaut.

PASTORIS MEMORIA.
p R o fc flu r u m villa cuiiifcJani dominimi In vi’*
beni opulentam ¡origins negoriorum fuoruin
g r a t a , orabat vxor, monile libi, ve aureo limi afferret : orabat fitta, ve vederti apportarec : eriain
ancillulje,vtteticulaemeret. Turn Palloraccedit.numofq; incrunaenulatradir hero, ve filtula
libi mercetur, rogar. Rebus perfect is, qnas ob
res iavrbern iliam ventuni e r a t , ctìni redimili
ille ad fuos apparerec,dum faremas infpieir/ortecrurticnularaaccepcani à Pallore reperir. Ibi
recordatuspetitioms huuis,firtulanieinit,& Pa
ilori paulópoft reverfus domum cam dari iubet Vxorigiciir,& filia in primis,fed Se anc Ulu­
l i fpcrareacque pofeerc fua. Cùm vero diccrec
hicjìbi exeidille.qtud, quoque volili lice curari,
fibi, 5c onmmo 1Ilari) cinpnonum obhtù fuilfe,

M2

,Q-

iSo
TJ.BVLAE
indignar! nauliercs, & moleile ferre, Partons
mandata potiora eum habuilfe fuis. Tum Paterfamilias: Noliccmirari,nequc irafci,inquit: Pa­
rtons enim memoria me in crumenula profeqita fuie.
Fabula iocet: Gratuito opérant qui dent ahjs ,nqnu.llos.fed largiri qui velini
de fu a etiarn pecu­
nia e'le liberales,paucos reperiri.
V A S C V L V M MEÎ-LTS.
Ç V id a m jq u i e(Tct in opinione ianflitatis {iu­
gulari, qnod pere curarerum divinarum humana omnia negligere crederetur, à rtligiofis
nuilierculis fpe pro fe fe precum erga Detim il*
hus, tribui abundé folebant neceifariaad vi una
fuftinendamjdcquibiisipfe,quancmn fatiseifet,
capiebar, reliquadilargiebatur egentibus abjs.
Qviodam buie tempore allatum fuie fidilevas
plenum optimo mel!e,quo dono admodnm de­
legatili homo.fupra fuum leâü fufpcndit vaiculutn.acq; multisannismel integtu & inconfumtumfervavit. Porteannusvemt contrarias apibus, quo niellis pretium fupra raodam augerettintum vao illedieaccubans,fupraque feappéfnm vafeuium intuens, rationem computate cù
animo fuo, quanti venire poii'ec vafeuium cum
mcüe.pofuuq, tanti,quanti O vas dui emeren tue. Hac fpe de.ectacus,8c progrelfus longius: '*■læq,- inquiqoves b,ne poil annum binas alias pa­
tient; cuna deinde quaterna quatuor, & 01tiiC
otto-

tsfE S O P TC A E .
i Si
Ojonas o!do. Pergenfque hoc modo ad magna
pervenirgregetnoviuav. has,cual inquit.Oves,
aimeranccarusim*,vendam,&<ie preti« illarumdomú,agrofqtie mihi cóparaooiitatandem
re benegefta ducam vxorcm.æquè illa fufeipiam
liberes,In primis filium elegantem, qliem optimis præceptis v itiA d o d n n * inftituam. At Üle anícuttans mihi evader in virum egregie eruditu n,& inveniet landem fapientia; ac virtutis.
Verrinafinonobcempeiatcmonitis mcis, neq;
parere voiuertt redé monticanti, & m ditutionem meam répudiant : rum ego ilium, fic arrep­
to ,iaquit fcipione,qui prope ipondulam adpanetem applicatus llabat, he illum ego verbera*
bo, he inter has cogniuonesdiverfas filaselarumaitius feipionem impegit in vafeuium eoq;
peteufo, effuliim i nacum preclara illa fpede­
finir m tlraguia mel, hicque confilioram tam
fpieadidorum fuit exitus, carere vthomo mel­
le, quo.1 tandui confervaratj&elucteftragula
cogeremr.
Pabuli reprebenìit -vanitatem vulgi ,qua illui
anbnis fuismhiare foletfemper maiofibus neq^mediotrihue coiicentum fr udtts prsfeates psrapitvst£ co nmunis.
IMPERITVS.

praicerexcuiforis ofhcinam dû tran
QVidam
tic,fcrram fotte vider abiechun hntr*i,quod
-

faber de forcipe pauló ante , vt càdot nó nug‘>s
Mj

j Si

f A n n
ae
appareret.elecerat.Hocil e,nihil tale fufpicans^
Jum tollere vult.tnanusadurfmir homini: iraq;
dolens relitto ferro difeedit. Confpicatus ha-c
omnia alms: ftultè.inqint.periculum teprins fa
cere onortuit, vtrnm caleret ferrum. Qj.ionam,
illc pado?iaquit.Vt iafpiieres,inquit altertfiii*
deret enim , nifi deferbm (let. Hoc ii’eaudito,
paulòpolt in prandio , quod rccordaret tir paiaturn (ibi aduftum fnifleolim palméto calidiore,
ctiam in appofitntn cibum infpuere , & ido non
{tridente avide giunte,& os comburere Quod
alius cerncns : quin,inquit, d calido cibo abitinebas pauUrper, dii frigefccret? Hgo inquit tllfi
deferbuitfe eenfebam. Quomodo.inquit alter,
quern videres fuma tent? Memorihe huinseua
{igni,cum forte totum zitivnm diem itinera'aciet'-doconfumiiifet, veil.t vefperi cummaxim*
liti ad font'.cu’um, vbi aure, vt fit. ipeciem fujni
pracberent: hie vero ilie mifer,& iìticulofusab.»
tinste,tanquam fetventibus vndis, & quattri
ad profhndam vfque nodem aquam , & (iti pa­
ne mtenre, raetuae a tontams tumentiSjVC rebi
tur, viidsv rete tur.
pi arraturfibula contra imprudentiam, & tot,
qui non difùnguuat diverf as res intelligentiafaaf ?
proni:f uè de ijsfnter qn.c maxima funi difrimma,
indicant.
M A N T I CAE.
.
Vidam Mantica applicata htimeris c.rcui
bat,& in priore iihtispartecógerebar pc^

Q

Z4 Z s O T I C AE.
18 ?
eata aliena.m pofteriorem rei jciebat fua. Atquc
ille reprehendere alienos errores,ltultitiam,ni
eitia,fcelera,totofque dies in iacuium declaimtare fuutn, & de Maoticapremere hominum ml
lafacinora , qua quibushbet obiedlatet. Q u °'
clam die vnus acernmc obiurgatus, cum tadem
finis fuifl'et , Quxfo inquit. a tergo tuo quid tu­
rned Pars,inquit ille,fciUcet Manner eaeft.In*
tus vero qaidi’Mea, inquit iUe,delidla,& facino*
ra mala. Ab his nc igitur; inquit hic/edarguendis tamiim ocij tibi eft, mea, & a iotum , vc cn ^
res ? Non, inquit iUe,videmus Manner quod a
tergo eft.

,

'Docet fibula : Or,vies fibi facile igaofeere a'ijs
vero difficile* c^e.feqaeabfolvefe,alios condena< et
a:q ,in geuere narraeur contra amore.»i[ui ipnus.

V V I P E $ , ET A V I C V L A E .
I V perpeli'a fame Vulpccuia,cum nihil fuccelsiflet omnium attium, quas ad vitftum pa
vandmn e.'cercuerat nuiitiplices.uun fefe illapv^
aioerote animiabijeete humi , Scfecum miferia
fuam tacite dep.orare.Aves mortnam rats advo
late proprius.Uia vbi hoc vidct,imoibbiUs ma*
net. & animam conrinec, ne Aves fpiritum vita
adeife inteitlgant. sccurx igituraccedunt,& in
Yu pem uuihuar. a: iUa.poltquam cenfnit tenipus eile.c nifit, & comprehend!! prosimam, ac
devorat. L'oftrid ecxpcritur eandem fraudem.
lb,vn a(io im x vc openor, non niquit,. (imam
M4
Pcl"

ig*
T A B riA E
pellem ìnifl:afiepéexpaifamconfpicer,in Ulani
invoiavero.
rDocet fabula- Fraudulently nunquamfidemha­
bendum e fe : lp[is tnm etiant quiefcentibust doli U
men vigent,& moventur.

AB A PIB V S IC T V S.
Vidatn
confpctìo alveo, intra quetft Apes
Qacquiefcerent
accefsit, & aperit ilium,avidus mellis : tum in ipftim Apes fatto iaipetu involanr , & qiucumque partes incorpore patebant,eas configunt aculeis fuis. Hie vero pelsimé acceptu», vix fuga fe cripnic, & periculum
evafit. Quemconfpicatnsalius, quodeifetore
tumido,Si vlcerato caufam mali fcifcicatur.Hic
vero,quid libi accidiiTet,nanat. Tu ille,at tu inquit, pofthac Apes pnus reperito, Si abigito:^
ita demquemel tato capere, &frui ilio fecurc
poteris.
Monet fabula: Noncupiditatibus temere obfo
quendumt& quidquidfaciendum ^r,vt c«w ratio1?
aggrediamur.
C V ST O D E S PRVCVM .
Aturefcentibus frugibus cull odem quidam
appofuerat,qui prohiberctab lliorum nan
fitti tam homines, quam iumenra. Hiuc cùmpc^
multi eUberencur,ncque iumenta curfu aflequl
poifet, prxpofuit cufiodire at boriiti) llle equir-Hie veiOjdiun iumenta, fi qua forte in frugcS
vafn-

tsfZS 0 P I e A E .

t8 )

vafiffent, dumque tranfeuntes vistores infequirurmaiorem {toagem ptopeaiodum ipfe, qiuai,
qui fiigabantur.edidic.
In eamdem fententiam.
M V L I E R , ET M V R E S .

M

Vlieràviro tuffa, ad facra quidam Uba,&
placentas tom icrat. Hunc cibum Mures
adepti noctuarrofere. Illa in idem conclave t e ­
lem iminifit.qua Mures caperete fuos labores
protegeret: ac hac & integra, & reliquias Mafculotutn devoravit.
Docci fabula: S cpè mala mutaripeioribus.

jASlNvS JVDEX.
(intendentes de cantiisbonicaceCuculiis,&
b-r , “ I!'1f , VUdlCem Cf Ptrc Afinum. Afinus iti
c llí
l Lufc.mam : illa ve poteft fnavifsimfi
LI
°,mm onerate dtitinaum, modula'Z ± ? * ‘" dc* CnCllU>’& *< ■ » promere,quod
f e c if e i ' 1

Vnl“rm0<1'P rof« ! - C ¡ » finen

co : tc 1

P'onnn.

n, ì ;
mea fentennaed.
Doce, jabiiu: Idquod t>roverbium ¿ r
cactus anitre,noa ¡ ¿ em '
t e r i t - m d i t t a m i » ¿ n t ,E i'e/n>>JOc-fro d a i■
*" haber e
^ *
Mj

RA-

Iß«

Ttsf a v i tAE

RA N A E, ET P V ER.
j^AfcivusPuer ad ftagnumconfpicatus Ranas
eferentes capitula de aquis.per lufinn Taxis
illas appetebat.deq; iltis iugulabat multas.Tußi
vna, iftequidem Puer, inqmc, ve videtis.luditt
noifræ autem furores moruintnr.
QjúiqaU dehraat Reges,pleätintur Achivi.
A S I N V S, ET N A C V C V I . A .
p illo ris Afiaas cúm utiret, ad proximum acce­
da fiumeii, cuius five aUitudincm metueas,
fen alia, nefeio qua Afinina cogitatione, per Un­
trem redi aUigacam ad ripam fluminis vadit a i
aquations: atq; fedata iam fai duna redit,demet
fo rodro.vt pi craque faciline bruta, omn ia olfacuns.adrediai de recemibus ftondibus fatigáis
impltcitamdevenic,quam ilio arrodéte.folvituc
lin ter, & vnacuui Afino fecundo fiumine , qua
vada: fine gubernacore ferebant,définit-, itaq; fi­
ve intercepta, feu fummerfa vna cu infelici nau
ta penjt. Viderátaíiqui in Untre Afinumavehi:
icares cognofeiturab vtriufque domino. Vterquè igirurfuutn damnum moiette fecebae, S¿ alterunijVtauthorem iiUiis.accuiabat, Poti: multa
iurgia cauta in iudicuim deducitur. Coram quibns ìliadifceptabatur, ij non aulì pronunciare
de controvertía (ingulari.vt videbacuc, cimi cminaretvniis Untrem alienam fuum animal ayexilfe, alter alien um Afinum luam htrem folviitc:

-

con:

eAF. S O P T C A T I

187

eonfnluotlcgtim,& inrispublici pcritos.atq’ ijs
resmagna & difficili^ vifañtaqoe omnes libros
efemere, infeholis, & coctibus inis illam differere,arque qua?rerc,vrriim ne dánumdedilfelin
ter.an Afintis pauperiem fecitfe videacur. Neq,
putaturad hodiernum vfque dem tUtiii,dcCidiqtiepotuiifc.
Fabula docet: Tales effe indoclorum ixrifconfaiforum diputaciones.

M1LVIVS A F F E C T A T O R .
J ^ I l v i u s audiro Equi hinnitus fono terribili
cogitavi, fi ipfc lìmin vteretur, formdini
fefcreliquisavibus foie. In nari igiene velie,&
ad fimilem voccm exprimeadani guttur & roftrum intendere. At iile neq; ciamores, & fremitusequinosafleqmpotine ,ik fiuun lipiérem, ve
vocant.tinnitum corrupit, & magisinridicuifi,
quàm metuendumalitem evafit.
Dicitur fa b u la contra inepcias , O 'p e r v e r t i t e
i -nitattoms fu U a , O reprebendende, O' iicaffcdatores jioUuos ac meogit antes.

A D O I ES C EN S I M P R O B V S .
£ V M domain interdirai redijflet Ado efeens
audaci, & petnlans, gloriabatnr acque iaftìtabat cum aha ferociter, & improbé a fe perpetrata.tum i.lo etiam diealium Adoleicentem
vcrberibus affectum tu life . Cui pater, quoties forte audietac, dicere folebat. Nondum fili
rep--

I8S

FABTLAE

reperirti etim,qiiem quxris. Quadamnocie reverfus donnina male trmldatus, & faucitis ,cùm
mufsitaret,& latebra* quarrcret : rtun parer : Seriiis qui dein, inquit, fed tandem in venirti, fili,
quem longo tempore veftigafti.

Docemur b.ic fa b u la , none fe r r i animi! Cucce fu
im probitatis, Item q m enine n fuUTeviijuam, neq;
ef s tvn ferocem , quia alias ferocior repefiri pofsit.

DOMINVS

ASPER

SERVIS.

J 7 Ratcuiufda infervos magna fevitia,qui neq;
illisqtiidquam temporis indulgeretadquie
rem, &victum parcifsimè ptxbetet. Quqdant
tempore cùmabeffe Servi illum putarenc longiiis, querenturqiie fecum mifcrias fuas: rum
vnus.five temere, feu mlhnduqtiodam divino:
Non illejinquit.huius anni fmctnr vindemia,&
me vertuti dixilie onaties compenetis t Std dominus audierat hoc, vt force ab i.lis non confpeclus accetferat propriùs, atq; perculerat didurn
tri fti us aaiiHumipiirjs:conscmneretanié illnd,
& nihilomin9 durum erga fuos fé praibere. Cam
vindemia copiofa fuiifec, & vimini intra dolia
tondittun, reeordatus didi., feriuim illum, qui
vaticinatili maium libi elTer, poculiim elucre, &
tnurtum afférre itibct , quod diceret fe ilio invi­
to vindcmiafua fruì velie. Hic quidem obfcqni
domino parabat, Si Deoramen volentedicere
debueraspnqmt, hete : Magnar eairafarpc ces,&

IS ÌE S O T r C A E .

Ig p

admirabiles evcntus celeritcr exfifhmt. Abi,inquit ille,nugator,& quod iuffus pcrage. His ditìi5, nunciacur nefcio quid in sedibus tumulms
oriri. Illc procurrens>vtremcognorcat,& c©mponatde fcalarum gradibusinfelhnatione prarcipicatur, & cervice fradapruismoritur, qumn
gu ita(Tec vindemia: fuas minium.
Fabula, & divinati pltionem pr^jto effe docci,
& animi perpicaciam redarguii.
f v r , et CARNIFEX.
r^Amnarusquidam Furti ad fupplicium ducebatmqqui fuam infcelicitatem deploratisi
Memiferiim, in quietili mouendum fu perline
znagiltro m eo.àquo hanc artem didici.quem
fcilicet piedi oportcbatpruis. Huic Carnifex:
imo te, inquit, qui tam male didifeeris, 1ac11iae
pcsnas dare iqmfsimum eft.Cuz Fur. At,inquit,
non fui ile meimperrtum furaadi,confefsio rnca
indicar. Debueras igitur,inquitCarnifex,reex>
ercendi finem facerc.
Docet fabula, Optimum effe ¿malie facinoribus
celeriter defifleice. Nam %uis noa fa t a i in vita <S*
deliiiìs nuliis teneturì

,

R V S T I C V S , ET M I N I S T E R
illius.
]^,| Tuiittum funm miferat Rufticusad perveftigandum bovem, qua: ilio die de armento
abecuiiec. Hiecum naberc; anteaemusquodda,H

j<
jo

F A B P L <tAE

dam bovecn in confpetìu, vifis tribus avicülis
quaf] illa iam recuperata, perfequi aviadas coepit. Quo opinione diutiùsforis commorantc,
dominus ,S¿ ipic progredirne vr quid de bove
fierec.cognofcerepofi'et. Ac reperto M ¡ñilbo,
quidagitur? inquic Rede, inquit Miniftcr, re­
perì. Dominus, quod nufquam bos apparerei,
quid igitur repetiiUPmquit. Trcs.inquitMinifter,Utus,avicn!as.Vbi fune iIlae? mquit domiti9»
Vnam,inquic Mmiller, panlòantebovcm coulpicatus.cernebam, alterius voccm aud.ebain,
tertiam mine etiatn infequor. Ergo.iuquit domi
nuSibos quantum ìntelUgoairiiffaed.
F abaia redarguii valgi j iultitian, l i e v i t a i em,
qui fìudium ,& tempus nugatorijs rebus impè dere,
CiT* in bis opera?n perdere foteant, ncglectis neceadrijs} i p debiti: aftionibus.

L E P O R I N V M CAPVT.
^O cusiuiTus inccenamparare Leporem,de­
traila reliqui corporis pelle, cinti in capite
denudando plufculnm illinegotij exhiberetur,
Carnihcem, iaquic.ad hanc partera advocari
opottuitF abala docet : Capita rei pub. non facili,mane li­
bai ter admitiere cajiigationes, ñeque illa pauló da­
rmi tramare chibas tutam effe.

RANA, EX SCIRPICVÍ-I..

In

c ae:
igI
N paludis Scirp culis familiaquidam Ranunculorumannos mu cos habicavcrar,& diligetes illos.vt larem, & teda lúa confervarác.ífc integrosprjcfìiteranc. Horumpodencasquodam
tempore peculancior, Se inventa ìafeivior tenel1os Scirpos aixodere,& penates ¡nos vallare car­
pir. Hanc iniurìamferebant agre Scirpiculi, &:
precari primum incolas fiiOS,ne á inaioribus ipformn (e defenios,& cuUoditos perderei, acque
everreeent. Deinde cuna precibus parmn prolìcerenr.cumquc illos Rarumcnli .rnderenc, £: di
cerent naaiorcs fuos.genus antiqnutn, & imperitum bonis fnis vti ciefci vi ile: Divina,&. huma­
na redan Scirpi federata«! vimaUunnorù fuomm conlìrmaus animis pemiLerunc.Scd non 16ge abfuic vmdida, tk federara vis in capita in­
grata? fobolis celeriter convertir. Nani erods
bcirpiculis, & loco iam aperto acque patente;
mo t Ran«e vide abique negocio ù volticribus, ì'c
hydrisarrepta.*,& diUtadì lucrane.
Docet fabula: eAjìu'capofterltateiajlitlrt.tma-

3

RESOTI

hruíH ex ¡a peritine er em .

R V S T I C A A N V S, ET p v e l l a .
VM quo da tepore familia: optimum, & pinguifsimfi lac apponi à matte fua puella Rnftica cerneret .mirabatur qnx nova bonitas atq;
facilitas erga muv.fteria fna inmatre extitifiet.
Accedìtigitura.i illa, &quidùciac interrogar,

19 j

F A B V L AE

& reniiqiiam idantea fieri ab illa vidi (Te air, qut
lacfeinpermeliufculuiHbutyro,& cafcolis tìngendis cotnpaicere,aut foro refervare lolita fue
ric.Cuimarer: Quid tuaid refett ftulta? inquit:
non fi t celliere hoc. lodanti ¡niella:, & fadi caufam evquircnti mufculus,inquit mater, in ollam
delapfus hac node,& fuffocacusfuu: itaqueve­
ri ta,nc vitiacutn lacalijs potioribus vfibus parti
idoneum cifec, appo fui tamilici;, vt vidifti, cui
hoc fuicacceptiisimum.

F abiliti di est: Plerofqne nonsfid e inutilibus
corruptisgra£ficari alijs.

FOENERAIORES.
O v 1 quidumfaciebatdecrahendispeUibus
mottuorumanimaliiun, quorum vendere
coria foieret, obviamfotte factus Foeneratori,
fai litatuai lume ita compellavic.vt fuis ordini*,
& grcgis hominem,quorum vtetque idem opifi
cium faditaret. Acadmiranti Foeneratori. qui
{ibi primarins in populocivìs videretur, & iftii
nolTeCjpercontanciq-, quoaam modo idem opift
cium ambo exercerenr.refpondit ille. Quiaipfe
mortuis animanbuspelleSjFceneratorei autetn
viv:s hommibnsrcs.cii bona decrahercnt, acque
dcriperenr.
Fabula docet-Ju mores f epi tata vieta invadere,
vtpefsimafacinoraitonfolimtntpuinta ^fed ettant
imorata ejje reperiattutr,
p .o -

<v/£ S O T I C JE.

195

R O B V S T V S B O S.
( '‘'Onremncbat prafe reliquos Boves, Tocios
^ fuos.vnus eximijs viribv praiditus. Sed cutí»
poli arationem ¡Ui etiam inga, & alia onera icnpofuiiíet Agrícola,revcrfns id tlabulum poftma,
tucinam ferociammaximam, vefpcri placidifsimé demilfo capite atiitic.
Fabula indicati Etvircutem negotiofifsbnt [ole*
retfc
cumfortuna p'erumqu emusari ánimos.
ASINI

V M R R A.

^ O n d u x e ra t inftitor Afinum ruri,áqnofua:
merces deportarenturinopidum vicinum,
tempore, quo omnia fobs aftu, & ardore flagrabanc. Impoiìtisigicurmercib* in Afinum, pone
ip o cum locatore fequebatuf. Cúmautemiter
fiererperloca capelina, & vndiq; aperra, & pa­
tencia : grefl'u A finicohibito,conduñor prop­
e r ülutn fe appofuit hnmi.vcin vmbrapaululirni acquiefcerec- Hanc ei commoditatetn loca­
tor mvideos, (urgere mfsit, & agere Afinum eù
in lociim.ad quem conduxifiet.ille enim vero fe
condudo mmento pro arbitrio vti velie,& fieri
licere,aicbac.Negante ìocarore.&.affirmàte ha«
bere ilium conducUiin Afinum, non vmbrà Afim.ad contentionem,&: lites devenere. Delataq;
concroverfia tandem ad iudices,ctiacn numdilcepeatur de Afim vmbra.

N

F ar

Σ4

FABrLAE

Fabula notât fatilisatemUtigitomm. Et maxi*
marri «¡jcudicat rixaru a in terris pares ti de A id
vmbra,

R V S T I C V S AT h I.ETA.
Alentem, & robitfhun fi Hum câm parervi* diflet dentale de aratro forte escuffum teditu ile matv.uu verbere, neq; minus finnaife, qui
fi uuUeo vfusfuilfer, ad pugilum cercamina uhi
dedu'tit.ratus fine dubio, prsiUneia vimm fuirum vieioriamadepeurum eife. Aciliearcis iniperitus, câm ncque p agas infetendi,neque devicâdi tacionem cencrec, admodumab adverfarijs affligebatur, Hoc patercemens-.Fdi.ioqiuc,
illam de aratro impinge. Quo d id o ado !efc e ns
omni corporeanniftis, veliemenuf^uruinplagi
indiateadvetfurio,& palmam obttnnit.
Docet h ec, illa redifsmijisri, qns ionfisco, <&

folito cui <iie mirefaut.
P A T E R, ET F I L I V S.
Ç^Viufdam patvum Fiiimn tota vidnia.vc im­
probi tace,& petuUntt3 intollerabili preditum.accniabatapud Patrem. Qu; graviter obait
gare Füium,& interminati verbeia.nifi defioereteffemoleftusvicims. An tu nefcis,inquir,
hoc odio vidimar s nobis prrrdpuam mamm
accerfi : cum bono vicino nihù méfias» ma °
mhu peins elfe di-.aeur? tihus, vti porcrar^e
dckenuebac : ièd cumLeaurec le anausfat.iface> e

ts fE S O T T C A E .
I9 i
cere defenfione fuá Patri : Ergo,inquir,vt intcL
ligas ilios milii Mimetico infenfos efle^fiiper
noitrum cquumpofttecraftinomedie imponit<> Se prxtervehitor illos, andics cniimnihimaledicences me quicfccnte,& tacente. Placebac
hoc patri.Ibi.vt quofque vel in via,vel de feneftra proficientes pucr vidilTcc.cosgeftus edebat.qui illos facile ad iram,&indigna:ion¿ píovocarent. fccce igitur noftrum puerum.illi cla­
mare, & apage,fceiello nihil fceleltius fieri que­
s t ^ fiiniua. Pater cogí tansà tergo filmisi irri­
tare vicinos ad maledicentum, c im i ipfe quid
f3ceretconfidcrare minus poilec, apporne fuper
ccrvicem equi ante fe: acide osdidorquerc,8c
didticere labra, & ri&um paudere, & linguam
exerere contra vicinos, vt multo dicerent in eù
graviora.quim prtus. Tum pater,qui nihil audircc.nequecemeteri (ìlio fieri.quod reprehende
du n elice: profedó(inquit)fiU>infelici fiderena
tus es,qui cum ñeque ífdas, ncq.otfendas quéquam.ab omnibus tamen inclamitatis,& convi­
cios confcinderis. Perigitnr qua: tibi, vt vides*
fere oda fune, & co a fulare ceinaocencac ua.
I ridiedi fabula : Svnplicicati facili imponere improbiuten-.Cp* dcillins obfervationibus vuditelabixvt de minibus prebendentium anguillaf oles.
I C T V S AB A P I B V S .
Vcm Apes fpoHaacem alveariaconSxeranc
1aculei« fui», queccaicm, cfcgc¡uercm alios
Ni
*a-

Q

x9é

F A B V L AH

audiens: cairn illo,mquit,hoc cibi habendu fuit^
Imo ''ero, inquit irte,hoccum ilio catendurn
potius.
Fabula docet : Prudeuter facere eos, qui obmn
magnani voluptaten,magnimi per ¿cuium adire,aut
¿alarem. perferce nolint.

N à V T A , ET M E R C A T ; O R .
|N ter tuvigandiun cùm elìet mareplacidum,
& tranquillimi, qui in navi veheretur Mercitor interrogar Nautam, quo genere mortis pa­
ter ipfius incerijlTcc. Cui refpondic Nauta : F.o
ipio anno in aquis patretn, & ante annosdecem
fimiii fato petijife avum fiumi Quid prò avo inquic, fadum e fi? Et hic,inquit Nauta, i cidemq;
(ve mihi dicitnr)ab avus in mari iuffocati fnere.
Non igitur tu itiqnit Mercator, mctuis aqnas?
Non fané,inquit Nauta: fed die quafo.qui fueritexitustui patria fin fuo, inquic ille, leàulo
mortem oppéti jt.Q uid avusPEnain ,i nquit Mer
cator, hic.-necnonde proavo, & ab avo, ideai
cotnperio. C ur tu igitur non & uiu, inquic Nau­
ta, le&ulum reformidas?
Docet fabula : 1 nvux honejlatx mortem nsncjje
timeulani.

PA TER , ET FILIV S R V S T IC V S.
D E , inquit Pater rnfticns Fili , & arvum
noftrum acceptohgone periòdico, vtcon^emnfffilius egteilus,ie tam fnacioio « v o P^c*

S O ? I C AE.
197
fodiendo fatis vnum non effe futtirum.rectim co
gitibut.-iraq; ilium diem,defperaro laboris pro­
ceda,cùm humi propter arvum feproftrafler,acqn evit. Idem pollero,& tertio die fecit. Cum
Pater opus inipetturus egrcditur,& intattum
adhuc arvum elfe videt : de Filio^quid il is diebus egilîet, rcquirit : N ihil,inquit hic. nam qui
pofsisi ego tantum arbuna folus perfodere ? Pa­
ter errore Fili) intelletto: Attu.inqmc, fingnlis
diebus fpatium pedum ottonimi perfodito. C ü
Filius obfecutus Patri aliquod diebus ottonos
pedesab^olviffetjatvifodiendi fpatium indies
minusrclinquianimadvertit. Iraq; annifus cele
tite rtotum îlludvti iuflusfnerat,periodic.
F abul afignificat difficult al em in afìimandis Liboribus : & opusfaciendum potius, quâmmetiea»
dam .

C A N I S V E N A T I C V S , ET
Molofsidomeftici.

C EPcrat venaticusCanisleporem; eum quan

vis efurieas,gloriole iattans verbis celetitatem fuan.detulit domum ad Moloios cuftodes
gregis,& ædiumtilli eniinvero Leporemetipuere oiteniaton,& inter fediiccrpiere.
Fabula contra ofientatores dicitur-.nattibonategerefiepè prodejl.

D E F V R E , ET S I C A R I O .

N3

Con

Iflg
F A Z r L AE ' '
/"'Onfociataoperarem communiter gerebanc 3
facinorofi duo.vnus For,alter Si cat jus: qua- c
dam node venere in *des Agricola:, vt pntuba;
tut.noopauperistcuiosjcum non folnm adesco
pilandas, fcdctiam abigenda ammalia Fur ceti*
feretiReaé,inquit Sicarius/.ioincetfeao, om­
nia ejcfequipoterimus. Priiis tamen,inquit Fur,
Bovem vnam, aut alteram educamus, vr h fotte
tumultus oriatur, 5r fugiendmn fir, ahquid abltu'.erimus: Nó placet hoc miht,mqmt bicanus,
nc Paterfamiliasftrepitnexcitacuseripiaturtna
nibusmeis. Athoc.Fur.melius eft.inqim. ltn
mo iliud, mquit Sicarins. Ita inter mas, iratn*
Fur, Patremfamilias inclamat, & vigilare n^t,
ne vitamamittat. Qiuexcitatus etiam res a*
fervavit.
,
. n
Fabula iaiicat: ^ a h r u m difstdta bams
lutaria.
L V P V S , ET W L P E S .
\ 7 Idebat Lupus ad fnpplicinm capitis Volpi
v quondam rapi,esimia forma, & magn i Udi­
ne; itaque mifertus illius,fiatine Leonem Rege,
apud quem fe fcirct fingulari in grana elle, de­
precar! pro vita illius, felicitar* igitur cauto®»
propter quam Vulpes damnata euer. Cm rei*
ponderunr,qui ilUm dutìabant. Quod ¡retavi
ribus fuis, non contenta rapini* aviti ri de co ' t
pinguifsimum etiani Anierem.de numeroeotu,
qui regi ad deiicatiorescibos aiìcrvatctuC

±4 T. S O P TC A E i

Ì99

an fa aggredì. Tum Lupus mutata Vulpis liberati
du vellicate difcc'sit,^ Traili cervice 'Ha peri jt.

O nìgs ¡'acinoroß invidi fitntieß j:te hoc pr¿vitati*
Viti 1 n il 7 tu n ? en e 0&nibit » vt eos ciim tjuibus co
mi ■ àc.irividcJ'it co a volitata fu a ti medio (ubiAtos copiarli, Hit* vt indiniautis ip[i [olifruaatur.

R V S T 1 C V S , ET M V SC AE.
jMoitiensquidam inaliate Mufcarum, àqtii1 bus perpetuò vexaretur.arripit iratus acccnfa
^rama:a,& in cabila vbiq circumferrflatnmam,
cuuis vi Mufcx.vel necarentut.vel repelleotur:
cd mcautìus dnm ignem tramai, tugurioli ari­
da materia incendimi, & domuncula rotacon­
flagrar.
Docet fabula- Tlerofjue ritin ta parva ¿etri/
menta in maxima damaa incidere,

O P V I.E N T V S , ET P A V P E R .

T Empore brumali obviam fafhis fuit Taupcr
Opulento bene vellico,ipfe pertenue amica
lumindutns. C Cinque 1Ile effertuspanis.fngus
tarnen vit ferree, hic aucem nu'Uim flgnum da­
re: frigore le affl.gi; miratusqui ficret, Opulentuscaufamè panpere quxnt : Nam cgo.inqnic,
decibus ci epico ptah igons vi, tu aiuemneienr.reqaidemil.udvidero,ita ingredeus alacriter, óc fum tarnen ego. quam tu multovefttt or. Cui alter, nitul, inquic »rmrutn pro co­
li a ennn ina qaeir.q; vitam dogete oportet: ego
N 4
o V L -

iòò
FAEVL^AE
omnibus meis veflîbusamiéhisfurn,fimilitêr,&
tu fac in tuas vniverfas te implices, & frigus faci
lé vitaverts.
Indicai fabula,Per multa in bac vita opinionef e ­
ri,nonvera ratione.Itemque, ab cxercitatis perjerru eafacilè, que ìaexerettati > & molles fujìinere
nullo modo pofsint.
V V L P E S , E t GALLVS.
pAm elica Vulpes, vt fraude Gallinaceum, qui
confpexerat, allicere ad fe, acque capere poifet.humife prortemit.&alternmoculum cóprimit, cumiferabiii querimonia, & implorat’.one
auxilij â Gallinaceo, fibi qui eximerec fpirta de
ocnlo, cui illa pau'ò ante vadenti per fentes in*
fixa effet. Gallinaccio, intelledodolo non ego
medicusfum.inquic.&fi incaurius ad ocidos
fotte vngniculos admoverim,pcriculuni fueric
nccalcatibus meis,etiam fanus oculus ladatur«
Sed paululum expeàare fi vis, ego dormirci nof*
tram advolabo,& inde,qui tibi medeatur,acceriam. Vulpes, & ipfafentiebatdolofè agere Gal­
linaceum: feigiturpati velie air,quod necelfe
fit.Nam fxpe andiviffe,multis mcdicis vtenduni
non elle.
Fabula bocdick-.Crcti^andim adverfus Creteitfem.
LVPI , ET CANES.
Ç V M animadvertercnt Lupi, fe non virture
Canum/ed multiutdine fuperari,hoc inule
con-

isfE S O P I C A E .
201
confilium perhibentur. MittuntadCanes.qm
ab i js , quorum caior non difsimilis Lupotum
Client, quarerent: (.ut non porius feciiTiconiungercntur,qnibus natura ipfos conciliaffec.id
quod coiotisfignificaret (ì niliiudo : quiq;ilis
dicerent : (ì luporum ausilio adverius alio.sC aTies diferepantes colore,eti vellenc, poffea fublatis illis, Se ip!os fo o s rerum potituros, &; m
perpetua amicitia Luporum fiiruroseffe, ( ùm
ics thiltis Cambus probata,&alij Canescircim
venti acque iugulati fuilTcnt ,tum fine negono,
& periculo, ifios etiam concolores fibi mtetfccerane lupi.
Fabula namtur contrapro litercs , quibus taritifper bonor babetur, riunì reqiur tur opera il lorii,
at inox rebus perfecfis,plerumq; neparcani quident
bistnefueabjlinent illiip[i,q:u eoscorruperunt.
VI C I NA DVO.
Vidam videbat aberrane de armerò Bovem
* V icim,& nò procul ab elle, quindevemrct in loca infetta Lapis. Venit paulòpolt, curri
adhucfucurripotuiffetBovaad Vicinum fiu.m,
&: numquid novi audire geffiat,qurnt Boni ne,
inquit ille.atiquid affers^Negante hocme audire quidem igitnr libet, il!e inquit. Abeo ig;tur,
jnquii alter. Pofìridie am Ulani Bovem, cognoverac enun a 1 upis laceratameile,deplor3s ìlle,
qui nihiì trilièaudire voluerat, audiente etiam
Vicino,qui nunciituntsditnnn'n unpedés fucNf
rat:

Q

202
FABjr-LAE
rat:Egoqn!dem ,inquithic,vidi i !am ante filvà
oberrantemfolain , & cogitavi ftmmun clic, id
quodnatrasaccidiiTe. Curcrgo non ìndicadec
cxpoftulanti gravifsimè: quia,inquit,tu reflua*
ftì,nequeadrnictere nuncium voluifti.

Docet fabula : Cajhgationes nonrefiigienias, &
triftitim ditlorum fvpz efjefrucntof.m Notatane
aurittmdeUiias, qii? rubli, nifi quii iucitnduw jìt,
admìtten velini.
VIATORES.
£ ) V O vnafaciebant iter, quorum alter perpe­
tua incogitatione de viihi parando vertabitur, alter in bona fpe tcelicis Forum* alacriter
pergebat. quo intenderai. Hoc ille mirati, Se
quaererc de iocio Tuo, qua: nana res tantam animi
rranquilitatem effi cereri nam ego quidem curii
& foUcituJmibusdiilringor;dum mecumrepm
to.quam rationeiTi.&qiuodconiìliiiTTi vita? degé
d^e ieqaar.Atego/inquitillCjiampridem conftirui;ideo animusquietuseft. Qui d conltmiitlet
interroganti,refpondit: fideliter fe.quam didi'
cifler atterri facere veile,& eventum pertmttere
Deo- Hoc vero iile anxins ridete, & dicere ie
muìtos vidiffe Deo fretosdecipi. Acque ita relapfusaddubitationcs, & incertàfque fobcitaS
ceiiberariones mas ccepitinrer alia percelli me
tu C icitaris, acque Deum imtnortalem , fecum
inquit,qaid te tuturumefiet.cernendi fenfum fi
forte amucercs ? Inque hac Grandine fubij v° '
lunus

\s íe so t r c a e :

205

lnntas tentad? incalicalamitateprogrefsionis:
vtque antecesor nó íonge focinm fmim , ocalos
comprimir arctilsime,&ita perviam canté , &
aereóte vadit, fpariumque ncfcio quam longnrn
claníis ocu'tseonficit,ñeque videtin via marfil
pium com pecunia.quo J alteri cuipiam viatori
elapfumcílet. Id vero fequens pone focins mo*
fufhilit,ft aüqnando etiam portea rrqmore ammo.qua n dudnmreliqnnm uincris confecit.

F abula non con'ider.uio nem ,u?fne i ni* ¡riam no
tat ,pfd anxietateHf.&miferiamcoulJiivrurnJeqita
ue-iuea ¡ionesferebont,&pltruwque id exijiit,
emus a.iquem pxnueac.

A Q_V I L A , ET AVES.
(^V oda-n iftcarcii alitum »plarf iq; illorum de
*'• fe, & virrutibusfiüs magniñee loqtiebanttit ,celeritarem Accipires, cantum Lufcinia,
Ofcmesglonamangnrij.formam Pavo, calliditate-n Perdices,audaciam Troclv.lus.remigandi
fcientiam Anates,prifenfionem tempeftatis Ar­
dea uctabat, TumAquila,nug3r,inqnic,ifl:a: («or,
naqnod eít optimum, & plurimi ht in hac vita,
eo ra.iié oniiics vosancecello.vtacnciúimo vi«
fu ocn orutn vtar. Qupdfiquisininnscredit vernm eife, age iaíidito mpra cervicein mc-am , &:
ilnodendam detam fnbumi fpatio , vndeipfe
vi v cerramconfpicere pofsic, me cené omina,
& tiaut fállenteUiminuaciecoinueri.Mulsitan
tibusaujs, Regulus jn Aqu.lam ineubans,iubcc
ínb-

204

TA^rLAE

iubvolare.vtexperiatur.vcrum vera gloria illa
fit. Ciì.n íub nubespenetraífet Aquila, Quid,
inquit,cerms infra Regule ?Vix ill© terram fibi
apparerei ícente : Ategoirtic,inquit,claré Ové
confpicor, Sequidem albatri mutilara cauda, inq; earn, vt quod dixi nbicectins prpbem, mor
etiam ínvolabo.Sedillam Ovem grandibus volucribus eícam propofuerat Auceps,quilaqueis
podéis intra frondes prope latitabac.atque illatam Ímpetu Aquilani cepit,8¿ ftrangulauir.Hoc
Regulus videns •falfo, inquir,gloriatafuifti de
perfpicaciaocnlorum.qua: caudam mutilatam
díceres re cernere, & laqueosatque infidiacoré
Aucupem non afpexeris.
Fabula coercet elationm, & [uperbiam animi.
Et docet cupida ates acusé cernere tfpijs modi,
appetunt,ad reliqua effe cacas.

ADOLESCENS IN 1VCTV.
J^O rtuoSenequodá, multiamici illinsfiliú

Adolercentena,dum morttuis eíferturjn fu
nere comitabatitnr officij caufa, quibus Rie in*
tereundem meditabatur,qua orationegvatias
dignas ageret:veniebatq;inuiétem homini for­
mulae vulgaris, qua folerent oprare, vt occafio
referenda: gratia: aliquando darettir : hac ide,
qui non videri mutus vellet,vtendum fibi decre
vit. Perfecta: igitutfepultlira,cuín paternis ami­
a s gratias pro officio egiile:, &fe difccret habí

curuci

lAESOPlCAE.
20 ?
turum lemper : addi die, & hoc; acque vtinam,d
cui vertrum pacer iuperfteseit,is ce eruer dicin
obeaefuum, limili officio ve vetlrum hoccompcnfarepofsim.
Stultorum loquacità era repreimdit fabula.lt a<{;
quidarnincerrogatus ahqiando, quid interjìultos,
Qrintelligetespataree mterefle, refpotidiffefertar,
rubli,fivicrquefilerei.

VVLPES DAMNATA
capitis.
D Apiebarurad fiippliciinn Vulpespropter in
gentes prxdas Gallinactomm, Se allarmo
avtumalrilium.quasfine memo nm, & pudore
mnltis annisteccrac. lilaho^ vnumorabat, ne
vfitaca via ad furcam ducercmr.fcd periftud me
inquit,optimi viri divercicummablUahire. lofi
dioié hoeprimum petere vidcbarur.idcoq; in­
terrogane, qua de cauta tantopete à consueto
itinere defìecli orec? Quia emm , inquit, in illa
altera via Icio plurunas aves verfari, qtiarum
faltem garrirli, & afpectu, hoc estremo die vitje
m cr velini exhilarari.
I rifeci»tur fabula pravitutem exfecrabilem ma­
lora'».qui mnfolunt de a:tionum,fed proporti elix,
C'fP volani utis carpi dine acfederibas , voluptacent
capere [oleine.

LEO, ET H O M O .

Sene*

V, Hncx Lea , cum alia docerc fo'ebat filium
fuum.tum iili pricipere.ne vnquani cam Homine congredercrur ac depugnarccaumul eaim
illuded,inquit, mirificum, Sc invictam. Leimculusiilaqmdem audiebat, Ted non tangebant
dudaanimum.Cum adoieviliet,& fenrirec vires
fuascoafumacaseil'e.progreditur quodamdie,
eo ammo,cum homine,vt ptalmm committere
veilet Videtq in agro comugatos Boves.- accedit igicur, & rogatnutnHommes line. Illiquidemfe homines etfe neganc, fed ab Homineimpofitum iugumporcaredicun!:. Digreli'usab his
Equum cmri'picacur, cum draco, & frenis alligaturn ad arboreribi ille huic,Tu neHomo inqnic,
es? Mimme egoqtiidem, inquic Equus, fed Ho*
mini fervio, & obtempero. l aido pod cernit
quedam infilva.qui ligaafinderer,adqueaccutrens. Homo .inquit,viderisctTc? Itaed, inquit
ille.Pugnabis igicur mecum, inquit. Maxime.in*
quit ills,fedquarfo cc,didrahe prius hanc arbo­
real, cui vides ferrum idud impachim. Incutit
raox Leo vngulas fiiiura; arboris.St dimovitqui
dem eatemis, vt cuneus exciderec: fed vis tacita
nonerat,vtarboremdidrahcret:itaq; parcibus,
vt ftc vtrumque redeuntLbus,comprehefis pedibus illic hurebat captus Leo. At lignator clamo
res to Here, ¡k de agro vndique vicinosad vocare contraLeonem. Hicvero,ciun quo in difcrimine eiiet animadv erterer, omnibus viribus ad-

hibitis pedes deligno retraxit,atqjita qiudem*
- vn*

asiE S O 1> I C A E .

2Ò7

vn<nilas pixrafque incra arbo.em, vtrelinquetecracrevetfusad fiumi pacrem,cum cruent.bus
pcdibu». Mt pacer, inquit, (i paruifteuj monitis
riiis.vngalas non amilsiliem.
Fa'jiUa bortamr omnes, vt inprims qmiem pa­
rtitions.fed C7* alijs r t l i Mofirant 1bus libs.nte'f ob
fe quantnr atq^pAeant.
DVO BELL ATO RES.
T~\ V O fide data inter fe communiafiitma omn.a,ad bellum proricifcebancur. Horn vnns
agcr in innere remanfit.alrer.vc inrtituerat, net
ad miliciam exequitur,acque ibi re,& g'oria par
ta.tedirad focium, qui iam habebatmeliufcule.
lsgavifnsprofperitace foci), quod lucrum partitnrumfecumellefperaret, ilium cum magna
l i t . eia compledstur, neque diu poit,vt pecunuun adacam.icavc cóvenill'ct, dividerei',petit.
Faciam.inqnic die,fed a iact'am acculi,qut comcmia elfe oportet, vt omnia vndique exequenrur. Ilie Utus.pr rcio'am veftem.aut fupelledilem fo.ium apportane ranis : Jtaenim fieri,inquit, par eft. Sed quid nani praterea aitulith?
Vulnera.inqnitaiter.S: cicatrices,quarum fimiles acque aquales etiamtibi infligidebebunt.
Non,inquinile,hue mihi placet fociecas, ac pe­
cunia etiaai carebo poems, qudm cam vulneribn$,& cicacricibus habebo.
fabulaoßeadit: Truden:es e(je homines}qui pro
ievibus cemxedis graves Labori.:- fu Otre noi tut.

208

F AB r i A E

LEPORIS ERVD1TI0.
P ) l V Abfueratdomo.S: àfuisLepusbonaum»
J a ttu tit i difcendarumgratia, ac revetfus aliquando , ehm ilia in regione neminem cognofceret fefc dodiorcm.inftitUapud fuos,vc àLeonc Rene impetratene,(ibi ve largirecur facilitarli
aliqnid.quibusinrtudioociofam viram furten*
tare poffet. Hoc cimi illi feeillenc: Non effe li­
bi contrariumaiebat Leoffed ptins cruditionis
Leporina; pericolimi fe faètiirum effe. Adduci*
tur igiturad Regem Lepufcuius. Hunc fequi il­
io fe iubet. Ventimi erat in filvam, vbi Venato!
confpicatus Vnlpctn, & vrfum arcum concede­
rai,ve horum alteruni fetireC:fed Vulpes diicutrendo atque fubfiliendo non patiebatur in fe di*
tigi telum. Vtfns anterr.*vifo Houune.fiio robore frerus in illuni fefe ceda infette, Scontra
con (irte re: itaemiffa in peehis fagitta Vrfus con
Égitur,& interit. ibi Leo,Qu,a; tua Tentenna eli:
de hoc cafu.inquit,&quid videturtibi? ld, >11*
qnit i-epus.quod audivi in fcholis memorari de
d.étis Poetarum veterum, plus valere confili!
iap-.étia;,qiiàmmanuuni robur; &,imperitoruin
roour fepe caufam elle mali. Tum Leo.Mih1
piacene uffa: fententiaufed didiciitine verfns fa­
cete? Annuente Lepore, ergo .qua; memorarti»
verfibuscompledere,inquìt> TuLepus ita dia
pronunciavi!.
Sa f i eli-

*A è s Ó P r e A è .
209
Sapienti* éjì, noa vi funi vittoria &
•J^obiir pariejìuliis màlnmcrebroptum.
V idearur polle ferrfifli vcrius,inquit Leo. Tutn
prògrefsi extra filvam^vident a longinquoVillicum in agro curri Servis altercameli! quorum
Vnus tacere ad illuis iurg a alter refponfindo
iramangerec Villici,Siverbera auferrec. Quid
de bis fentiretinterroganti Leoni: Quidahud,
ihqiiit Lepus,quam quod fercur quidam ex vetetibus fapienttbus dixilÌe: PoenituiIle le locationis faspe, filentij nfiquam? Hanc fentétiam ttun
iufsifiet Vctiibus includere ìlltun Leo : T una Le»
pusdidichon ftibfcriptuin pronuuciavir.
Sepeloqui prodejl, fe lpe nper pope tacerei
Sepe U cncorivcrbera v -rbafernat.
Videtluir & hi mcdiocreseife,i°qmc Leo,certe
fententtabdnaeli.Pfcfgentes inde vidertt proda
cete Agricola n iundos iugoduos Boves,impa
fitis in capita illoruni manipulis fingulis freni,
ve in meridie ffldxacqmcfccntes pabulum fiabe
rent.Horum antera vnus.qnod nhnis parvus videretur manipu us, rèijcerc illuni , & òbterere
pedibus; atqueil 11 inaevo inox pabu.o carenati
hur, & defcito opere, 51 fame re^ condurti nodu
domuoi. DCquo,& ipfo iube:al.quòd Leo dice
ie Leporem.st rem eloqui oratidne folata,& de
fuo iudicio. Ttun Lcpub: Qiii modicuuunqmc,
refpunt, eos fipé ffuftratur c r e d a n o copi«.
Multò auterìi ineliùs eli satiri quUntulocumq
bo.ioprsfeatemuiuiplutmuab.en-

0

ito
FABVlAF.
tiarequ’rere retiacniili.cui nihil boni fatiseli
nihtl videri mali nimium debcc : rimi poftfadidia non elle pcenitenrium dolorem vix vnqua n
comperami eib Hisdictis Leo ilatuit dignum
elfe Leporem, cui de rebus neceffari js ad vitata
degend.un profpiceteuir.vt in orio,&quiete co
lere potfecftudia bonarumarthun atque dodrin in iq u e vt fieret curava.
FabuUdocet: Si cui optima'nm aràumat^-difciplinarum ,& bimanit&tis, udì4 non magnifacienàaneque provebeuda, ommque ratione appenda ornandaq.iee^evideantur, cu n etiam bs^inrum^ritatem vinceremmaaitate fua.
LV P V 5, E T F O R C V S .
( ^ V M quidam plurimi* annis Lupus vicini*
totius ani malia pratdatus ItiuTet.ccepic taodem cogitare animo fuo.quam graviter ìlios ti
longo tempore affiixitTetucaq, decrevic annuir)
integrum io is pifcibus vefti, & a carnibusabl*
tinere vellc.Pauci diesabieranc.cùm illuni p<*'
n terecftacim propaliti, & requireretcófuctntf)
cibami fot e igiturconfpicatur incceno vo.uta
tem ie Porcum , ad quera, celeriter accurrit, £
quid animanti* fit interrogar. Illeemmveró fe
Porcum effe refpódu de hara ruttici illius pagi»
et am nomine commemorato. Porcus,inqmi
Lupus certe e tà Porctis pdas eft, & illu® raP‘
-tum devoravit.

S o T r e AE.

211

Docet fabula : Alalos in nullo propofito bonejla•
tìs perfeverare.

L IG V R i T o R.
Iguritori quidam,& guise dedito,itlq; primis
cupido boni virili quiq; pcrlocu paralitico
more foleret gallare, quidquid forte appofitum
vini eflet,& optimum iterum arque iterimi pofcere,quod bona, fecundum verns verbum, repetenda fa*pi ti s diceret,huic igitur quidarn dives,
apud que n crebro ceeniraret, curavit argenteo
poetilo vrinam hominis propinati: ac ille decep
tus,& argento,& colore,avide prinumi haurire,
fedmo.x offenfus teterrimo fapore, fnfpicatus,
id quod res erar.fe lodimi bibule,vtcerciiìsetia
experit etur,admov ere nares poetilo, & re coniperca.natifeareatque corrugaten^fum. Tum is,
qui illuni invitai erar: Nunquid vinum hoc placec.inqiuc. Non admodum, inquit iUe. Cercè,
ir.quit hic bonnm fidile icio. Credo inquietile,
fed in doliocorruptum eife apparec.
Fabula duo fu bijcii,& g ule deditos omnibus fere
in odio, & difsimulare ir am inoffenfis optimiì effe.

A S I N V S , ET C O R V I .
Sinum quidam onutium (ale in vrbem agebat: quo legni us pergenre,ille animai inerì
cum verbis, tiun vetberibus mitigare , & fape
inceraltaimprccari ( orvoruai Uevorationein:
& moleité ferés tarditarem, debere, ad Cotvos,
ve in ira dici io l« abirt aiebac. Hoc duo Corvi
O a

lM '

ali

FAZrLAE
audientes,tetum ^'cm ^cclu*’ & pabulum iperare fibi oblatum iri, ac vix tandem nodu 'revola­
re infuosnidos ieiuni,&htantibus roftnsdclufn
,
,
Fabula indicai:, Libente? credere omwts, tdqitoi
iprivolutK. Namqutvolumus, & credimusliberitz? ,(5* quji fcut'mus ipft/eliqiiosfenurefperamus.
MOIUO VAPVLANS.
ACceperanc duominildri Motionem , nefcio
1 1 quo deducendum.Ulremm vero non fobiui
lenter incedi, & Carpepoftilloslógo intervallo
re.mqnu led & fuciliere nonnunquam, & fi i »
viinin fiuilet.tranfverfospertramsres ,&obìiquas e va gari femicas : ita piurimum negori), &
laboris dudqribus exhibebacur- At illi hunc pri
imi n orare,eique vetbis ac geltibus abblandarn
N an qindhic agiiiuis.inqHifit.in agro?qumpto
pecamus ad epmas,& potimi? Age tu noiìer.op'
tim i, beluisimé perge. Sedcikn tninus verbi®
bonis ac clemeatibus proficerent,ibi tum male*
dieta ingerirne, & conviciamaxima faciline cef*
facon, ied pari fortuna. Tuni viius Vibiccs iftn»
inquic, incicabunc profe&ó.-&virgis crina afu*
gere iviorionis coepit, & ìnclamare caaqnatn i«'
mentimi,& mberepergere. Qno fadonontno*
do poti inos non magis relfitit,fed toco teliq1*0
itinere eciam antevernt.
F-abulav-ilg.irz>n pravi;c£tm nocat t quzpt
pigri jutt mr.-o tandemJ'uo reddantur decito ras
■■

^

tsTE S O T T O AE*

213

A N V S, ET I V V E N C VI. AE,
p ilia s fa a s Anus omnibus rebus ornaras iuflerat quadam in fedi vitare nuptiaru n effe hila­
res, Sì m:er fuas xquales choreas ducere,fed ve­
reconde,ve bene morata elfe dicerentur. Cui illx.-noiìra matcrcula.inquiunt, quin & te exor­
nas , & vna ades in chorea, fimui, & ipfa i*ta fimul,& fpeàatrisc.vtfis morum notìrornm>Mex
fiiinlx.inquir Anus.chorex nonornatum tantùmodo requirunt.
Significata* ; ,\ on e ~c temeré, ctggredienda ea, a i
que.vel noti fatis future vires , Ve/ perfetta aoßtrj
minus idonea e¡Je vide atar.
C O R V I, ET C O L V M B A E .
o Rra controversa inter Corvorum,&Colum
barum genus,có:'cntirur ab ambobus in Accipitem iudicem. Ule catifa audita. Columbas
Ratina condemnar, & C or vos abfolvit.
Docet bete : Nibilfsrè per¿culi ijs , quorum aiti vis
m:tnatur,aut ex qu-W' viilitas nulla per dpi pofsit:
fed imbecille! t & fratinofos imurie obnoxios effe.
V R S V S , ET V V L P E S .
Q V o d a m in coetu bediarovn, cura quarecer;ir, quxnam cania vidererur 'enirr.ris , &
oppreisiomsbeduini generis,quoi edet virib0
nuilro prxfuneins genere humano,à quo tarnen
c-iperencir, & in ferviturem cedrgerenrut. Tum
O 3'
Vul’

214
F A B V L AE
Vulpem di xi îleferont, fe exiftimare Homintim
fapientiam,& rationem tantam effe,tamq; irnrabilem, vtnullü robar lili reiìdere pofsu, Ibi Vrftisfremens ira: ïmonoftra.inquit.vecordia nos
perdit,& nos fponte notlra obfequendo, & mo­
rigerando illis domamur. Qo,id enim de Equis
dicim ? nonne valentifstma beftia Elephancus
Homin;biisa(TentatMr,& obtemperar,neq; reçu
fat imperium illormn?Scd nosficum illis,vt in­
ter nos facimus ftultè,depugnaremus tanrifper,
dum anima ineifet,& circumvent! frauds, prius
vitam amittere.quám noltris hoit ibus obfecundare vellemus.ncq; vlla commercia inter nos,
neq; coniundionem die patcremur, libertatem
fortalTchocpadonodra tueremnr. Hisferociffiméemurmuratis, finem Vrfusdicendi fecit,&
conventos foUitus fuit. Nonitadiu port inlaqueos incidir Vrfus, & captus mox anullis in
nares infertis circundad fe fe, atq; etiam ad faitationes,&: alia itufa patienda,parendumq; miti
bus horninumaifuefieri patiebacur.
D ocetfabu la: Cum fortuna animus bominittn w®
tari. Docet & boc: Experientes homines atq-, cogi­
tantes n on fy1ère effe fero ces : entra v ero ,i los fortes,
& audaces v erb’s tin advcrfis ad tur p if urn a rtife^
h'.tmilitatem abijci.

F AT VS , ET E S S E D V M,
corruens.
"Y"Ehebaturforrecú alijs quibufdá Fatnusad
habitus rifas, & locorum gratia. Is animad&
vertit

i^TESOPlCAE.

n?

vertit cUvicul uni. qui anterotam impaflus fmffet.deaxe cxcid (fc,& paulacimde hoc ìllàde­
volvi. Icaq; intelligensfì tota prorfus devoluta
clier.furnrutn.vt Elfedum corruerec.fubinde fecim.fedfic.facile.vc exaudirecur,inufsitabat. Si
din pergeret EtTedutn id (ibi quidé gra um vile.
Hoc diflumciì n Pape mur nure Tuo repetihet,
atq; alij nonatteaderentani ru.alij deridetene
tandem devoluta rota co ruit Effedun & qui
vebebaimireffiif» in tcrram.ruin demum fero P i
tai folicitudmemcognoverant perfpicientes,Sc
qujt tlla,& quo l nequiqiiam vanaùntiet.*
Fabula monet. Ne vllo quia expedi.o reriicurfn
ìli mas effefecur. veli nus.ftc * ] ho: pubijcit. Soler e
ho mn-'s incogliance* ,negligere atq deridere aliorìi
t.i iquitnJoùdoru u [ i Ilei cudine -a, O ' m eiu'ninpi
danni,,i malorum,ill<i vero evenui conproban.

RVST1CI, ET I.VPVS.
J^Vpus.qui Ové de c aula rapii idee, ehm illade
pago lìlvam verfus aufugiebar. Ibi tocus pagns cxcin , Se concurtere.tfc obvijsqntbuPqjarmis arreptis Lupum perfequi acque nclamare.
^in canti Ovem c ctoriufenr.vos q.udem 1 le inquit federati Rodici ,ego ied.uonis polhiUcufus fu n.qoi a i ar n i jtoncurreritis.
Fabula dice:: Q jn i i nprobi,<jui ini trio» atque
vi n alijs uv,iilà'i,u .i cj j i f>rCc a l defen ìoue n e <ci~
t icos iaftperrcos eti-i a paterefolciti. Caip.i:n tur
bulentos, Ór feditiofos.

ìl6

V A B V i AE
A S TN V S, ET M V> T V M.
^D lacu rn ,q u o muftumpaulò ante excepturn
fuiflet, oberrans devenic Afinus,& gufato
dulci p o ta, cimi ilLe placerer, bonam partem
multi exhauSir. hoc moleitè ferensis,cuiiis Alimismuihimepotaverat.agit curri doro no Afini
de damno accepto. Ille deberi quidquatn afe
negat.Venituradiudices. Illi.etfires ipfis ridi­
cala vifa.tanié vt litigatores abfolverenr,inter­
rogane,an inter bibendum ad lacuna Afinusalfe*
dtiTet. Cumq, itanceoieduxiifeniuihun cogno*
virfent, pronunciane, nihil debere Afinum, qui
quafi pneteriens guitarejtancunimodo muftum
voluiffe videatur.
Docet fabula: Difseptatioues jlo lih s re Aè elidi
p o fe
litigato,-um ineptias àiudicibus refutaadasefjc.
PATÉ Rj ET FIL IV S LITTERATVS.

Everta donni poli vnnm anni) Filio, qui ftU?
diarum bonorum acque armisi difcédaruaa
grana aflfuulet.-Qniid inquic Parer,mi Fili de ra­
ta pecunia factum eit.quantamtibimifi? Quantam? in.qmc ado!efcen$,non enim menimi- Ter,
inquic fenex, hoc annoi me tibi curata pecunia
eit.bis vno, tk aitero mercacu,fernet inter hos. ,
Atq; priorequidem mercati! dedi noitro vicino
aureos fexaginta, quostibi remunerarer,attero
deinde cotidem ,pottea cabcllarius miper ’ìllC
unii u?

tA E SO T T C A E .
217
tnvfFuS Te’ca^inra, & ipfe attulilTctibi dcbet,toc
cni-n tum petieras. Ita faftum eit. inqiuc adolefccns.fed hoc nihil eft. Nihil ns hoc eft >mqu'u fenex.an nihil videtur funrmaanreum cen­
tum oSoginra? Pr£Edebirisqiiidemivhileft,m*
quit Filins,qua- reliqui toms Nam tua.mi Pater,
mcis vetbisobligatafides eft incentum alios.Sc
infuperq iadraginta Hi:,inqmtPiter,iam fun»*
m3 faerit.aueeumlvtopinor,tre.:entotum,&■viointi. Fuerit fane , inquic Films, fed tn cogita,
mi Pater,m n l t i s mih.apud eaternosrebusopus
fniife quid emm.quod vnoaiTc venire fo et g
tisd m n i^ Accibo.pocu habicationeco n o d . ,
CubUi,veftibiis,libris,charta.ca!a;nis,atrarnento
catere.certe tua q.udem etiam volur.tate ao de*
b.u.4c EU-ni,inquiturn iriuor Paicb.lH I m
eSf quant. .Situt ill, o k a s d > » > <**“ •»*
bitafti? quanto conduct! lecuiti fuerc, ^
quanta pecu0i3 funtparatar Reteratn.mqnic
lms ratiooes, ft pofttilas. ltaemm fieri,tnquu
fenexoportcr. Iuchoemi.s ig tnr armnun.s,i
quit Films: Ac pone proatramento,& ca.am,s
aurcolos dccem:HocauditoXit s.inqiiu
fuperquccftrationuoi: nam ad hi’c*
omittam, Charta modo aiftntaatio pon.n a it,
jam vltra lhostreeentos, vigmti ego t. » a.npliusdebiturusiim.
.
.
5
Ea'julainiicat-.Adoleficsnti&'svita-.ej >J « - *
pfQfulo/ieru cfje prop>'iavi, p/£ >¿oi-a m ftde- * r vica. MemoTuturjni ¡seidie -a -v . i

215

F ’A ^ V L r A E

coniim^cis ìnchoAcarslationentioHU n,pr«p;trt‘
fd i ms ìufsi‘Jet in menftot vnunt poni dece nureos.
ME R G V S , ET S T E L L AE .

N° X eraeferena admodum, &luci da, fpleti-

doreq; Stellarti n clara. irihac Mergùspcr
ftagnum fcrebantur, pifci>mi capiendoium caufa Vrq-, renidenreiti in aquafu'gorem Stellarurn
cecrut.raeus pifces fecoarpicarum.appetit fan*
tillasinaqua apparentes,&fefe incas capeans
incitac. Moc vbifé deceptum. ncque pifcéselfe,
quoscrediderac, fende, alaboreinani defìftend.m\ ibi effe dectevit. Die ajtem orco videe m2tuciuo tempore in 1iq\v do fragno fubaquis fplé
dotem f q u maini in pifcibm relucence m >at
ille defrndrarione nochirnacogitaba«: ctiam if*
tas.vanas e ile imagmes,patiebatiirq;pr:eterflue
i*e p fces, ne ve arbitrabacur, laborem iterata
inntilem fufeiperer. Ac tan :em loca i.tapn quibus copiolé ali pocuiiiee.defervie, inq; ea fe eoa
eulic, vbi cuna fame, & varijs malis contiidaudu
e dee.
Fabula reprebeniitjhiltorum bominun incolti­
ti n levisat*>q’ioruw con’nlìa, cù mi mas procedutiti
aut vói opimofallicur, quo[vis ibi potius accufant,
quarti f j atquc iufcitiamfiumi, ncque ampiius ijs
rcb!ts delibcrant.

N V X, ET V E P R E S .
T\^V X ftirpe procera, & parnlisramisproptet
viàenacajacrAinfubauil.i.nnitépus fra cu­
bai

f

»AE S O T T C AE .
219
bus gravis vicinos Vepres fpernebat pratTe.^
yerbis infeaabatur.vc humiles.& infrufluofos,
infoeliccfq; ac miferos vocabat.in illa Deorfi ho
minumq;negletti one. Quateßenim,inquit,&
quä deceiiandacontoriio, & depravatio veßra?
Quisautem vos non iìmulatq;tetigit, rnoxeifecratitr, vobifquemaledicic ? Mea.vero.videtis
qui ftipitis fit firmitas, quseramornm denfit3S,
qm foltomm amplitndo, qux fru&mim copia:
acque hisdiétis concililo cornante vertice, tacentes Vepres fuperbifsimè defpiciebac. Veninne inox homines omnis xratisac fexns, viri,
muiieres, virgines, pneri ,ac fußibus faxifque
Nucem penine, maturofque fruthis decutinnr,
& longispercicis verberant, neqne folia modo
difsipanc.fed tamos etia n diffringunt acque la­
cerane , fpoliatamque ipfam ile male muitatam
difcedentesrelinqunnt. Turn Vepres,nonqaidem arrepeaoccafione iilam derififleincalamitate, quod inhirnanifsumrn eile feirenc, fed in
cafiuim, & fortune incert e acque dubia coniidetatione, Menädri ver funi inter fe memorale
accepinruiSjhuiusiencétix: Beams eft.cm mens
bona, & res obeigir.
C° ereetfabula fiiperbi.m S coateptu r, docetq;
vit£ fpledore ri obnoxin n effe niferijs. Q ui fi attié
ferver fiißt: res op»lea:U, 'S praflx-itfcve fin*, S '
demens, confiier.uicibus ..u'us e'fediones, S' open
vi amfej i¡1mpnc>i é pc omnibus.
büiicX.
Inter

k

sso
TA'BVLAE'
'
t
1 Ntcr Mares Cant qui Sorices appellantur.Mt*
^
1 liores quidam,& acriores reliquis, atq; hi pu(
tantur foli ftriderc clarini, cùm aliornm voces
^
non exaudianrnr. Horum vnumquonda mea­
rn Murium gloriatimi de canta,& vocali fono le
runtjCui vetulusalius- Heus m.dixcrir.quit glo
riaris ftultè,quidve iftud exiciofurmibi libidorem isilicas? An non audis de hoc etium prove?
binili natum inter homines: Soricem ipiumino
perire indici©' Ne tu igrtur quod neque sewm
honeftum ert,&: falliti coati irinm tuaMjuafi pi»
chrum,&macimfacicndum ortentes.Ridenatle'
nem fero,culus irte,atquequam ante, magis, con
tentiufque rtridebat.Itaque homines hoc iignoMures in ilio loco verfati ciundeprehendiffe«?
operam dedere,vt eos mlidi js circumveiitoscaperent.CapruiqucinprimiiSorex.ftrideretum
quoq;in do ore,& periurbationeanimi. Ibivetu'ini illuni fuis parvnlis mufeulis cum pt^ceP
tadarec moderation's,& prudenti* >h°c rtl'oCb
dixiiieaccepinius: Deteftabiiem efie eam voce,
qua: eadem,& in Utitia ac fcebdtare, & trilla*
atqneinifcriacmitteretur.
_ .
Fabulanarraripotefl aduerfusflorida* incpV^
oJhrtCa‘ion!S,docet jue vanetatis ac levitati* cx
taiionc « e;Um tyifincorila digiuni.
W L P E S , LEO , ET ASlNVE.
^ l a i,e?ii Ai.ì 11,/i ¡mocre;ri vei'.ci de AU»°
poiUcecur Vuipes Leoni e o ic deducimi
A à-

Ij E S O P i Ù A É .
72t
Afìnutn.vbi facilècomprclicndi aLeonèpoflcc.
Promictit Leo liberalitcr. Ibi duin per invia lo­
ca filvarum Afinutncircutnducit Vulpcsfpecie
foderati, etiam ipfa adhxrefcir, & unpedirur.
Tiun Leo Vulpeculacn prius devorac, ar pie ita
Afino ociofè folus poritur.
Dici poceft fabula in f icìormn fraudulenta n infidelitaCcm, atius bice/Je finis foic.iC, ipforarti po^L

prslitos fo :ios intentiti*

I

L V P V S AVS PTCANS .
J^Vpusauipicatas pr rdisfaciendis. perquam,
vi arb crabatiir.rceliciter ptoficifcitur extra
filvam,& ttaciin reperii in via cames fai las ac lariduui.Ipfe vero hunc cibimi, vt minime delica­
ta n.inperbécontemneteacq; preterire. Paulo
poil incidiu in pane*, quos viacor quipiam amiiìlfec. ¡Ibi I upus his,& ipiis fprctiSjfec uni. Ego
ne,inquit,pambus iain vefcar.qui carnesmodo
faftidij? non ita bodie aufpicacus fui. Arque in
hac còtempnone,& fpe ad flanrié quoddam pervcnic, vbi mripa confiediflc apud corbelli vetejemibi a mfticis forte relitìam, v.det Volpe,
cu.am.qua;Lupumodilfer. Hancinrucnsatque
compellans Lupus; Quid tu itìic,inquit,ociofa
deùdesi“ Quicam tu, inquic Vtdpes, loquetis?
Qu,1cutn, nifi tecum? inquit ille. Nam quid tu
bicagis? Mihi,ioquit Vulpes, poli epuias acqu.elcerc ita libtut. Quafnam diasi inquit l u*

pus; Bcllifsimasprofectòj & delicatifsirnas ar­

22
F A W L AE
quelatifsimas.inqint Vulpcs. Nam ego iftaho*
die corbe grand.fsunos piices cept fedecitn.qui
bus ditferto ventre nunc hie, vt vides .ptoiecU
recumbo.Lupns fecum vim, & evenrum attfpica
tionisadmtratus, quafibtexquiiitas efeas promilTasfuilTe recordarecur,&cupidiratc pifeititn
co nedendoruin incitatus.quomodo i It eapifo
icrtnt.de Vulpeqmrir. illaenim vero»fecot*
bem prafe egitie in aquis nairac. Sed mulro eric
piicacuscoptonor iciticet, inqu't, tuamad candam paflusfueris aiiigaricorbem , &ego pone
fequeus piices esettavero. Panne Lupus moni­
e s , atque ita cotbetn annexam fibi trahens pec
aquas iurfum veriutn.fic entm faciedum Vulpes
pciceperac.mgredttur. Haic autem a tergo -Lu
pi nouceifabat (¡Uces incorbem , & Usa inge
rere, & Lupum fteenue, vt pergat, horcari. Ide
fenttens pondus creicele, coptawtqne eam piicium clLe ratus, ntei ac progredì !ictus,donec ia
vires ad corbetn produtendam deficerenc.ldeo
facis elle ilio die opera navatum dicere,Se cape­
re tn terram exrraht corbem. Ac Vulpes,maius,
inquic ,onus etl,quaincuinosfuiiicerepofsi'
mus,accerfam alios.qmadiutenc.Lcad rutheos
vicinos procurrens-.Qmd vos hicitacis?inquit,
quin vlcifctmini perpetuimi liodem gregis vel­
tri Luparn^qm noncoutencuscaulas veftrasva*
lìafle fluvius ecia n populatur. lllt mirati rClT1> i
cum tclis.qur in feftinationc cuique oblatahte j
rane, ad flumen deciurunt. Quos limili coni pi' [

:

*AE SO P I C AE.

22j

carus Lupus,(itimi clamors infetto audito; tocis
viribus annifus eripcre fé imminenti difcrinnni mortis } cum arciisimo nodo,& lentifsiinis
vincu'iscauda revinâaadcorbcmad Itringeiettir.adrupt* ad corbem partem illius reliquie,25c
in fills anfugit.vbi fubteratborem llratus, de­
plorale infoitunium, 3c fe acculare, (ibique à
Dijs, vtfic indoloris infama, pefsima qufque
i'nprefari. Forte earn arboreni pauìòanre li^natorconfcederac, 'S in l.upum feeunm fuainvehementifsimoiâo impegir. Turn vero Lupus
quefhis.quodad malaDij ram client exorabiles
in ineerioremlìlvamnnitilus,faucius/ameucuf'
que fe recepir.
Fabula hxc confici a eflco»trafaßidia,& lev ta ­
ten : <& do cet, quod. Greci mènent Fom co afa Iere
preferitici, GF'quod fors cuique quoque tempore obinient id gracum ejje habendum.

,

MORTIS
C

N V N C I I.

VM Hercules reliquiffet ftiperauun Lerum ad buffimi Alçeitidos,vbi îlmd laceret
anhe.ans & exauimanim.milertmn üliusquendatn Pner.tum , qui traniiens afpesir, recreaffe
ipiuin, & perk cine terunr, vt vires prut nas ré­
cupérait:. Ob noe beneficium Let um promufuie il ii memonam à le grati animi , & cum non
prorlus parcere ei poiiet, non tarnen fe opprefutil[ri çbc ^improvilobeaeiaciorcmfuum fed
mû-

24

PAUVLAn

irufTr.rum pfins, qai moneret, quiq; inJicarctit^
quod appropmqnaret Letiiin.His poliicius Phe
r^iis clatus.ammo fecuro vitaai
nitne metuere:, Lccutn ad fe atrferendum adeife
cognovit. Qn.edus igitur ille gravifsiine perhib e t a r , fe c.reamvennun fraude arripi, & Lett
vanicatem accnfaiie: nemmemenini praMumciaiTeadventum i pints. Cai Letum narrann demonftraffe, plurimos a fe nuncio? ad eum petvenitfe. Na& annos ante fex febri,& pod duos
rurfum gravedineacdeiTillatlonibuseamlaboraife.Incereaqne Tape cam tiiisi.fipe capitis dd
loribuscoaflictatiuii, proxuneetiamanhelalle.
Oii'bus omnibus, vt accedetuis Leri nuneijs
no i longifsime llludabelTc comoncri debuerit*
CL i n etiam,inquit,pauloante adventum me uni
germanium fratrem ad te rmfi,veternofnm ilium
ioporem, in quo aliquantifper promortuo iacunli. Ita piobata fide fiia,qubdque promiiium
fee; (Tec, l liernun lamentantem, & muliebntet
cmlantcm abripuit.
Docem'tr devdetudiais imbecillitate,&morbrt
cognofeendam monahcatem,ne<j\mortem, omnibus
necefjano oppetendtvn/timium perborr efeendi eflei

1 V P I T E R , ET P L E B E I V S .

pLebeius inhumilitateqn da, & tenuitate ua s
ad;p.raas.acqueconcupifcens Ipiendote1113“
cop*a;a divicu n, tk l<?cuplc;um, aisidu^
*

L E S O T I CAE.

225

bus Iovem flagitabat, Qbi vt honores atq; ovcs
largiretur. Iupiter volens (e moiefto interpcllacore tandem liberate, Mercunum cum hono>
ribus,& opibusad eum mittit, impli atis quidé
vtriufq; atque conteclis, ìllis purpura,bis auro,
lullerat tamen,& aperiendi.inlpiciédiq; diigé*
ter potevate fieri Piebeio, & admoneri quoque
eum ne ram folicité exoptata muncra^ qui ìatn
ofFerrentur,temere, neve mcoofiderata apprebc
fione aliquidmali arriperet.At Plebeiusillecap
tus fpecie ac clancare donorum cupide ambo
coiiipletìitur atq; anfert. Vbi vero contemplati
ociofè ccepit, inq; ilhs reperiret curas, anxietaces fonnidines, podagras, omnia deniq,animi,
& corporis mala,Cum neq, quo padto bis fueretur reper,rec,neq; carere vt ve let à fua jlulrtia
impetrare polTet,ì ta in 111is,quali in pice mufeulos lo'.ere amnt.tum adhadit.
Fabititi cohort:itar homines a i considerationem,
& deterrei ab imprudeiuià, eupidiiatefq; coercett
neqnetomere,qua akeant^fpeciembaboin! pre­
dar am, arripieuda e/Je monét.

A PI C V i A D E S E R T R I X ,

generis.
^NimadvcrtensApicula Fucosociofos in co
pia non minore vitam degere,quani laborio
iìfsimum genus Apicularum.eosimitari,& non
raagis opus tacer « velie decrevit. bed cium qua*
^penfumquond ianum ab illa exigeretur,deierp
tis

22Ó

f a b v l a e

tis fui sadFitcostranfijr, ¡nterqueiEornmfurt»
{appetente etiam vbique pabulo,a:llatem latis,
vt rcbatur,cómodé tranfegit.Sub hiemis aucem
friserà Faci in fuas lamnlas difpergnntttf, & fc
quafi fe pelame intra cavernas.Apieu'a igittirre
votare ad genus fnum,& alveari a repetere : vera
omnibus foraminibus, & oliiolis alveo rum obturatis, celenter gela hiemis, & imbribus opprelfa interi jt.
FpbttU cantraf(tgm tabonm ,& defidiam, def,
proditonbus aarrari poterti.

AVARVS, E t F A M I L I A .
Vidam admodumlocuples, fed mirab ¡lite*
* Avaras acque p aráis, familia; omnia iniquifsimé pribere foiebac.fed vimvn in primis,
cuius haberet totas celias recercas. Accidie ve
in fenedr ocults iIle capcretur: hac occalione
familiares vii,perfuadenc cellario f?.Item vini,vt
plufcuUim fibi vellec promereytnm àgi tur aqu*
libus vimvn indere, & efferre lolebant de cella.
Quodam tempore cùm fenfi itee multum ill°s
bibere parer tana ilus, qutr c qtionam poni tam
iucnade vtàrur? QnOná vero, inquiète vno.nih
aqu*?nà virai ,quo i tuo uiilii nobis prebellici*
braquidé forcemadefecerit,gnetnr humectare
nó pofsit. Seda n? ìgitur in hoc arila fitim aq11**
Senexüvefufpica'is dolina tabelle , feuvereap*
pccens.Ck ìpfa aquar.fe quoque deaquali bibeic
velie aie. Ibifamnlus^uunimé cu,inquit,l>ere de

Q

t AZ S O T T O AE.

22

f

fetnipleno,& pod nos, fed afiferam recenté, ac*};
vino pcofufo aquam de puteo fent attu ic.

Fabulador* avaritia,&'jordibus familiar» cor
tumpiJ& re » familiärem quoque laceran.
MORTVVS, ET M ÍS E R IC O R S .
Q V idam forte confpicatus Morruum humi
ftratum.tniiericordiamoctisacceciir,vtiacentcm erigati manu prehenla eum ad furgendum hofcarur cúmqueceracrcc ficminime exci
tari illuni, omnibus vmbus aumfusin pedes cóftmuc, reclinacumad panetera Recidcntein autem in terra n iterum artollic, Jc, vt poteil,ftabilic;isic iterum callabicur.Tuui fcfruitra labora­
re i le fenttens : Profectó,inquir.nihil,vt video,
profcccric in ufo opera mea ; ad contirtendutn
eniin incus eile aiiquid oporcebat.

Docemur hoc : In or auo»e fe, iteriti am fin acfionibus coa^lium tyrationcm ,irt corpore anima*»t in
vniverj itate rerum nu*nen divinum effe oporterà. '

M VSCÀ, ET PL A V ST R V M
frumenti.
Q2Vmtatisrufticus
demetìa frumenta magno in af.
calore perpuiverulencam viamplauftr* impofita de veneree ex arvo, confedit Mufca
in manipulo,atq; ita ad hotceum pervenic.Cùm
plauftrù um itarer,& eqoi,ac vector pulvere refperfiacqmevili’enc, provolat Muica,acDeil iov
Portale, tnquit, quátáego pulvetis vimcómoFa-

22S
FA 'B rL eS fZ
F abulanarratur gloriofc fluititi#,& ih fluì tùie
no labore pari am tandem infe transfornai.
CONS V L T A T Í O .
Vserebatur aliquàdo in nefcio qna cavitate,
v de oppilo maniendo. Ceniebant fabri
lignati) muros faciendos ligneos, Ce métan j la­
pídeos, at Cerdo, imo pellibus, inquic, cinga*
tur opi duna.
Fabula oflendit valgas in dcliberationib'us denT
publica fmm foc, Stare commodum.

Q

FILIVS DIALECTICAS.
Everfusaliquando domam ad pareares mili
canos Films de ludo literarum, vb¡,&qux-s
dam AnthtnericaJ & Dialéctica prarcepra a-adié'
rac.oitencare cupiebac erudmonem Inarri.Q.u0‘
dani cemporecoenácibns parentibus, & ipfi vf>3*
apponunait tribus ovatria lbi pater,qaampaf*
ce, mquit, hodie-cibus pnebetur, accur non li»*
gulisbina ova data fuñe? Tam Filias occaüone
giorix od'erriíibi gavifus, imo„iriquit, (edadíuntova. Non videoeqnidem pacer inquirí At
fáeiam,iaqmt Fil los, videas,tradinfque dwobti»
Pata nonne hace duofunr? icaíunc, inqu 1 Parer. Echocvnum? Siceft. Vniverfetria? Scdi-’
cet.Quoc lañe ig cur,dtio.vnnm,cíu? Certe ie<*
Vide ne ergo, inqmt Eihus, fed adeüe ova, rccl’
fine caufa itomachacum fuilíe.Facer inepcias ii'

liusrehicacurus limmabac fe admiran íapienn3
'

'

td¡í

^4 E S O P I C AE'.
229
Fili), & Vxori vno tradito ovo, (ibirctineb.it
duo reliqua, petenteaucem,& partem fuatn Fi­
lio : Tibí, ìnquic, tria reliqua funt,nempe ditnidium de fes, quot tu pauló ante adeffe nobis
probaiH.
Fabula docct-Jnfeipfis pienanque ar* utias e va­
nefeers.

F L O S C V L V S , ET
Q^ercus.

pLofculusenatus non procul ab arduis. Quer­
cos us fuperbé conremnebatur, vt cum brevi
tempore duras naturalirer, tumexpofitns iniunjs carpentimn puedarum quoque. Atque vna
iliiverbisinfultans : Quam venufte.inquitpie*
tus es, fachis belle ad ventorum ludibria, & de­
licias hominum, fi force á beiti js ubi parcatur,
vel comedeu..o,vel conculcando.Tacnit Flofcu
lus, neq; cum tanta atboris mole fibi puravit litigandum. Paulopoit adveniunt Fabri cum fecu
ribus, & maxime quamqic proceram quercum
cadere incipiunt. Qmbusad icìum ingemifeentibus, quo maius eiiet robur ipfariun,& longius
quali xvum.hoc doleregraviuseas interitu Flof
culus intellexir, & boni confuevit fus tenuitatis,& brevis vita: conditioaem.
Fabula diesi : ynumiuemqus [ibi divinitüsvit&
fpatio , & bonii coucejsis contempli n ej]e decere.
P j

P A R -

F A E V L AE
P A R R I C I D A E I NT E R I T VS :

!

J^)Ebnerat ad ruinofum parietem quidam faci
notibus parricidi! poliutus, vt ibi iomnum
caperet. Hoic oblatos per quiete Ser:, pis, irenuit eurn, vt furgeretatq: ducederet, & alibi (i
vidererut\obdormifcerer. Parme ille & furrcxit
atqtie abijc.cùm ftarim par.cs ille corruit.Mane
gracias agens lue Diis obobiervatam ab ipfiiii
vit3m fuanveum gaudi© rem divinam fecit quali
parricidi nummi divino cari eifenr. Riufuni au
tem Serapis dormienti fuiim fpeciem oftenditi
& Cenfe ne tu,inquìc,fce!cite,irnhi curse ef e itti'
probos arque malos ? Imo ti tu mine ifto pad°
•obi fíes morccrn, fuiflct ea fingularisdoloris,^
infamia; expers, Quam ideo mine etfugillBq11*1
lervariscrucismenrofupptic o.
Hot diciturjìnpietaiem, & fc e 'e r * debitas?*
rus noné¡fügereq*£ quo diati As difjefantur, f* 4 l
illas m i feriares,

CANVM CONATVS EBIBENDI MARE^ E r n e b a n t Canes,qui forte in lirore conflit*'
râr.pelles natare m macuiianim cupidi»^
easfluetibus di(ij:i vidèrent .aggrefsi fuertu'*
pocando exhaurire mare.vt ad pellesauditusp2
tecet.Sed pnusaccidit,vt mono pot uexilmg11*
tentur, quâmad pelles perven.re poilentNot-tsfabula inf l lices con.it.-.s coput paraiidf)
i
& &:i potejt in avaros.
FINIS

I N D E X

FABVLARVM

Q_y AE i n

hoc l i b r o
continentur.

A
7? apibus ifíus. 184 Aptr,&vulpesgi
Abies,& dumet.i Ip A pirula depertrix. 225
tAc ip iu r, 07*lufcinia. Api cuta.& lupiter. 116
Apollinis teutrtoT. 12
lot. 07*175.
3
A c cipher , & col lb.\ 39 Arj:iila,&-pulpe*.
A IclrTcHes.d* coc9. 17 Aguila, & aves. 203
AhlefcFs & * q u ‘>.i6o A quila,(¿rvonedula, 7 5
A is cfc~simprob9. 18 7 Aquila, 07*coruix. 9a
Adolef sialuSiu. 204 Aguila,& pica. 144
A e^0 i us,O' >nechcus. 2 6 Aquila,& tefludo. 16 a
ex/gr¡cola,07*[erra. 4 2 A r anea,& bir mido. 140
A v/ í „qU ,& cicania 78 Arboresgrandes,& pufila .
142
^Agrícola
unguis Hi
A grícola, miles,&m er Arando ,< ? olea.
¿S
cat or.
152 Afina fobricitans. \op
53
Agrícola.
J 39 hfinus, Ot*cquas.
Alcedo.
44 Afinas,(gpmujlum. 216
Amicus follar164 Afnus,& navícula.1S6
Amni: cdtztorfotiii i 53 Afiiius fole onujlus. 78
Amuiu-nfilentu. 140 Aftnus vulgi.
8$
27
Angitis, & cancer, 37 Ajinas , & olitor,
, 07*<rgnYo;¿i 66 Ajinas,& Leo. 36.127
56
hnferes ,& gntcs. 54 Afinasjilví-Jlris.
Anus, & medicas. 15 Afinas, & vuipes. 56
Anus , & iuvencnÍ£.z\% Ajinas geajlans finíalaA p c r ,& afouts,
bp
crum.
71
P4
A]:'-

N D
kfm us,&c¿talus. 94

A f t n u s ^ lupus, u s
AÇinus contrôler fus, 137
h ù n u s.rr voulus. 141
A (inus ¡im us.ta 'pa .i^
h'àtii umbra
193
A fM U s.& corvi,
2 ri
A mi vota.
J53
Afinus wiex.
185
Asinus excors,
16S
AJlroiOgus,C?iyiator.'jî
hvarus.
^
Avarusfj*familia, 226
A uceps
.j/igms, iç
Au.cepe,& ca fsiti. 27
Auceps lippus
100
A u c ê p s ^ f r in g ilU ^ j
A victil£pr',cepta. 124
Aviurn& pilcM m fad*
H 4B
B as, & mus.
136
15o s%
& lu v e n c u s .
156
1 B o v e s ,& L é o .
77
B o v e s .e t i l e x .
142
6 z. 16 1

'B u b u lc u s .

C
C a'fH elus.
C a n c e r } et -pulpes.
C ancr l .

57
5°
l l7

48 l
Çpris etcocrts. 20.62 . Il
Canis et lupus. 20.104.
Canisetgdlus.
21

Canes duo.

C a n is .etffiu jb tjn caruïs.

7s.
C a n is ,e t o v is .

87

f a m s v e t m i c u s , et malô fsi doniCj'-ici

197

f a n i r u jt ic 9 ,et Hrl/.iAS
f unis in

pr

fe p i■

C n s m o rd a x.
fn u is feu ex .
fu iifu g itiv u s ,

f u n is

et u s .
f a n i s e t p a j lo r .

116
117
135
146
148
157

C m i s ,e t p a t t r f v n i i i ° 9

C n o t a ,e t Ito fa r io fu s .71
fa p i.

I41

C a p r a ,et lu p u s .

iîî

75
14?
C a rb o a a riu s te tfu llo . i°
C a fs it a .
31

fa p re a .

C a r d u e lis .

C era .

ip '

3<3 .
C e r v a ,e t v i t i s .
C e r v i d m i c a n t e s .e t v w
p es.
C e rv u s , etleo .
Ç e rv u s i et o ris .

l6l \

35 |

91
C t*l

F A B V L A II V M.
Dominus afpcr fervis.

Cervus ,et boves. 10 4
Cicada,etfórmica. <54
Columba.

ColimbarlicoboTs, \ -¡6
Columba,et pira. ,^ l
Confultatio ieoppido.
2:8.
C »rni.r , et canis.
<;t
Corni.x fuperbtCHS alienn pemus.
76
Cor nix.
I2t
C orVus et f rpens. 5t
C orvus egrotaus
64
C orvus.etv dpes. 126
Corvi,et calumbe. 213
C orvus,etvulpes. 74
Corvas,et lupi
138
Cr abro, et mul a.
99
Cro odilus et vulpcs. 8
Crinif alieui.
84
Cucurbita,et palma. 134
C u'ex.et leo,
69
Culex,et taurus.
72
Culex,et apes.
159
C u io ies frugum. 184
C ygnus caucas.
143
D
‘D epofitum es.
166
’d )ivis,etßliie,
5S
2yivinttQr.
2}

tS8.
7)«o belUtores.

207

E
Evans et afiuus.
59
E g u u ,et cervus, 7 1»
E q u if aovntus.
14^
Fquus et porcus. iS<
Erinacius.ct viper j. i j 0

F
Fatuits et efjedttm, 214
Faunas, et viator. 60
Felis.et lima.
42

Felis,et murts-

iS

Ficus, etfpina.
13 t
Fiduen.
5»
Filius dialécticas. 228
Facneratores,
192
Fata canis.
«
c>8
Fórmica.
55
Fórmica &columba.2<\
Fraudulentas.
13
F u r ,c v canis.
96
Fures.
50
Für, & [icarias- 197
F ur%Cr carmfex. 189
Flofculus, CF q seTcus.
229.
G
<j allinx antipara. 6 4
Cal-

I N D EX
G allinace9, & vulp• i £3
Gallili?, & perdix. 9
Galias, & nino.
87
Glori.jtor.
u
G h r c s q u e r c u s . j 4 <5
C oriofus bellator. S 6
Grus,&- pavo.
ii 9
GuUdeditHS.
lyy
H
Ml/llUllcUS.
31
H ircns,& CAneS'
Hi? ci.
J [o
Mir c u s ,& Tritis.
73
Hif custet eriaaceus.i 1 9
Mircus
fatua, 174
Mirando, & nidus. 77
Mirandot& lufcinia. 81
Mirando, & avicul.t, 95
Mtdus,etlup\ 4pt<i<5.
122.
Molitor , ( 3 caìiis, 37
Momo,& fatua.
61
Moma.et leo lipide9 70
M yfrix,(sr lupus. 154
I
Mlis ,et vulpes.
113
Irbis ab apibxs.
197
Im perim i
1gt
Invidus.
j 20
Si

Iupiter,etplebeius.22f
Invenís fomnìculofus.8^

L
Leo,et rana.
21
Leo,afinas ,vulpet. 21
Leo,et bo no.
205
Leo,et vrfus.
23
Leo,et lupus.
39
Leo ,etviilpes.
65
Leoytper,vultures. 71
Lee,inventa ,capratovit'

88 .

Leo fe nex.
92,
Leo,et mufu la s .
94
Leo, et fmiu s .
10 >
Lepóles ,eit\in£.
3*
Lepores.
54
Le panini concio.
iài
Leporina)» caput. 1 9°
Lepons eruditi 0. 20S
Lepas,et vulp. 102.15^
Ligaator.et Msrmr. iS
Lìzaritor.
Jlt
Lupus aufpicatis.
Lupi,et canes. _ 2 ° °
Lupus pelle ovis iridai
156.
Luporii,et ovili paX.l^
Lupus, et ovis.
54
Lupus ,ct mailer.
óx

F AB V
Lupus,et rrus.
68
Lupus,et ¡tgntis.
79
Lupus,et ficus.
So
Lupus, et k*dus'.
97
Lupus, et vulpes. i c o .

io;. 198.
Lupus et hircus.
114
Lupus et vrfus.
130
Lupus faltxus.
160
Luplt$ et porcus. 210
Lufdnia,et accipit. 158

M
ejlfa lu set pirus.
30
tJM ¿attese.
182
M editus,et fgrotus. 19
tJteelUrius.
43
A/ercurius , & ßatuarius.
46
sJMercurius,elT ire/.as.

47

*

Mcrgus etßell*. 218
Afihnus et columbi:.96
Ahlvius affettai or. 187
Afomus.
61
Aionedula, et colunba.

5
onedula.
2 -

Aim s parturiens.

Afono vapulans,
Afort is nuneiji

AR V m;
A Iortuu s,& mifericordiofus.
227
tJAfulier . & gallina. 17
zJWuiicr, & manius
ebrtofus.
39
A lu I te r a n e lli* :. 41
A fu lie r ,& wures, 1S5
efMulus.
66
M ulus,& lupus. Il E
Aluresduo.
90
Mures, et felis.
IJ4
M us ¡a eißanatus. j 3?
tJAlus et milvius. ij $
eJMu[ a. et caivus. 98
M of ,a,et formica. 99
M ufca,e: piau:trumfnt

227

menti.

Aiufc&.
4^
c Aiufculus,felis ,et gallus.
17»
M uìela.
l 3>

N
Nauta,et mercator.196
N odus,et fol.
175
N ux,et vept'cs.
218

O
52 Olla natans.
97 OllafiäUis.
213
O/o/1.
223

Opißces.

it S
122

40
5?

353

T N’ D E X
O p u le n ta s , &

p aup er.

10 9 .
O v is , &

P u e r .e t fico rp u i s .
P u er,

c a n is .

V
P a n th e r a .
P a r r ic id ie in t e r i t u s

I74
107
.230

qui v ific e r a

7*

d e r a t.
P u e r m endax.

\i6

T u e r fa la x .

120

R

29

T fia a a c r e p ita s .

F a jo ? , &

llip H S .

38

% j z n a yc t f c i r p n l i .

‘P a f i o r s &

oves.

58

P 4jlor ,07*

‘P a f i o r e s c o n v iv a n , t e s .

IS 9 -

7?

corne •

R jin e
% jW £ ,e t lu p it e r .

IOI '

190
14- 43
9Í

186
% jx,et Çubditus. 8i-8?
‘Pjsbujlus bos.
19?
lia amts, et paellaT { jm e ,e t p uer.

*P

mater fiamil.
lS.
Pater, O * filias.
194
Pater,&filias littera.
216 .

I 9 I-

Rujlicus,etfilij.
16
‘p jifticus,etejues. So
Rafhcits cadeas de arbo­
re.
87
Rajlicus,et minijl. 189
Ruflicus atbleta. 194
Ruflicue.etmufce. 199
7\j*fliàitet lupus. 2i)

tPater}& filias rujlicus
196.
*P aaper voveas.
n
/Pavo}etmonedula, 30
‘Pavo.
xoá
Pedes, et agrie ola. 231
PifieMor.
45.63
'Pifcator, etfimaris. 59
4l
'P‘fcacores ¿t fax m .io Satyrus,et ignis. iT>
P[fieatores ,et tbynnus. 13 Scarabti,et aves. 146
PtfeMores^t tefind. 138 Sczr..%b-tus}et aquila- 4
Porcus, eí vul¡.
Securis, et ligna. i °4
M ¿
Tueros mater
5
m . v, et wori.
28
jv L
Setfx

,

F A B V L A R VM.

Senex,st udolepcens. 158
Serpens vindlus.
112
Servus fugiens inprißi.
163.
Simia.
11 g
Simia, et nati eins. 221
Simi.t urlicm coudentes.
9 o.
Simi£ fzltantes.
137
Simiorum regtium. 108
Simms,et delpiñaus. 4$
Simius,et v'ilpcs. 132
Sollet aquiio.
162
Somniatores.
123
Sore,r.
21 9
Struthocameins.
75
Stritthocamems v clans.
X29 -

T

ÍOl.

Tefper tilio xtfelis.
Viator.
Violares.
4 2.202
V icim clno.

20[

f rfipr*ceptim.

117
m77

r s ^ r -

1‘ >lts.ctvulpes.
213
Vrtlneratns a cañe. 17

7 u-?ccula,et tintinaba{*«• ^
164
* dlpecuͣ.
j
Tripes¡et hiráis.
6
Pulpes >ct Ico.
7
Vmpcsx¡- ftutes.
8
Vuipcs cl ¡i,zata.
9
Vulpcs.ct Ugnator. Co
Pulpes ¡leo^jinusi 2:0
136 Pu pes.etuvx.
-74
¡ An Pulpes,cl ciconi*.
90
^
fc7 '''tupes etZ-üT.uo 1 ;>•

Tulpa.
30
T alpa^t mus. _
¡-,¡
T aurus, ct h¡rcus.
7 'ejiudo.ec ajuiU . 35
7 Sjiudo,etr¿fi£.
¡ 7 estuio dornigen,
Teßuiovo.auca. 1&5
7 'uuiinus, e¡ deipinn. j 9

7'^ T r^ js>et boves.,
T ubicen.
-

K afculum meVis. igo
Venator et pajlor. 80
Venator,e( cerdo. 151
Ver res, et lupus.
m
P"ervcces xt lanius. 10 7
Vefperttho¿d rubus, et
birundo.
24
Vefper aho tr ansfuga.

T ND E X FABVLARVM.
Vulpes et formica. 116
Vulpes ,et angms.
izy
rntpes.ec lupus.
157
Fulpes,etmujlela. 133
Vulpes ,et galitis divin?,
16-j.
Fu.pcs .ec Cejlude.
170
Vulpes gr<ivedihofM -]i

Vulpes ,et eriuticeus't
173.
Vulpes,ct pafjer. 1 7 7
Vulpes,e;avkii &. i S j
Vulpes.et g.illus. 39»
Vulpes danuuta. 20J
Vulpes, ec[vnm$.
69*
Vulcur. 109